به همت پژوهکشده نجوم پژوهشگاه دانشهای بنیادی و در روز نجوم
ریخت شناسی کهکشانها از جمله روش های اولیه و اصلی درک نحوه تشکیل و تحول کهکشانه در عالم است. دسته بندی کهکشانها به گروههای مختلف شیوه ای متداول در بررسی آماری کهکشانهاست. این دسته بندی به صورت چشمی یا نرم افزاری یعنی توسط روشهای پردازش داده ها صورت می گیرد. به تجربه ثابت شده است که دسته بندی چشمی بسیار موفق است.
پروژه باغ کهکشان پروژه ایست که در آن تصاویر میلیون ها کهکشان که از چند تلسکوپ زمینی و تلسکوپ فضایی هابل بدست آمده است برای دسته بندی چشمی در اختیار عموم مردم و منجمان قرار می گیرد. در نهایت پس از رای گیری از کاربران در مورد نوع کهکشان، تصمیم نهایی در مورد کهکشان اخذ و اطلاعات مربوطه به نوع کهکشان در اختیار منجمان حرفه ای و عموم قرار می گیرد تا در تحقیقات نجوم مورد استفاده قرار گیرد. در حال حاضر تصاویر تلسکوپ 2.5 متری اسلون، 3.8 متری تلسکوپ فروسرخ و تصاویر مساحی کندلز تلسکوپ فضایی هابل برای دسته بندی در اختیار عموم قرار دارد.
منبع تصاویر
مساحی آسمان دیجیتال اسلون (SDSS) که از سال ۲۰۰۰ میلادی شروع شد و یکی از اولین و بزرگترین نقشه های دیجیتال عالم را در اختیار منجمان قرار داده است منبع اصلی تامین تصاویر این پروژه است . اولین مساحی اسلون ۵ سال طول کشید و با استفاده از دوربین تصویر برداری ۱۲۶ مگاپیکسلی روی یک تلسکوپ دو و نیم متری در رصدخانه آپاچی پوینت (Apache Point Observatory) در نیومکزیکو بدست آمده است. مساحی اسلون میراث علمی شگفت انگیز است که بخشی از آن بخاطر انتشار آن در جامعه نجوم و در بین عموم است.
تصاویر باغ کهکشان در باند فروسرخ، با استفاده از تلسکوپ ۳.۸ متریUKIRT واقع در هاوایی به دست آمده است. از سال ۲۰۰۵ تلسکوپUKIRT مساحی گسترده ای از نیمکره شمالی آسمان کهUKIDSS نامیده می شود را در باند فروسرخ آغاز نموده و ۷۵۰۰ درجه مربع از آسمان را در بازه طول موجی ۱ تا ۲.۵ میکرون پوشش می دهد. بخشی از این مساحی به پوشش نواحی که توسط مساحیSDSS رصد شده اختصاص دارد. همین سبب می شود تا مقایسه ای مستقیم بین طول موج های مرئی و فروسرخ انجام دهیم و چگونگی تغییرات ریخت کشهکانها را با تغییر طول بررسی کنیم.
نسل جدید مساحی ها با استفاده از دوربین میدان دید گسترده (WFC3) تلسکوپ فضایی هابل نمای بی سابقه ای از یک سوم آغازین عالم یعنی ۳ تا ۴ میلیارد سال بعد از انفجار بزرگ را در اختیار ما قرار می دهد. نخستین مساحی در این میان، مساحی عمیق فراکهکشانی در باند فروسرخ(CANDELS) است. این مساحی که بزرگترین مساحی در میان مجموعه مساحی های گنجینه هابل است، با پوشش بخش های مختلف آسمان و در کنار هم قرار دادن این بخش ها، بزرگترین مجموعه از تصاویر از عمق کیهان (کیهان اولیه) در باند فروسرخ را در فراهم ساخته است. ترکیب باغ کهکشان با این مساحی، ابزاری توانمند برای درک ابتدایی ترین مراحل از تحول کیهان، که یکی از اساسی ترین سوالات در کیهان شناسی رصدی است را ارایه می دهد.
نحوه دسته بندی کهکشانها
کاربران و علاقمندان می توانند با کلیک بر روی گزینه دسته بندی، پا به پای دیگر کاربران از سراسر جهان اقدام به دسته بندی چشمی کهکشانها کنند. در هر بخش کاربران می توانند از کلید راهنمای آن بخش استفاده کرده و قبل از انتخاب شکل کهکشان از بین گزینه های داده شده بیشتر با نحوه طبقه بندی کهکشانها آشنا شوند. پیشنهاد می شود کاربران پس از چند بار تمرین به عضویت سایت درآیند تا بتوانند به آمار مربوط به دسته بندی شخصی خود دسترسی داشته باشند.
این تصویر مربوط به کهکشان با توزیع درخشندگی هموار است بنابراین کاربر باید گزینه `هموار`را انتخاب کند و پس از آن گزینه `کاملا گرد`را در صفحه بعدی انتخاب کند (تصویر زیر). اگر چیز عجیبی در تصویر دیده نمی شود، کاربر می تواند در تصویر بعدی روی گزینه `نه` کلیک کرده و در صورتی که تمایلی به بحث در خصوص تصویر کهکشان ندارد در صفحه بعدی گزینه `نه`را انتخاب کرده و تصویر جدیدی را دسته بندی کند.
این سایت توسط گروهی از منجمان در دانشگاه آکسفورد راه اندازی شده و پشتیبانی زبان فارسی آن توسط دکتر حبیب خسروشاهی، دکتر معین مصلح و علیرضا مولایی نژاد در پژوهشکده نجوم پژوهشگاه دانشهای بنیادی انجام می گیرد.
منبع خبر: http://www.asi.ir
امتیاز: 0.00
وزارت آموزش و پرورش > سازمان پژوهش و برنامهريزی آموزشی
شبکه ملی مدارس ایران رشد
شما باید یک عنوان و متن وارد کنید!