|
چکیده
:
مقدمه : پس از دو قرن تلاش و کوشش و تبلیغات مذهبی و به کارگیری ایدئولوژی مذهبی – سیاسی از طرف مریدان و پیروان صفوی، سر انجام در سال 907 هجری حکومت صفویه را رسماً تشکیل شد. این اتفاق تحول بزرگ و چشمگیری در تاریخ ایران پدید آورد. زیرا از یک طرف باعث احیاء امپراطوری در سرتاسر مرزهای طبیعی ایران گردید و از طرف دیگر تشیع اثنی عشری که از مذاهب برجسته اسلامی بود، مذهب رسمی دولت جدید صفوی اعلام گردید.
علیرغم همه مشکلات و موانعی که در رسیدن شاه اسماعیل به قدرت وجود داشت، اما وجود پاره ای از امور و عوامل سبب تشکیل و استواری حکومت گردید . این امور عبارت بودند از : وفاداری و تعهد پیروان صفویه ، نابسامانیهای حکومتهای معاصر آنها ( آق قویونلوها ) و نارضایتیهای توده مردم از هرج و مرج و نا امنی و از همه مهمتر کاردانی و زیرکی شاهان اولیه صفوی .
اقدامات بنیانگذار صفویه بلافاصله پس از تشکیل حکومت، باعث ایجاد یک امپراطوری بزرگ ایرانی گردید 0 و همانطوریکه اقدامات دلیرانه شاه اسماعیل اول موجب تشکیل رسمی و استواری حکومت صفویه گردید ، اقدامات زیرکانه جانشین و فرزند وی، شاه طهماسب اول، نیز موجب تثبیت و استحکام دولت صفویه شد.
همه این موارد عواملی بودند که استحکام و تثبیت حکومت صفوی را به حدی رساند که طی اندک وقفه ای در زمان شاهان کم قدرت، در زمان شاه عباس اول به اوج و شکوفایی خود رسید.
این مسئله را نیز باید در نظر گرفت که حکومت صفویان در این دوره سرشار از موفقیت و کارآمدی نبود 0 بلکه شکستها و عدم کامیابی های شاهان در جنگ ها و نبرد ها ، در نوع حکومت و میزان قدرت آن تأثیر می گذاشت 0
|
مراحل مختلف حکومت صفویان از قدرت یافتن اسماعیل اول تا مرگ طهماسب اول ( 907 – 984 ه. ) :
1.مرحله اول : دوره اقتدار مرکزی شاه و رشد و توسعه قلمرو حکومت
2.مرحله دوم : ضعف و سستی حکومت مرکزی با بالا گرفتن نا آرامیهای داخلی و خارجی
3.مرحله سوم : تداوم نا امنیها و آشوبها
4.مرحله چهارم : بهبود شرایط و رشد توسعه قدرت در پی تغییرات و تحولات انجام شده
| ویژگی های عمده دولت صفویان :
1.رابطه نزدیک دین و دولت
2.. سیر تحول نیروی نظامی از ساختار مذهبی – قومی به نیروهای نظامی منسجم
3.فراز و نشیب های اقتصاد و تجارت در این دوران
4.ویژگی های فرهنگی، هنری، معماری و شکوفایی آن در عهد صفویه
ویژگی های عمده این دوره :
1.بررسی اوضاع و شرایط سیاسی –اجتماعی حاکم بر ایران همزمان با تشکیل حکومت
2. گسترش و توسعه قلمرو حکومتی
3. ایجاد تشکیلات اداری منسجم وهماهنگ
4. درگیری ها و مبارزات با دولتهای همسایه غرب و شرقی)
5.ویژگی رابطه با هند و تأثیر آن در حکومت
6. رابطه مذهب و سیاست و تأثیر متقابل این دو بر هم
7. مواجهه عناصر ترک و ایرانی در ابتدای دوره صفوی
|
صفویه
فرهنگ
اقتصاد
مذهب
نیروی نظامی
تصوف
پادشاهان عهد صفوی:
شاه اسماعیل اول
شاه طهماسب اول
شاه اسماعیل دوم
سلطان محمد خدابنده
شاه عباس اول
شاه صفی اول
شاه عباس دوم
شاه سلیمان
شاه سلطان حسین
شاه طهماسب دوم
شاه عباس سوم
|
|
