دید کلی
نفت خام حاصل از چاه دارای مواد نا خواسته از قبیل آب و جامداتی مانند
شن ،
قیر و گازهای
متان و
اتان میباشد. برای جداسازی اینگونه عوامل ، آنرا وارد مخازنی میکنند تا جامدات موجود در آن تهنشین شده و گازهای آن خارج شود. سپس وارد
جداساز سانتریفوژی شده که نقش آن جدا کردن تتمه
آب ،
گاز و جامدات معلق در آن میباشد. برای حذف نمکهای معدنی ، نفت را با آب ولرم میشویند. آنگاه قسمتی از نفت توسط لوله به
پالایشگاه فرستاده شده و قسمتی جهت صدور به بنادر تلمبه میشود.
تقطیر
برای تفکیک برشهای متشکله نفت خام ، عملیات فیزیکی و شیمیایی چندی بر روی آن بعمل میآورند تا فرآوردههای مورد نیاز جامعه امروزی را تولید نمایند. از مهمترین آنها
تقطیر جزء به جزء نفت است که در
برج تقطیر صورت میگیرد. تقطیر جزء به جزء عبارت است از یک سری
تبخیر و
تبرید که در سینیهای یک برج استوانهای صورت میگیرد. مایعات خالص در
فشار محیط ، در دمایی به جوش میآیند که در آن دما ،
فشار بخار آن برابر فشار محیط گردد. مایعات مخلوط در حدود دمایی که حاصل جمع فشارهای جزئی عوامل تشکیل دهنده آنها برابر فشار محیط گردد به جوش میآید.
در
نقطه جوش ، فازهای بخار و مایع در حال تعادل میباشند. چنانچه فشار ، کاهش یابد، تبخیر صورت میگیرد و در حالت معکوس ،
تبرید اتفاق میافتد. از فشار بخار برای محاسبه ترکیب گازهای مخلوط در حالت تعادل استفاده میشود. وقتی که اجزا تشکیل دهنده یک محلول در برج تقطیر بطور دائم جدا میشوند بخارهایی که به سمت بالا حرکت میکنند، با ترکیبات فرارتر مایع برگشت کننده که به سمت پایین سرازیر است برخورد کرده و غلیظتر میشوند.
انواع تقطیر
- تقطیر در فشار محیط: در این روش ، فرآیند تقطیر در فشار محیط صورت میگیرد.
- تقطیر با بخار آب: وقتی که تقطیر در مجاورت بخار ماده مخلوط نشدنی صورت میگیرد، فشار بخار یکی تحت تاثیر دیگری قرار نگرفته و مخلوط در دمایی که مجموع فشارهای جزئی آنها برابر فشار محیط گردد تقطیر میشود.
- تقطیر در خلا: در این روش ، فرآیند تقطیر در خلاء (در فشار 40 میلیمتر جیوه) صورت میگیرد.
- تقطیر در خلاء و بخار: این روش با انتقال گرما توسط بخار آب و با استفاده همزمان از پمپ خلاء جهت کاهش فشار کلی صورت میگیرد. بطور کلی این روش دارای اشکالاتی بوده و از آن زیاد استفاده نمیشود.
- تقطیر در فشار: این روش برعکس تقطیر در خلاء بوده و باعث میشود که فرایند تقطیر ، در دمای بیشتری نسبت به آن در فشار محیط صورت گیرد و دمای بالاتر باعث گسسته شدن مولکولهای نفت گردیده و ترکیب آنها را تغییر میدهد.
- روشهای جدید تقطیر: این روشها شامل یک یا دو مرحله تقطیر در فشار محیط بوده که توسط تقطیر با بخار همراه میشود.
مباحث مرتبط با عنوان