آیا زمین به دور ماه می گردد؟
بلی زمین به دور ماه می گردد. ولی چطوری!
آزمایش مرحله اول:
جرم ماه و زمین را برابر هم فرض می کنیم. سپس یک میله از مرکز زمین به مرکز ماه وصل می کنیم. یک تکیه گاه را بین کره زمین و کره ماه قرار می دهیم. تکیه گاه را جا به جا می کنیم تا تعادل بین دو کره برقرار شود. همانطور که در شکل 1 دیده می شود، تکیه گاه در مرکز میله قرار می گیرد. در شکل 1 فاصله بین تکیه گاه و مرکز زمین را با الف و فاصله بین تکیه گاه و مرکز ماه را با ب نشان می دهیم. در اینجا، الف: طول بازوی مرکز زمین تا تکیه گاه و ب: طول بازوی مرکز ماه تا تکیه گاه نامیده می شود. حال اگر قرار باشد که این دو کره به دور هم گردش کنند، به دور تکیه گاه گردش می کنند و چون طول بازو در هر دو کره تا تکیه گاه برابر است، بنابر این: همانقدر که ماه به دور زمین می گردد، دقیقا همانقدر هم زمین به دور ماه می گردد. پس طبق این فرض دیگر نمی توانیم بگوییم که ماه به دور زمین می گردد یا زمین به دور ماه می گردد بلکه باید بگوییم که ماه و زمین به یک اندازه به دور هم می گردند.
شکل 1
آزمایش مرحله دوم:
جرم زمین را دو برابر جرم ماه فرض می کنیم. آنگاه برای این که توازن بین کره زمین و ماه برقرار شود بایستی تکیه گاه را مطابق شکل 2 بر روی محور، به سمت کره زمین جا به جا کنیم. با این فرض، همانطور که در شکل 2 دیده می شود، طول بازوی ماه دو برابر بازوی زمین است. حال اگر قرار باشد که این دو جرم به دور یکدیگر گردش کنند: ماه با طول بازوی ب به دور زمین گردش می کند و زمین نیز با طول بازوی الف به دور ماه گردش می کند. در اینجا چون طول بازوی ماه بیشتر است، حرکت ماه به دور زمین محسوس تر است و حرکت زمین به دور ماه نامحسوس تر است ولی همانطور که در شکل 2 دیده می شود، زمین به اندازه طول بازوی الف به دور ماه گردش می کند.
شکل 2
آزمایش مرحله سوم: (آنچه که به طور واقعی در طبیعت وجود دارد)
جرم زمین 81 برابر جرم ماه است یا جرم ماه یک هشتادویکم جرم زمین است. در اینجا نیز باید آنقدر تکیه گاه را به مرکز زمین نزدیک کنیم تا توازن بین زمین و ماه برقرار شود. ولی چقدر؟
شعاع زمین تقریبا 6400 کیلومتر می باشد. بر اساس محاسبات در منبع شماره یک، برای توازن بین زمین و ماه بایستی تکیه گاه در فاصله حدود 4800 کیلومتری از مرکز زمین قرار گیرد. همانطور که در شکل شماره 3 دیده می شود و طبق محاسبات، تکیه گاه تقریبا در فاصله 1600 کیلومتری در زیر سطح زمین قرار می گیرد. با این حساب طول بازوی الف تقریبا 4800 کیلومتر و طول بازوی ب تقریبا 379200 کیلومتر می باشد (با توجه به اینکه حرکت ماه به دور زمین بیضی شکل است، اعداد نوشته شده ثابت نیستند). همانطور که در شکل 3 دیده می شود، باز هم زمین و ماه به دور تکیه گاه، در حال گردش به دور یکدیگر می باشند. یعنی ماه در طول بازوی ب به دور زمین می گردد و زمین نیز در طول بازوی الف به دور ماه در حال گردش می باشد.
پس نتیجه می گیریم که زمین نیز به دور ماه در حال گردش است.
شکل 3
غلامحسین رستگارنسب
دبیر گروه نجوم شبکه رشد
منبع شماره یک: زمردیان،حسین. حاجبی، بهروز. ترجمه. مبانی نجوم. انتشارات دانشگاه تهران
.
امتیاز: 0.00
وزارت آموزش و پرورش > سازمان پژوهش و برنامه‌ريزی آموزشی
شبکه ملی مدارس ایران رشد
ارسال ها: 1615
شما باید یک عنوان و متن وارد کنید!