طولانی ترین خورشید گرفتگی کلی قرن حاضر در 31 تیر 1388 با مدت زمان پوشیدگی 6 دقیقه و38 ثانیه ( پوشیده شدن خورشید به وسیله ماه ) اتفاق خواهد افتاد. درخورشید گرفتگی کلی امسال، فاصله ماه با زمین 596/357 کیلومتر است (فاصه متوسط ماه با زمین 384000 کیلومتر) که تقریباً ماه 11 ساعت ازحضیض خود با زمین فاصله گرفته است. زمین نیز 296/993/151 کیلومتر ازخورشید فاصله دارد(فاصله متوسط000/000/150 کیلومتر) که در واقع تقریباً در اوج مدار خود قراردارد. این هندسه قرار گیری ماه و زمین نسبت به خورشید باعث می شود تا پدیده گرفت کلی درحدود 6 دقیقه و 38 ثانیه اتفاق افتد. خورشید گرفتگی 31 تیر 1388، در 30 تیر، ساعت 23:58:18 به وقت جهانی از سواحل شرقی هند با گرفت جزئی آغاز می شود و در31 تیر ساعت 50:26 :00 به وقت جهانی، اولین برخورد سایه کامل ماه با زمین در نزدیکی هند صورت خواهد گرفت. دراین زمان عرض سایه 205 کیلومتر ومدت زمان پوشیدگی کامل 3 دقیقه و9 ثانیه خواهد بود. مسیر گرفت با گذر از هند به مرز نپال، بوتان، بنگلادش و دامنه های هیمالیای کشور چین می رسد. در این منطقه زمان گرفت کلی به 4 دقیقه رسیده است. سایه رفته رفته به سواحل شرقی چین نزدیک شده ومردم شهر شانگهای در ساعت 01:36:48 به وقت جهانی، گرفتی به مدت 5 دقیقه را تجربه خواهند کرد. سایه پس از ورود به اقیانوس آرام در ساعت 02:36:24 به وقت جهانی به پیشینه گرفت می رسد. در این زمان پوشیدگی به بیشترین حد یعنی 6 دقیقه و 38 ثانیه ، ارتفاع خورشید به حدود 86 درجه و عرض سایه به 4/258 کیلومتر افزایش می یابد و سرعت سایه به کند ترین حالت خود یعنی 6/0 کیلومتر برثانیه می رسد. از این به بعد به طور مداوم از مدت زمان پوشیدگی، ارتفاع خورشید وعرض سایه کاسته و بر سرعت آن افزوده خواهد شد و سرانجام در ساعت 28:13: 05 به وقت جهانی در جزیره آبال در مرکز اقیانوس آرام گرفت خورشید به اتمام می رسد.
شروع و پایان گرفت و سایه و نیم سایه
مسیر گرفت کلی
در ایران گرفت خورشید در 31 تیر 1388همراه با طلوع خورشید قابل مشاهده است. البته گرفت خورشید در شمال غربی کشور قابل مشاهده نیست. اما هر چه به سمت جنوب شرقی برویم میزان بیشتری از گرفت جزئی را می توانیم مشاهده کنیم و این مشاهده در دو سوم مناطق شرقی کشورمان امکان پذیراست. بیشترین گرفت جزئی در ایران در روستای کوهک در مرز ایران و پاکستان اتفاق می افتد و از ساعت 22:37: 05 قابل مشاهده خواهد بود . لازم به تذکر است که در این منطقه قدر گرفت به 3/68 د رصد رسیده و گرفت جزئی پس از 41 دقیقه و 14ثانیه پایان می پذیرد.
از جمله فعالیتها در این گرفت در ایران عبارتند از:
ثبت زمان پایان گرفت
عکاسی از گرفت با فیلتر
عکاسی از روزنه سایه برگهای درختان بر روی زمین بدون فیلتر
تذکرات مهم :
هرگز بدون عینک ویژه گرفت خورشید یا فیلتر مطمئن، به خورشید گرفتگی نگاه نکنید.
دوربین های عکاسی خود را به فیلتر مجهز کنید.
معمولا ًفیلترمطمئن در کشور ما برای عموم فیلتر مایلار است.
در صورت نبود فیلتر مطمئن، از دو عدع شیشه جوشکاری با نمره7 که به هم چسبانده باشید استفاده کنید و بیش از چند ثانیه نیز نگاه نکنید.
هلال خورشید در نازکترین حالت باز هم برای چشم خطرناک است. لذا کاهش شدت نور خورشید در اثر گرفت، دلیل بر نگاه کردن به خورشید بدون فیلتر نمی شود. بنابراین اول ایمنی را رعایت و بعد رصد گرفت خورشید را انجام دهید.
در خاتمه ضمن آرزوی موفقیت برای همه علاقه مندان به نجوم و به ویژه رصد این گرفت زیبا و علمی، منتظرعکسها و گزارشهای رصدی شما هستیم.
حلقه الماسی - گرفت خورشید در امرداد 1387 در چین، استان سیان، شهر تانگ چوان- عکس از غلامحسین رستگارنسب
منابع : Espenak,F , and J.Anderson.Total Solar Eclips of 2009 July-NASA
مجله نجوم
سایتهای مرتبط
امتیاز: 0.00
وزارت آموزش و پرورش > سازمان پژوهش و برنامهريزی آموزشی
شبکه ملی مدارس ایران رشد
شما باید یک عنوان و متن وارد کنید!