V{maketoc}
__فسل شناسی یا دیرینه شناسی یا پالئونتولوژی__
__فهرست مقالات فسیل شناسی__ |
((تئوری تکامل)) |
((ردهبندی گیاهان)) |
((ردهبندی جانوران)) |
((انتشار جانوران بر حسب شرایط زندگی)) |
((فسیلشناسی گیاهان)) |
((فسیل شناسی جانوران)) |
((روزنهداران)) |
((رخشیان)) |
((اسفنجها)) |
((کیسهتنان)) |
((گراپتولیتها)) |
((مرجانها)) |
((بندپایان)) |
((حشرات)) |
((تری لوبیتها)) |
((خارپوستان)) |
((لاله وشان)) |
((ستاره دریایی)) |
((خارداران)) |
((بریوزوا)) |
((بازوپایان)) |
((نرمتنان)) |
((دو کفهایها)) |
((شکمپایان)) |
((پابر سران)) |
((بلمنیتها)) |
((آمونیتها)) |
((گونیاتیتها)) |
((آنلیدها)) |
((رده ماهیها)) |
((رده دوزیستان)) |
((رده خزندگان)) |
((رده پرندگان)) |
((رده پستانداران)) |
((رسوبات)) |
((فسیل)) |
((تعیین سن طبقات زمین)) |
((فسیلهای رخساره)) |
((فسیلهای غیر شاخص)) |
((فسیلهای شاخص)) |
((فلسفه جانور شناسی)) |
((دورههای زمین شناسی)) |
((تخمیر زیرزمینی))
((صدفها)) |
((غارها)) |
((گوهرهای معروف)) |
((گوهر شناسی)) |
|
|
|
!ریشه لغوی
پالئونتولوژی یا دیرینه شناسی از سه کلمه یونانی Paleos به معنی "دیرین" و Onta به مفهوم "موجودات" و Logos به مفهوم "شناخت و بحث کردن" گرفته شده است.
! دید کلی
فسیل شناسی بحث درباره گیاهان و جانورانی است که سابقا در سطح زمین زندگانی کردهاند. بقایا و اثراتی را که از گیاهان و جانورانی در ((رسوبات)) مختلف زمین دیده میشود، ((فسیل)) مینامند و فسیل شدن عبارت از مجموع پدیدههایی است که در نتیجه آن آثار و بقایای ((گیاهان)) و ((جانوران)) در رسوبات مختلف زمین حفظ میشوند. نخستین شرط لازم برای اینکه جانور یا گیاهی فسیل شود این است که گیاه یا جانور در هوای آزاد نماند و بواسطه خاک یا عوامل دیگر محفوظ گردد و در میان رسوبات جای گیرد. بنابراین هر چه جانور یا گیاه کوچکتر باشد، بهتر باقی خواهد ماند. در صورتی که جانوران بزرگ به ندرت باقی میمانند و بصورت فسیل دیده میشوند.
{img src=img/daneshnameh_up/1/1f/MIN274.JPG}
!تاریخچه
فسیل شناسی از زمانهای قدیم مورد بحث و توجه انسان واقع شده ، حتی انسانهای ((دوره پارینه سنگی)) اکثرا در صدد تجسس و تحقیق فسیل بر آمده و آنها را کلکسیون مینمودهاند. عدهای دیگر ، از این فسیلها به عنوان زینت استفاده میکردند (گردنبند و گلوبند و غیره ). این فسیلها که به توسط انسان جمع آوری شده در اکثر ((غارها|غارهای)) فرانسه و بلژیک و مصر دیده میشوند.
! سیر تحولی و رشد
*((آناکسیماندر)) ( 6 قرن قبل از میلاد ) عقیده داشته است که زمین در اثر تغییراتی به حالت کنونی در آمده ، البته عقاید او متکی به اطلاعات فسیل شناسی و ((زمین شناسی)) بوده است.
*((فیثاغورث)) که پیشوای پیتاگوریسینها بوده چنین مینویسد: قبول کنید که هیچ چیز در این دنیا از بین نمیرود بلکه تغییر صورت میدهد و به اشکال دیگری در میآید. کوههای مرتفع امروزی قعر دریاهای قدیمی میباشند و یافتن ((صدفها|صدفهای دریایی)) در این کوهها دال بر این امر است.
*((ارسطو)) ( 400 سال قبل از میلاد ) تحقیقاتی در ((جانور شناسی)) و تشریح مقایسهای و ((رویان شناسی)) کرده است نامبرده عقیده دارد که طغیان دریا در روی خشکیها باعث میشود که فسیلها به وجود آیند.
*((فالوپ)) معتقد بود که فسیلها در نتیجه ((تخمیر زیرزمینی)) تشکیل گردیدهاند.
*__((ابو علی سینا))__ پزشک و طبیعیدان معروف ایرانی معتقد بود که فسیلها حیوانات زندهای بودهاند که سابقا در سطح زمین میزیستهاند.
*((اردان)) در سال 1552 اعلام کرد صدفهایی که در نواحی دور از ((دریا)) پیدا میشوند معلوم میدارند که آن نواحی سابقا به واسطه دریا احاطه شدهاند.
*((لامارک)) ( 1832 ـ 1744 ) کتابی به نام ((فلسفه جانور شناسی)) فراهم آورده و در این کتاب طریقه اشتقاق جانوران را از یکدیگر بیان کرده است.
*((داروین)) ( 1882 ـ 1809 ) برای مطالعه شعب ((علوم طبیعی)) در سن بیست و دو سالگی عازم آمریکا میگردد و در همین آزمایشگاه طبیعت است که علوم طبیعی را فرا میگیرد و ((تئوری تکامل)) و تغییرات تدریجی برای او آشکار میگردد. به عقیده وی اشکال مختلف جانوران از یکدیگر منشعب میگردند.
! انواع فسیل شناسی
*((فسیل شناسی گیاهان))
*((فسیل شناسی جانوران))
! انواع فسیلها
*__((فسیلهای شاخص)):__
که دارای گسترش جغرافیایی وسیع بوده ولی در زمان کوتاه زمین شناسان میزیستهاند. مانند ((فسیل آمونیت)) که منحصرا در ((کرتاسه میانی)) وجود داشته است.
*__((فسیلهای غیر شاخص)):__
که تقریبا در تمام دورهها و یا ((دورههای زمین شناسی|دورانهای زمین شناسی)) وجود داشتهاند و شاخص زمان معین و کوتاه زمین شناسی نیستند. مانند برخی ((دوکفهایها)) ، ((شکم پایان)) ، ((مرجانها)) و غیره.
*__((فسیلهای رخساره)):__
فسیلهایی هستند که ارزش ((پالئوژئوگرافی)) آنها بیش از اهمیت ((بیوستراتیگرافی)) آنهاست. این فسیلها میتوانند معرف وضعیت جغرافیایی زمان زیست خود از نظر آب و هوا و سایر شرایط محیط زیستی باشند. مثلا ((فسیل کلنیه مرجانی|فسیل کلنیهای مرجانی)) حاکی از ((محیط ساحلی)) دریا و ((آب و هوای استوایی)) تا ((آب و هوای نیمه استوایی|نیمه استوایی)) است.
! کاربرد فسیلها در ((زمین شناسی))
*مهمترین کاربرد فسیلها در ((تعیین سن طبقات زمین)) میباشد.
*فسیلها معرف شرایط محیطی جغرافیای دیرینه بوده و در این مورد اطلاعات با ارزشی را در اختیار ((دانشمندان)) قرار میدهند.