: عطر

!دید کلی

عطرها موادی هستند که انسان‌ها برای اینکه خوش‌بو باشند و در نزد دیگران مقبول ، از آنها استفاده می‌کنند. عطرهایی که از مواد طبیعی بدست می‌آیند، مانند مشک آهوی ختن ، اندکند. اغلب این مواد ، از مواد شیمیایی و بصورت سنتزی تولید می‌شوند. با ساختار عطرها آشنا می‌شویم.

	+
	+
{img src=img/daneshnameh_up/e/e8/Atomiserfade.jpg}		{img src=img/daneshnameh_up/e/e8/Atomiserfade.jpg}
	+
	+

!مواد سازنده عطر

هر نوع عطر دست‌کم از سه جزء تشکیل یافته است که فراریت و وزن ‏مولکولی آنها تا حدی باهم تفاوت دارند.

!!جزء اول

جزء اول که ~~green:تاپ نوت~~ نامیده می شود، فرارترین ماده و مشخصترین بو را در دارا بوده ‏و در تولید عطر کاربرد دارد.‏

!!جزء دوم

جز دوم که ~~green:میدل نوت~~ نامیده می شود، کمتر فرار است و عموما عصاره یک ‏گل (بنفشه ، یاس و غیره) است.‏

!!جزء سوم

آخرین جزء یا ~~green:اندنوت~~ ، کمترین فراریت را دارد و معمولا یک __رزین__ یا ((دنیای پلیمر|پلیمر)) مومی ‏است.‏

!سیوتون ، اصلی‌ترین سازنده عطر

بیشتر عطرها اجزای بسیاری دارند و از لحاظ شیمیایی غالبا مخلوطهای ((‏کمپلکس)) هستند. با پیشرفت ((شیمی تجزیه|تجزیه)) مواد عطر طبیعی ، مصرف ترکیبات ((شیمی آلی|آلی)) ‏سنتزی خالص که بوی آنها همانند بوی عطر خاصی می‌باشد، بسیار ‏معمول شده است. نمونه آن __سیوتون__ ، یک ((کتون|کتون حلقوی)) است که از __سیویت__ ‏بدست می‌آید. __سیویت__ ، ماده‌ای است که از غده‌های __گربه سیویت__ ترشح ‏می‌شود.

گربه سیویت ، حیوانی شبیه به گربه است که در __اتیوپی__ و __افریقای ‏مرکزی__ یافت می‌شود.‏ __سیوتون__ در عطر سازی ارزش بسیار دارد. امروزه سیوتون بصورت سنتزی ‏موجود است. برای سنتز سیوتون ، نخست __ 8 ، هگزادکان ـ1 ، 16، دی ‏کربوکسیلیک اسید__ تهیه می‌کنند و سپس آنرا بصورت حلقه در می‌آورند. یون ((توریم)) (Th⁺⁴) ((کاتالیزور)) بسته شدن این حلقه است.

__سیویت__ ، مانند(( مشک)) ، مجموعه‌ای از مواد جاذب جنسی است. این مواد ‏جاذب جنسی در عطرهای موثر با زیرکی بوسیله بوهای گل و گیاهی ‏پوشانده می‌شوند. جاذبه اولیه از بوی خوش حاصل می‌شود. اما اثر ‏اساسی ناشی از __سیویتون__ یا __مشک__ است.‏

!سایر ترکیبات عطر

ترکیبات دیگری که در عطرها بکار می‌روند، شامل ((الکل|الکلها)) و ((استر|استرهایی)) با وزن ‏مولکولی زیادند. یک نمونه ، __ژرانیول__ (با نقطه جوش‎‎‏ 230 درجه سانتی‌گراد) یک جزء اصلی از ‏روغن ژرانیوم (شمعدانی معطر) ترکیه‌ای است.‏ استرهای این الکل ، برای ساختن ماده معطر سنتزی که بوی رز دارد، در ‏عطرسازی بکار می‌رود. مثلا استری که از واکنش میان__ ژرانیول__ و __اسید فرمیک__ تشکیل می‌شود، بوی رز دارد.‏

