السلام علیک یا علی‌بن موسی‌الرضا علیه‌السلام
انجمن هنر وابسته به شبکه ملی مدارس ایران(رشد) در آستان میلاد فرخنده و با سعادت حضرت علی‌بن‌موسی‌الرضاعلیه‌السلام فرآیند پنج مرحله از ساخت و تعویض ضریح مطهر حضرت ثامن‌الحجج (علیه‌السلام) را به شما کاربران عزیز تقدیم می‌کند؛ مشهد‌الرضا گلستانی از بهشت است و هر که امام شهید این دیار را در این بارگاه زیارت کند،گویا رسول خدا (صلی‌الله علیه و آله) را زیارت کرده‌است و ثواب هزار حج و عمره مقبول و شهد شفاعت اولیای دین را به کام جان خواهد چشید.
سرنوشت پنج ضریح
شبکه‌ها را نگاه می‌کنم، دست‌ها هی گره می‌خورند هی باز می‌شوند، بالای ضریح پارچه سبز کشیده‌اند. آدم‌ها از گرمای بی‌حساب، خودشان را رسانده‌اند به خنکای کنار ضریح. رازی هست بین من و این پنجره‌ها که هر بار می‌بیند دستی گره خورده است و سری تمام غم‌هایش را تکیه دادهاست به آن، دلش گُر می‌گیرد و گریه امانش نمی‌دهد.
من می‌گویم این پنجره‌ها را ساخته‌اند تا دل‌های بی‌امان جغرافیای آفتابی شما بی‌تکلیف نماند، تکیه بدهد به تقاطع یکی از رشته‌های تابناک و دست‌هایش را حلقه کند و تا دنیا دنیاست دلش را حواله چاره‌ساز او کند.
تا به حال پنج ضریح گذاشته‌اند؛ این یعنی این که پنج ضریح عوض شده و پنج بار آن نگاه‌های اشک‌آلود تصویر‌های توی قابشان تغییر کرده. برای هر ضریح سرگذشتی متفاوت است.
ضریح اول
نویسنده کتاب تاریخ آسمان قدس رضوی احتمال دادهاست تاریخ ساخت اولین ضریح در عهد تیموریان باشد.
گمان بعضی‌ها هم به زمان شاه اسماعیل اول می‌رسد. اما اخبار موجود در منابع تاریخی همه، اولین ضریح را به زمان شاه‌طهماسب اول نسبت می‌دهند؛ هر چند برای ساخت این ضریح هم اخبار متفاوت است. چنانچه بعضی‌ها جنس آن را از چوبی دانسته‌اند که طلا و نقره‌کوب هم شده‌است.
قدمت این ضریح باز می‌گردد به سال 975 قمری و دستور ساخت شاه‌طهماسب و گذاشتنش روی صندوق چوبی که آن وقت‌ها پوشاننده مضجع نورانی بود. سال 1311 وقتی می‌خواهند صندوق را عوض کنند، آن قدر پایه‌های فرسوده می‌بینند که ضریح را هم عوض می‌کنند.
ضریح دوم
ضریح دوم فولادی مرصع است و معروف به ضریح نگین‌نشان که در سال 1160 به دستور شاهرخ، نوه نادرشاه فرزند رضاقلی‌میرزا می‌سازند و نصبش می‌کنند. این ضریح تا همین اواخر بوده و در حقیقت حرم دو تا ضریح داشته‌است.
ضریح دوم ضریح بدون سقف است با شبکه‌ها و پنجره‌هایی از نگین‌های یاقوت و زمرد. شبکه و پوشش طلایی برای محافظت از همین ضریح ساخته شد. میرزا سعیدخان، تولیت وقت دستور قرار گرفتنش را روی ضریح داد.
ضریح سوم
ضریح سوم را در زمان فتحعلی شاه ساختند، فولادی و ساده به ابعاد 3×4 و ارتفاع دو متر. چوب‌های طلاکوب سقفش با در مرصع پایین پای ضریح، از ویژگی‌های ضریحی است که تا سال 1338 پایدار ماند.
ضرح چهارم
تاریخ ساخت چهارمین ضریح می‌رسد به سال 1338؛ تحت نظارت اساتید مرحوم حافظیان و ذوفن اصفهانی برای نصب ضریح عملیاتی آغاز می‌شود که 17روز به طول می‌کشد. جنس چهارمین ضریح از طلا و نقره است. کاویانی در شمس‌الشموس، چهارمین ضریح را چنین وصف می‌کند: چهارده دهانه دارد به نام چهارده معصوم. شش دهانه آن طرف بالاسر و پایین پا و هشت دهانه پیش‌رو و پشت سر. 44 گلدان طلا با 44 ترنج طلا بر لبه بالای ضریح در چهار سمت نصب است با 18 ترنج طلا بر بدنه آن در چهار سمت. ضریح شیر و شکر یا همان ضریح چهارم، جایگزین ضریح فولادی است.
ضرح پنجم
ساخت پنجمین ضریح با گذشت زمان و پوسیدگی و فرورفتگی اجزای ضریح، جدی شد. طرح ابتکاری استاد فرشچیان با همراهی هنرمندانه کارشناسان و صاحب‌نظران زیر نظر سازمان عمران و توسعه حریم حرم، عملیات اجرایی این طرح را قوت بخشید.
1372 شمسی تاریخ شروع ساخت ضریح است که ساختنش 7 سال طول کشید. عید قربان 1379 شمسی باشکوه دیدار با ضریحی است که محصول عشق و اشک است. ضریحی با پوششی از نقره و طلا.
این ضریح 12 تنی بدون هیچ پیچی مشتمل بر 14 دهانه است در حالی که سوره‌های هل اتی و یس دور تا دور آن را پوشش داده‌اند. استفاده از اعداد 5، 8 و 14 از دیگر ویژگی‌های ضریح سیمین و زرین است که نسبت به ضریح پیش هم بزرگتر است و هم وسیع‌تر. همه‌ی این‌ها در کنار گل‌های آفتاب‌گردان، گونه‌های لچکی‌ها، با خطوط و نقوش و اسلیمی‌ها همه و همه چشم را به یک نقطه، یک کلمه و یک هدف می‌رساند، «الله» و خدایی که جز او نیست.
امتیاز: 0.00
وزارت آموزش و پرورش > سازمان پژوهش و برنامه‌ريزی آموزشی
شبکه ملی مدارس ایران رشد
ارسال ها: 252
شما باید یک عنوان و متن وارد کنید!