| | از دوران باستان تا آغاز قرن بیستم ، از کمتر سرزمینی می‌توان یاد کرد که در بنای عمده شهرهایش به عامل پدافندی و جنبه نظامی توجه نکرده باشند. هر چه به گذشته باز گردیم ، تأثیر عامل پدافندی و جنبه‌های نظامی در شکل ، ساخت و بافت شهرها بیشتر دیده می شود. | | از دوران باستان تا آغاز قرن بیستم ، از کمتر سرزمینی می‌توان یاد کرد که در بنای عمده شهرهایش به عامل پدافندی و جنبه نظامی توجه نکرده باشند. هر چه به گذشته باز گردیم ، تأثیر عامل پدافندی و جنبه‌های نظامی در شکل ، ساخت و بافت شهرها بیشتر دیده می شود. |
| - | موقعیت خاص جغرافیای سیاسی ایران ، پیش از اسلام ، در ارتباط با قدرتهایی چون سومر، آکد، بابل، آشور و سپس یونان و روم در غرب ، و در دوران پس از اسلام ، حمله اقوام بیابانگرد زرد از جانب شمال شرقی ، حکومتها را به ایجاد شهرهای پدافندی وا می‌داشت.
در گذشته ارتفاعات ، قلل آتشفشانی ، پیش آمدگی صخره سنگها و امثال آن، به عنوان هسته مرکزی شهر نظامی برگزیده می شد، و یا وجود منابع آبی ، مرداب ، باتلاق در دفاع شهر مؤثر بوده است، ولی امروزه با اختراع و کاربرد سلاحهای مخرب ، مکان جغرافیایی شهرهای نظامی آن امتیاز و ارزش نظامی پیشین را ازدست داده‌اند و نقش نظامی شهرها تابع شرایط سیاسی است. گونه دیگری از شهرهای نظامی ، بنادر جنگی می باشد. بنادر و پایگاههای دریایی ، به سبب شرایط جغرافیایی مساعد و با ظرفیت مناسب برای ناوگانهای عظیم ، نقش نظامی به خود می‌گیرند (بندر بوشهر).
در ایران شهرهای دزفول ، شاهین‌دژ و سنندج نمونه‌هایی از شهرهای نظامی بوده‌اند که پیشوند و یا پسوند آنها نیز گویای این امر است. |
+ | موقعیت خاص جغرافیای سیاسی ایران ، پیش از اسلام ، در ارتباط با قدرتهایی چون ((سومر))، ((آکد))، ((بابل)) ، آشور و سپس ((یونان)) و ((روم)) در غرب ، و در دوران پس از اسلام ، حمله اقوام بیابانگرد زرد از جانب شمال شرقی ، حکومتها را به ایجاد شهرهای پدافندی وا می‌داشت.
در گذشته ارتفاعات ، قلل آتشفشانی ، پیش آمدگی صخره سنگها و امثال آن، به عنوان هسته مرکزی شهر نظامی برگزیده می شد، و یا وجود منابع آبی ، ((مرداب)) ، ((باتلاق)) در دفاع شهر مؤثر بوده است، ولی امروزه با اختراع و کاربرد سلاحهای مخرب ، مکان جغرافیایی شهرهای نظامی آن امتیاز و ارزش نظامی پیشین را ازدست داده‌اند و نقش نظامی شهرها تابع شرایط سیاسی است. گونه دیگری از شهرهای نظامی ، بنادر جنگی می باشد. بنادر و پایگاههای دریایی ، به سبب شرایط جغرافیایی مساعد و با ظرفیت مناسب برای ناوگانهای عظیم ، نقش نظامی به خود می‌گیرند (بندر بوشهر).
در ایران شهرهای ((دزفول)) ، ((شاهین‌دژ ))و ((سنندج)) نمونه‌هایی از شهرهای نظامی بوده‌اند که پیشوند و یا پسوند آنها نیز گویای این امر است. |
| | شهرهای فوق الذکر ، گرچه با اهداف نظامی تأسیس شدند، اما به دلیل کم اهمیت شدن مقر جغرافیایی شهر برای اهداف نظامی و همچنین افزایش جمعیت آنها و اشتغال تعداد قابل توجهی از جمعیت به فعالیتهای غیرنظامی ، دیگر نمی‌توان نقشی نظامی برای آنها قایل شد. | | شهرهای فوق الذکر ، گرچه با اهداف نظامی تأسیس شدند، اما به دلیل کم اهمیت شدن مقر جغرافیایی شهر برای اهداف نظامی و همچنین افزایش جمعیت آنها و اشتغال تعداد قابل توجهی از جمعیت به فعالیتهای غیرنظامی ، دیگر نمی‌توان نقشی نظامی برای آنها قایل شد. |
