عبدالله بن بدیل از قبیله خزاعه و از خانواده ای شریف بود و پیش از ظهور اسلام در
مکه به دنیا آمد. پدرش، بدیل بن ورقاء، هنگام
فتح مکه مشمول دعای خیر
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم شد.
عبدالله نیز از اصحاب رسول خدا و از مهاجران بود. وی در
غزوه حنین شرکت کرد و سپس حامل پیامی از رسول خدا برای مردم
یمن شد. پس از رحلت رسول خدا نیز در شمار یاران نیکوی
حضرت علی علیه السلام قرار گرفت.
او و برادرش، حبیب بن بدیل، از کسانی بودند که به درخواست علی علیه السلام بر آن چه در روز
غدیر خم از رسول خدا شنیده بودند، گواهی دادند (
حدیث غدیر ). این ماجرا به حدیث رکبان معروف است.
دعبل خزاعی، شاعر
شیعه زمان
حضرت امام رضا علیه السلام و
ابوالفتح رازی از نوادگان او بودهاند. عبدالله در فتوحات زمان
خلفا، یکی از فرماندهان سپاه مسلمان به شمار میرفت و به ویژه در فتح
اصفهان،
کاشان و
کرمان نقش مهمی داشت. وی در دوران حکومت حضرت علی علیه السلام نیز از اصحاب نزدیک امام بود.
در
نبرد جمل فرزندش را قربانی حمایت از ولایت کرد و در
جنگ صفین همراه با دو تن از برادرانش دلاورانه جنگید. وی فرمانده جناح راست سپاه امام علی علیه السلام بود و آن قدر جنگید تا توانست به خیمهگاه
معاویه نزدیک شود. معاویه به ناچار جایگاه خود را عوض کرد و دستور داد او را سنگباران کنند. وی در این سنگباران به شدت مجروح شد و پس از ساعتی به شهادت رسید.
هنگامی که معاویه بر بالینش آمد، او را پهلوان سپاه
عراق خواند. شهادت وی در روز پنج شنبه هفتم
صفر سال 37 هجری رخ داد.
منابع:
الاصابه 1/141 و 2/281 تنقیح المقال 1/161.
وقعه صفین (با استفاده از شرح حال موجود در مرکز تحقیقات جانبازان).