تاریخچه ی:
عطر
V{maketoc}
! مواد سازنده عطر
هر نوع عطر دست کم از سه جز تشکیل یافته است که فراریت و وزن مولکولی آنها تا حدی باهم تفاوت دارند:
*جز اول که ((تاپ نوت)) نامیده می شود، فرارترین ماده و مشخصترین بو را در دارا بوده و در تولید عطر کاربرد دارد.
*جز دوم که ((میدل نوت)) نامیده می شود، کمتر فرار است و عموما عصاره یک ((گل)) ((«گل بنفشه|بنفشه)) ، ((گل یاس|یاس)) و غیره) است.
*آخرین جز یا ((اندنوت)) کمترین فراریت را دارد و معمولا یک زرین یا ((پلیمر)) مومی است.
! ((سیوتون)) اصلیترین سازنده عطر
بیشتر عطرها اجزای بسیاری دارند، و از لحاظ شیمیایی غالبا مخلوطهایی ((کمپلکس)) هستند. با پیشرفت تجزیه مواد ((عطر طبیعی)) ، مصرف ترکیبات آلی سنتزی خالص که بوی آنها همانند بوی عطر خاصی می باشد، بسیار معمول شده است. نمونه آن سیوتون ، یک ((کتون|کتون حلقوی)) است که از سیویت بدست می آید. سیویت ماده ای است که از عده های گربه سیویت ترشح می شود.
گربه سیویت حیوانی شبیه به گربه است که در ((اتیوپی)) و ((افریقای)) مرکزی یافت می شود. سیوتون در عطر سازی ارزش بسیار دارد. امروزه سیویتون به صورت سنتزی موجود است. برای ((سنتزسیوتون)) نخست 8(( هگزادکان)) ـ1 ، 16 دی کربوکسیلیک اسید تهیه می کنند و سپس آنرا به صورت حلقه در می آورند. ((یون)) ((توریم)) (+4Th) ((کاتالیز)) بسته شدن این حلقه است.
سیویت ، مانند مشک ، مجموعه ای از مواد جاذب جنسی است. این مواد جاذب جنسی در عطرهای موثر با زیرکی بوسیله بوهای گل و گیاهی پوشانده می شوند. جاذبه اولیه از بوی خوش حاصل می شود. اما اثر اساسی ناشی از سیویتون یا ((مشک)) است.
! سایر ترکیبات عطر
ترکیبات دیگری که در عطرها بکار می روند شامل ((الکل|الکلها)) و ا((ستر|سترهایی)) با وزن مولکولی زیادند. یک نمونه ، ((ژرانیول)) ((«نقطه جوش)) ،0C230) یک جز اصلی از ((روغن ژرانیوم)) (شمعدانی معطر) ((ترکیه))ای است.
استرهای این الکل برای ساختن ماده معطر سنتزی که بوی رز دارد در عطرسازی بکاری می رود. مثلا ((استر|استری)) که از واکنش میان ((ژرانیول)) و ((اسید فرمیک)) تشکیل می شود بوی رز دارد.
عطرها نوعا 10% تا 25% اسانس عطر و 75% تا 80% الکل و یک ثابت کننده برای نگه داشتن روغنهای اسانسی دارد. عطرها به بیشتر مواد آرایشی افزوده می شوند تا محصول بدست آمده بوی مطلوب داشته باشند؛ این مواد بوهای طبیعی و دیگر اجزایی مانند مواد جاذب جنسی را می پوشانند. آنها به علت داشتن ((الکل)) خاصیت ضدعفونی و باکتری کشی ملایمی دارند.
! ((مواد دافع بو))
حدود 2 میلیون غده عرق بر سطح بدن دست اندرکار تنظیم دمای بدن هستند. این غدهها با ترشح آب که تبخیر آن اثر خنک کنندگی دارد دمای بدن را تنظیم می کنند. از این تبخیر اجزای جامدی به جای می ماند که عمدتا سدیم کلرید و مقادیر کمتری پروتیین و دیگر ((مواد آلی|مواد مرکب آلی)) است.
بوی بدن بیشتر از آمینها و مواد حاصل از ((هیدرولیز)) روغنهای چرب (اسیدهای ((اسید چرب|چرب)) ، ((اسید آکرولیین|آکرولیین)) و غیره) است که از بدن و از رشد باکتریایی در باقیمانده حاصل از غدههای عرق گسیل می یابند. برای آنکه بدن انسان وظایف خود را به خوبی انجام دهد، عمل تعریق هم امری عادی و هم ضروری است. خود عرق کاملا بی بو است، اما محصولات تجزیه باکتریایی چنین نیستند.
! انواع مواد دافع بو
مواد دافع بو از سه نوع عمده هستند:
*یک نوع آنها ، بطور مستقیم تعرق را می خشکانند. یا به عنوان مواد منقبض کننده عمل می کنند.
*نوع دیگر آنها که بویی دارند و بوی ((عرق)) را می پوشانند.
*نوع سوم آنها که ترکیبات بودار را با ((واکنش شیمیایی)) برطرف می کنند.
از جمله موادی که به عنوان قابض عمل می کنند، ((آلومینیم)) سولفات آبپوشیده کلرید- آلومینیم آبپوشیده (O2H6 . 3AlCl) آلومینیم کلروهیدرات ( در واقع ((آلومینیم هیدروکسی)) کلرید ) و الکلها هستند.
! ((مواد بی بو کننده))
از جمله مواد مرکبی که به عنوان عوامل بی بو کننده عمل می کنند، روی پروکسید ، روغنهای ((اسانس|اسانسی)) و عطرها و انواعی از ((مواد ضد عفونی کننده)) ملایم هستند. روی ((پروکسید)) مواد مرکب بودار را با اکسید کردن آمینها و ترکیبات اسیدهای چرب بر طرف می کند. روغنهای اسانسی و عطرها یا بوها را جذب می کنند، یا آنها را می پوشانند و ضدعفونی کنندهها معمولا عوامل اکسید کننده یا کاهندهای هستند که ((باکتری|باکتریهای)) ایجاد کنندهی بو را می کشند.
! مباحث مرتبط با عنوان
*((ادکلن))
*((اسانس))
*((اندنوت))
*((بنزن))
*((تاپ نوت))
*((پروکسید))
*((حفاطت شیمایی پوست))
*((سیوتون))
*((عرق))
*((عطر طبیعی))
*((مشک))
*((مواد آلی))
*((مواد بی بو کننده))
*((مواد دافع بو))
*((مواد ضد عفونی کننده))
*((میدل نوت))
*((هیدرولیز))