عصر فضا( تاریخ علوم فضایی و سیر تحول) قسمت یازدهم - ایستگاه فضایی بین المللی
پس از فروپاشی شوروی و پایان جنگ سرد در سال 1990، امریکا و روسیه مذاکراتی برای تلفیق دو پروژه ایستگاه میر-2 و فریدوم انجام دادند و به توافق رسیدند. همچنین موافقت برای استفاده از برنامه های ساخت ابزار و آزمایشگاه های فضایی ژاپن (آزمایشگاه فضایی کیبو) و سازمان فضایی اروپا (آزمایشگاه فضایی کلمبوس) نیز حاصل شد. هزینه سرسام آور ساخت ایستگاه فضایی موجب شد تا به تدریج تعداد کشورهای مشارکت کننده در ساخت ایستگاه افزایش یابد، به طوری که هم اکنون بیش از 15 کشور در ساخت قطعات آن مشارکت دارند. بنابراین ایستگاه فضایی بین المللی که در بیشتر وقت ها به اختصار ISS نیز خوانده می شود (سر واژه International Space Station) ترکیبی از چندین پروژه فضایی است. ISS از نخستین مأموریت در دوم نوامبر سال 2000 تا به امروز به طور بی وقفه از فضانوردان پذیرایی کرده و در حالت عادی می تواند سه سرنشین را در خود جای دهد که البته گهگاه در هنگام اتصال فضاپیما و تعویض سرنشینان این تعداد به ده سرنشین نیز افزایش یافته است. پس از تکمیل ایستگاه ظرفیت آن به 7 سرنشین خواهد رسید که تعداد مناسبی است. جالب است بدانید که همیشه یک فضاپیمای روسی سایوز برای تخلیه اضطراری فضانوردان با ظرفیت سه نفر در کنار ایستگاه جای گرفته است. تاکنون از 16 کشور گوناگون فضانوردانی به ISS سفر کرده اند که در این بین نام پنج فضاگرد (گردشگر فضایی) نیز دیده می شود. انوشه انصاری نیز نخستین زن فضاگرد جهان و نخستین ایرانی است که در 27 شهریور 1385 به ISS سفر کرد و 9 روز در آن اقامت داشت. فضاپیماهایی از خانواده شاتل، سایوز، پروگرس و فضاپیمای ترابری خودکار اروپا ( به نام ژول ورن) انتقال فضانوردان و ارائه خدمات و پشتیبانی آن ها را بر عهده دارند. در سطح زمین و در کشورهای مختلف نیز مراکزی بر امور ISS به دقت نظارت دارند و در کل به نظر می رسد هزینه تمام شده این پروژه رویایی تا پایان ساخت آن در سال 2010 به 150 میلیارد دلار برسد. نگاهی به کاربردهای ایستگاه فضایی ضرورت پرداخت چنین هزینه ای را برای بشریت توجیه می کند:
•انجام آزمایش هایی که نیاز به مکانی دور از جاذبه زمین دارد و انجامش در سطح زمین ممکن نیست.
•رصدخانه ای دائمی بر فراز جو و فارغ از اثرات مضر آن بر کیفیت تصویر تلسکوپ ها.
•مرکزی برای ساماندهی سفرهای فضاپیماها به اعماق فضا.
•مرکز تعمیر و نگه داری فضاپیماها و ماهواره های فعال در مدار زمین.
•مرکزی برای ساخت و نصب سازه ها و ایستگاه فضایی مشابه در فضا.
•مرکزی برای همکاری تحقیقاتی جدی با شرکت های خصوصی علاقه مند به سرمایه گذاری در سفرهای فضایی.
اکنون ایستگاه فضایی بین المللی که بزرگترین ساخته بشر در فضا است، تبدیل به نمادی از تلاش جامعه بشری برای شناخت کیهان شده است و شاید بتوان آن را بزرگترین طرح علمی در تاریخ بشر تا به امروز دانست.ISS در فاصله 350 کیلومتری از سطح زمین قرار دارد و سرعتش در مدار به 27700 کیلومتر در ساعت می رسد و بنابر این هر روز 15 بار به دور زمین می گردد و ساخت آن احتمالا در سال 2010 به پایان خواهد رسید که در این حالت 450 تن وزن و 1200 متر مکعب فضا خواهد داشت. گاهی در ابتدا یا انتهای شب می توانیم ISS را همچون ستاره متحرک درخشانی با چشم غیر مسلح نیز ببینیم. در این دو زمان زاویه صفحه های خورشیدی آن به صورت مناسبی برای رویت برخی ساکنان زمین قرار می گیرد و این صفحه ها نور خورشید را به زمینیان باز می تابانند.
تصویر شاتل متصل به ایستگاه فضایی بین المللی
ایستگاه فضایی بین المللی
امتیاز: 0.00
وزارت آموزش و پرورش > سازمان پژوهش و برنامهريزی آموزشی
شبکه ملی مدارس ایران رشد
شما باید یک عنوان و متن وارد کنید!