|
| | |||
| نقش روحانیت در مشروطه ، یکی از پر منانقشه ترین مطالب مربوط به مشروطه است . نظرات بسیار گوناگونی در این مورد وجود دارد و مطالب متفاوتی در این باره ابراز شده است . از دیرباز عده ای با تکیه بر دو عالم بزرگ مشروطه خواه یعنی آقا شیخ عبدالله بهبهانی و آقا سید محمد طباطبائی ، روحانیت را از پیشتازان مشروطه و جهت دهندگان اصلی آن بر می شمردند . چنانچه نام های فراوانی از علما ، گویندگان و خطبا و دیگر روحانیان تهران و دیگر شهر ها در این باره ذگر شده و می شود . خصوصا بر نقش علمای برجسته نجف در این باره تکیه و تأکید فراوان شده است که می توان بطور مشخص بر آخوند ملا محمد کاظم خراسانی اشاره نمود . آخوند خراسانی که از اصلی ترین مراجع نجف و از بزرگترین علمای علم اصول بوده است ، نقش کاملا برجسته و مشخصی در این باره داشته است . اما ، نویسندگان بسیاری بر مخالفت و عدم همکاری گروهی دیگر از علما در برابر مشروطه اشاره نموده اند. تعدادی از نام ها در این باره بسیار مشهور گشته و محل بحث و جدل موافقان و مخالفان گشته است . شیخ فضل الله نوری به جهت آن پایان دردناک ، از اصلی ترین نام ها در این رابطه است . عده ای نقش روحانیت را ملاک و معیار و نشانه درستی مسیر مشروطه می دانند و جدایی بخشی از روحانیت از آن را سبب انحراف مشروطه از مسیر صحیح و اصلی آن می دانند . برای این دسته نشانه اصلی این انحراف ، بر دار شدن شیخ فضل الله نوری در پایان استبداد صغیر است . چنانچه اندیشمندی چون جلال آل احمد در این باره می نویسد : من نعش آن بزرگوار را بر فراز دار ، همچون پرجمی می دانم که به معنای استیلای غرب زدگی ، بعد از دویست سال کشمکش ، بر بام سرای این مملکت افراشته شد . اینکه چرا بخشی از روحانیت از بدنه مشروطه جدا گشت ، با تحلیل ها و نگاه های بسیار متفاوتی همراه شده است . عده ای ، رد پای استعمار را در این جدایی می یابند و گروهی دیگر روشنفکران غرب زده را مایه این جدایی می انگارند . چنانچه فوت یا قتل مرموز و عجیب آخوند خراسانی در سر راه تجف به ایران ، بر این دسته بدگمانی ها دامن زده است و همان تحلیل های پیشین را در ریشه یابی این تحولات در پی داشته است . اما بخشی دیگر نیز روحانیت را دارای دو دسته تفکر متفاوت می پندارند که بخشی از همان ابتدا با مشروطه نا همراه است و نشانه هایش را حتی در پاره ای از مراجع نجف دنبال می کنند . تحلیل های دیگری نیز علل پیشامدهای بعد از استبداد صغیر و بر دار شدن عالمی نظیر شیخ فضل الله نوری را ناشی از پیچیدگی رخدادها و انباشت مطالبات گروه های مختلف مردم می دانند و البته بدون بی توجهی به نقش و تحریکات عناصر بیگانه ، سیر وقایع را با تحلیل هایی درونی و منطبق با تکاپو ها و برخوردهای داخلی گروه های گوناگون توصیف و تحلیل می نمایند . چنانچه همین رخدادها و زوایای پنهان آن موجب قتل مرحوم آقا شیخ عبدالله بهبانی گشت و بسیاری پیامدها در این باره بدنبال آورد . |  منبع:CDایرانیا مرحله اول قاجاریه در تکاپوی قدرت مرحله دوم : شکل گیری رسمی حکومت قاجاریه حکومت آقا محمد خان ( 1203-1212 ه . ق ) مرحله سوم : تثبیت و استواری حکومت قاجاریان سلطنت فتحعلی شاه ( 1212-1250 ه . ق) مرحله چهارم : حکومت محمد شاه مرحله پنجم : حکومت ناصر الدین شاه مرحله ششم : مظفر الدین شاه مرحله هفتم : مشروطه و محمد علی شاه مرحله هشتم : استقرار مشروطه و احمد شاه | | |
| 1.معماری 2.علوم 3.دین 4.فنون 5.هنر 6.شهرسازی 7.نژادها 8.مهاجرت ها | 1.روش های پژوهش در آداب و رسوم گذشتگان 2.فلسفه تاریخ | ||