بتانی (929- 850م) ابو عبدالله محمد بن جابر بتانی، از بزرگترین منجمان و ریاضیدانان مسلمان می باشد. او رصدهای فراوانی را انجام داده است. بزرگترین اثر او زیج بتانی و یا زیج صابی نام دارد که مشتمل بر نتایج رصدهای او است و در گسترش نجوم نه تنها در دوره اسلامی بلکه در قرون وسطی و اوایل رنسانس موثر بوده است. بتانی بسیاری از مقادیر نجومی از قبیل تقدیم اعتدالین را با کمال دقت تعیین نمود و امکان کسوف حلقوی را ثابت کرد. وی موفق به اندازه گیری نقطه اوج خورشیدی شد و با ابزارهای نجومی طول سال را با دقت قابل توجهی تعیین کرد. در مقدمه زیج خود یادآور شده که اشتباهات آثار پیشنیان او را واداشته است که آن زیج را تهیه کند. فصل سوم زیج بتانی مربوط به مثلثات کروی است. او برای نخستین بار مفهوم سینوس(جیب) را جانشین وتر (وتر منصف) ساخت. او مفهوم `جیب تمام` را بجای کسینوس بکار برده است. زیج بتانی در سده دوازدهم میلادی دوبار به زبان لاتینی ترجمه شده است.
منبع: عدالتی، تقی. فرخی، حسن. اصول و مبانی جغرافیای ریاضی. موسسه چاپ آستان قدس رضوی
امتیاز: 0.00
وزارت آموزش و پرورش > سازمان پژوهش و برنامه‌ريزی آموزشی
شبکه ملی مدارس ایران رشد
ارسال ها: 1615
شما باید یک عنوان و متن وارد کنید!