فرهنگ. هنر و معماری عهد صفویه

در بررسی حکومت صفویان، مذهب و نیروهای وابسته به آن نقش عمده ای ایفا می کنند، در واقع حکومتی که شاه اسماعیل اول در 907 ه. تأسیس کرد، حکومتی مذهبی، بر پایه شاخص های دینی موجود در جامعه بود. حاکمان صفویه توانستند با اتکاء بر نهاددین روند شکل گیری قدرت دنیوی خود را تسریع بخشند نقش دین و مذهب در شکل گیری، رسمی شدن، تداوم و استمرار و سرانجام فروپاشی دولت صفویه کامل نمایان استاگر چه دولت صفویه بر اساس مذهب و نیروهای وابسته مذهبی شکل گرفت اما عنصر فرهنگ و سیر تحولی آن با تشکیل حکومت و استواری آن رونق بالایی یافت. رونق و شکوفایی فرهنگ و هنر در عهد صفویه تنها نه به خاط وجود دانشمندان و متفکران و هنرمندان برجسته بود، بلکه وجود شاهان و حاکمان هنرمند و هنر دوست و تشویق آنان و ایجاد فضای مناسب سیاسی جهت رفت و آمد هنرمندان و شاعران و نویسندگان به دیگر کشورهای فرهنگی و ارتباط و مبادله افکار و هنرها با هنرمندان کشورهای دیگر، زمینه مناسبی برای شکوفایی و رونق فرهنگی ایران عهد صفویه گردید. رواج شعر و شاعری و علاقه شاهان نسبت به شاعران و همچنین دعوت از شاعران و نویسندگان درباری دیگر کشورها، گسترش علوم از قبیل فلسفه، علوم پزشکی، نجوم، و همچنین وجود شماری فیلسوف و دانشمند در دربار شاهان صفوی نقش بسزایی در فرهنگ این دوره داشت. در این دوره فن کتابسازی ، جلدسازی ، تذهیب و همچنین تاریخ نگاری، هنر خطاطی، خوشنویسی و هنرهای دستی نظیر سفال سازی، فلزکاری، فرش بافی، هنرمندان و نخبگان شایسته ای یافت. علاوه بر رونق و فرهنگ ذکر شده در این دوره معماری به طرز عجیبی شکوفا شد. شکوفایی معماری دوران صفویان در نقاط مختلف قلمرو حکومتی آنها خصوصاً شهر اصفهان به پایتخت آنان یادآور شهرهایی چون سمرقند عهد تیمور ، رم در عهد امپراطوری روم ، تیسفون ساسانیان ، و تخت جمشید هخامنشیان گردید. ساخت پلها، کاروانسراها، مدارس، مساجد، کلیساها، کاخ ها، باغ ها نه تنها به عمران و آبادانی کشور کمک کرد ،‌ بلکه سبک و شیوه جدیدی در هنر معماری پدید آورد.

ویژگیهای فرهنگ و هنر عصر صفویه :
1.فرهنگ و هنر در عهد صفویه از جهت ادبیات و شعر، نقاشی و خوشنویسی
2.جریان فرهنگ و هنر صفویان از جهت علوم مختلف چون فلسفه، نجوم در عهد صفوی، پزشکی و ارتباط نزدیک دانشمندان با دربار و دستگاه حاکمه
3.بررسی ویژگی های هنر و معماری عهد صفویان و نیز سبک و شیوه معماری عهد صفویه
4.بررسی ویژگی فرهنگ عامه و آداب و رسوم، جشنها و مراسم عهد صفویه

1. مرحله اول : مرحله شکل گیری هنر و ادبیات و تداوم آن
2.مرحله دوم : مرحله رونق و شکوفایی هنر و معماری

نقش و تأثیر اقلیت های مذهبی در فرهنگ عصر صفوی : 

1. اهل تسنن
2. مسیحی ها :
       الف.ارامنه
       ب.آشوری ها
       ج.مسیحیت کاتولیک
3. یهودی ها

1.دلیل شکوفایی و علوم در عهد صفویه چه بود؟
2.تأثیر و تأثر شاخصه سیاسی بر عنصر فرهنگی در عهد صفویه تا چه اندازه ای بود؟
3.نقش حاکمان و شاهان صفوی در پویایی و شکوفایی هنر و معماری چه اندازه بود؟
4.آیا معماری و هنر عهد صفویه ، کاملا ابداع این زمان بود ؟
5.چه تحولات تاریخی منجر به این شکوفایی فرهنگی عهد صفوی شد ؟
6.تا چه حدی روابط حاکمان و دستگاه حاکمه با هنرمندان و دانشمندان به شکوفایی فرهنگ کمک کرد؟
7.رابطه مذهب و فرهنگ و هنر در عهد صفویان چه اندازه بود؟