V{maketoc}
__هواشناسی (Meteorology)__
__فهرست مقالات هوا شناسی__ |
((تابش آفتاب و پدیدههای مربوط به آن)) |
((درجه حرارتهای سطح کره زمین)) |
((اتمسفر)) |
((تبخیر)) |
((رطوبت مطلق)) |
((رطوبت نسبی)) |
((حرکات عمودی اتمسفر)) |
((حرکات جانبی اتمسفر)) |
((بادها)) |
((گردباد)) |
((ابرها)) |
((باران)) |
((برف)) |
((جریانات هوا)) |
((تودههای هوا)) |
((جبههها)) |
((آشفتگیها)) |
((انواع هواهای فصل سرد)) |
((انواع هواهای تابستان و پاییز)) |
((مرزهای آب و هوایی)) |
((آب و هوای قطبی و مجاور قطبی)) |
((سرما)) |
((بارندگیها)) |
((آب و هوای معتدل)) |
((آب و هوای مدیترانهای)) |
((آب و هوای منطقه بین المدارین)) |
((آب و هوای موسمی)) |
((جبهه هوا)) |
((هوا)) |
((فیزیک جو)) |
((فیزیک هواشناسی)) |
((هیدروکلیماتولوژی)) |
((هوانوردی)) |
((هواشناسی کشاورزی)) |
((هواشناسی مهندسی)) |
((هواشناسی زیستی)) |
((هواشناسی اتمسفر آزاد)) |
((هوا شناسی دینامیکی)) |
((توده هوا)) |
((منشا تغییرات عوامل آب و هوا)) |
((سازمان هواشناسی)) |
((پیشبینی هوا)) |
((جو زمین)) |
((پیشبینی عددی وضع هوا)) |
|
|
|
|
|
|
|
|
! ریشه لغوی
یونانیان واژه ((متیورولوگیا)) را ، برگرفته از کلمه «متیوروس» ، به معنی اشیای معلق در ((هوا)) ، به اضافه «لوگوس» که به خطابه یا درس ترجمه شده است، برای این علم به کار بردهاند؛ لیکن ، امروزه مطالعه ((جو زمین)) چنان به رشتههای تخصصی تقسیم شده است که واژه فراگیر ((هواشناسی|متئورولوژی)) (هواشناسی) که از یونانیان باستان برحای مانده است، هیچ کس را ارضا نمیکند.
از این رو ، برای مطالعه بخشی از جرکه در آن ((یونیزاسیون|یونش)) و گسست مهم است و روی هم رفته بالاتر از ارتفاع حدود 35Km قرار دارد، واژه ((آیرونومی)) (نزدیک جو بالا) را به کار میبریم، در حالی که برخی ، به عنوان نامی فراگیر ، علم (یا علوم) جو را میپسندند.
! نگاه اجمالی
هواشناسی شاخهای تخصصی از فیزیک پیشرفته است که از ابزارهای ریاضی پیچیدهای بهره میگیرد، و بر همه ((فیزیک|علوم فیزیک)) تکیهای استوار دارد. هواشناسی بیش از همه با نظریه ((تابش الکترومغناطیسی)) ، ((ترمودینامیک)) ، ((مکانیک کلاسیک)) ، ((مکانیک سیالات|فیزیک شارهها)) ، ((شیمی فیزیک)) و ((نظریه لایه مرزی)) سروکار دارد.
اگر جو زیرین نیز در آن گنجانده شود، ((فیزیک خورشید)) ، ((طیف شناسی)) ، ((فیزیک پلاسما)) ، یونش ، ((فیزیک ذرات بنیادی)) ، پدیدههای ((اشعه ایکس)) ، ((اپتیک هندسی|نور شناخت)) ، ((کیهان شناسی|فیزیک پرتوی کیهانی)) ، پدیده های ((برانگیختگی اتم|برانگیزش)) ، ((الکترودینامیک)) ، ((مگنتوهیدرودینامیک)) ، ((امواج رادیوی|انتشار رادیویی)) و سایر فرآیندهای مربوطه را نیز باید فرا بگیریم.
! تاریخچه
اولین بار ((ادموند هالی)) به سال 1688 اسنادی را در زمینه پدیدههای جوی و نقشههای مربوطه به بادهای متواتر در سطح اقیانوسها ، برای بخشی از سطح زمین منتشر میکند و در سال 1840 هوری ((نقشه بادهای اقیانوسها)) را ترسیم و توان و جهت وزش آنها را مشخص میسازد و بدین ترتیب در رفع نیاز ((دریانوردی)) گامی برداشته میشود.
! سیر تحولی و رشد
*در اواخر قرن نوزدهم ((فیزیک جو|مطالعات جو شناسی)) در سطح زمین بویژه در زمینه اندازه گیری بارانها توسعه پیدا می کند و از سال 1916 مطالعه پدیدههای جوی در زمینه ((پیشبینی هوا)) شکل مییابد و این بررسی ها بر مبنای ویژگیهای سیستماتیک صورت میگیرد.
*در سالهای بعد ، توسعه ((هوانوردی)) پیش بینیهای دقیق تری را در وسعت گستردهای ایجاب میکند و آگاهی هوانوردان از حالات احتمالی هوا در ناحیه معین و برای یک لحظه از زمان الزامی مینماید و به منظور رفع همین نیاز هست که در پارهای از نقاط دنیا ((سازمان هواشناسی|سازمانهای هواشناسی)) به وجود میآید.
*به تدریج به موازات توسعه شناساییهای علمی ، برای بهره گیری منطقی از ((منابع اقتصادی زمین)) به آگاهیهای بیشتری از پدیدههای جوی احساس نیز میشود، به گونهای که برای شناخت قدرت هیدرولیکی ناهمواریها و "((نفت سفید))" کوهستانها به عنوان ((سرچشمه آبهای جاری|منبع زایش آبها)) ، تعیین حجم متوسط آب رودخانهها در رابطه با نوسان میزان ((بارندگی سالانه)) حوضهها مورد توجه قرار میگیرد.
همچنین پیشرفت ((کشاورزی|علم کشاورزی)) به منظور کاشت و برداشت ((محصولات کشاورزی)) ((مهندسی زراعت|مهندسین زراعی)) را به کسب اطلاعاتی در زمینه آب و هواشناسی وامیدارد و همین نیاز به عنوان انگیزه دیگری در پیشرفت تحقیقات ((کلیماتولوژی)) موثر میافتد.
! شاخههای هواشناسی
*__((فیزیک هواشناسی|هواشناسی فیزیکی)) :__
بررسی ویژگیها و ((منشا تغییرات عوامل آب و هوا)) را مد نظر دارد.
*__((هوا شناسی دینامیکی)) :__
به مطالعه ((توده هوا|تودههای هوا)) و بررسی عوامل انرژی مجموعه ((اتمسفر)) و یا جریانات اتمسفری میپردازد.
*__((هواشناسی اتمسفر آزاد)) :__
پدیدههای اتمسفر را از سطح زمین تا ارتفاعات بیشتر مطالعه میکند.
*((هواشناسی زیستی))
*((هواشناسی کشاورزی))
*((هوانوردی|هواشناسی هوانوردی))
*((هواشناسی مهندسی))
*((هیدروکلیماتولوژی))