عطرها نوعا 10% تا 25% اسانس عطر و 75% تا 80% الکل و یک ثابت ‏کننده برای نگه داشتن روغن‌های اسانسی دارد. عطرها به بیشتر مواد ‏آرایشی افزوده می‌شوند تا محصول بدست آمده بوی مطلوب داشته باشند؛ ‏این مواد بوهای طبیعی و دیگر اجزایی مانند مواد جاذب جنسی را می‌‏پوشانند. آنها بعلت داشتن ((الکل)) ، خاصیت ضدعفونی و باکتری‌کشی ‏ملایمی دارند.‏

!مواد دافع بو

حدود 2 میلیون غده عرق بر سطح بدن دست اندرکار تنظیم ((دما|دمای)) بدن ‏هستند. این غده‌ها با ترشح ((آب)) که ((تبخیر)) آن اثر خنک کنندگی دارد، دمای بدن ‏را تنظیم می‌کنند. از این تبخیر ، اجزای جامدی به جای می‌ماند که عمدتا ‏سدیم کلرید و مقادیر کمتری ((پروتئین)) و دیگر مواد مرکب آلی است. ‏بوی بدن بیشتر از آمینها و مواد حاصل از ((هیدرولیز)) روغنهای چرب (اسیدهای ‏((اسید چرب|چرب)) ، ((اسید آکرولیین|آکرولیین)) و غیره) است که از بدن و از رشد باکتریایی در باقیمانده ‏حاصل از غده‌های عرق گسیل می یابند. برای آنکه بدن انسان وظایف خود را ‏به خوبی انجام دهد، عمل تعریق هم امری عادی و هم ضروری است. خود ‏عرق کاملا بی بو است، اما محصولات تجزیه باکتریایی چنین نیستند.‏

	+
	+
{img src=img/daneshnameh_up/d/d7/perfum_m7.jpg}		{img src=img/daneshnameh_up/d/d7/perfum_m7.jpg}
	+
	+

!انواع مواد دافع بو

مواد دافع بو از سه نوع عمده هستند:

*یک نوع آنها ، بطور مستقیم تعرق را می‌خشکاند یا بعنوان مواد ‏منقبض‌کننده عمل می‌کنند.

*نوع دیگر آنها که بو دارند و بوی ((عرق)) را می‌پوشانند.

*نوع سوم آنها که ترکیبات بودار را با ((واکنش شیمیایی)) برطرف می‌کنند. از جمله موادی که بعنوان قابض عمل می‌کنند، __آلومینیم سولفات ‏آبپوشیده__ ، __کلرید آلومینیم آبپوشیده__ (__‏O‏₂‏H‏6 . ₃‏AlCl‏__) ، __آلومینیم کلروهیدرات__ ( در ‏واقع __آلومینیم هیدروکسی کلرید__ ) و __الکلها__ هستند. ‏

!مواد بی‌بو کننده

از جمله مواد مرکبی که بعنوان عوامل بی‌بو کننده عمل می‌کنند، __روی ‏پروکسید__ ، __روغن‌های اسانسی__ و __عطرها__ و انواعی از __مواد ضد عفونی کننده__ ‏ملایم هستند. روی پروکسید ، مواد مرکب بودار را با اکسید کردن آمین‌ها و ‏ترکیبات ((اسید چرب|اسیدهای چرب)) بر طرف می‌کند. روغن‌های اسانسی ، عطرها یا ‏بوها را جذب می‌کنند یا آنها را می‌پوشانند و ضدعفونی کننده‌ها معمولا ‏عوامل اکسید کننده یا کاهنده‌ای هستند که ((باکتری|باکتریهای)) ایجاد کننده‌ بو را ‏می‌کشند.‏

!مباحث مرتبط با عنوان

*((آلدئید))

*((ادکلن))

*((اسانس))

*((بنزن))

*((شیمی آلی))

*((عرق))

*((عطر طبیعی))

*((کتون))

*((مشک))

*((مواد آلی))

*((مواد ضد عفونی کننده))