تاریخچه ی:
دیرینه شناسی
V{maketoc}
! ریشه لغوی:
((پالئونتولوژی)) یا دیرینه شناسی از سه کلمه یونانی Paleos به معنی "دیرین" و Onta به مفهوم "موجودات" و Logos به مفهوم "شناخت و بحث کردن" گرفته شده است.
! دید کلی:
فسیل شناسی بحث درباره گیاهان و جانورانی است که سابقا در سطح زمین زندگانی کرده‌اند. بقایا و اثراتی را که از گیاهان و جانورانی در ((رسوبات)) مختلف زمین دیده می‌شود، ((فسیل)) می‌نامند و فسیل شدن عبارت از مجموع پدیده‌هایی است که در نتیجه آن آثار و بقایای ((گیاهان)) و ((جانوران)) در رسوبات مختلف زمین حفظ می‌شوند.
نخستین شرط لازم برای اینکه جانور یا گیاهی فسیل شود این است که گیاه یا جانور در هوای آزاد نماند و بواسطه خاک یا عوامل دیگر محفوظ گردد و در میان رسوبات جای گیرد. بنابراین هر چه جانور یا گیاه کوچکتر باشد، بهتر باقی خواهد ماند در صورتیکه جانوران بزرگ به ندرت باقی می‌مانند و بصورت فسیل دیده می‌شوند.
! تاریخچه:
فسیل شناسی از زمانهای قدیم مورد بحث و توجه انسان واقع شده ، حتی انسانهای ((دوره پارینه سنگی)) اکثرا در صدد تجسس و تحقیق فسیل بر آمده و آنها را ((کلکسیون)) می‌نموده‌اند. عده‌ای دیگر ، از این فسیلها به عنوان زینت استفاده می‌کردند ( گردنبند و گلوبند و غیره ). این فسیلها که به توسط انسان جمع‌آوری شده در اکثر غارهای فرانسه و بلژیک و مصر دیده می‌شوند.
! سیر تحولی و رشد:
*((آناکسیماندر)) ( 6 قرن قبل از میلاد ) عقیده داشته است که زمین در اثر تغییراتی به حالت کنونی در آمده ، البته عقاید او متکی به اطلاعات فسیل شناسی و ((زمین شناسی)) بوده است.
*((فیثاغورث)) که پیشوای ((پیتاگوریسین|پیتاگوریسینها)) بوده چنین می‌نویسد: قبول کنید که هیچ چیز در این دنیا از بین نمی‌رود بلکه تغییر صورت می‌دهد و به اشکال دیگری در می‌آید. کوههای مرتفع امروزی ((قعر دریا|قعر دریاهای)) قدیمی می‌باشند و یافتن ((صدف دریایی|صدفهای دریایی)) در این کوهها دال بر این امر است.
*((ارسطو)) ( 400 سال قبل از میلاد ) تحقیقاتی در ((جانورشناسی)) و تشریح مقایسه‌ای و ((رویانشناسی)) کرده است نامبرده عقیده دارد که طغیان دریا در روی خشکیها باعث می‌شود که فسیلها به وجود آیند.
*((فالوپ)) معتقد بود که فسیلها در نتیجه ((تخمیر زیرزمینی)) تشکیل گردیده‌اند.
*__((ابوعلی سینا))__ پزشک و طبیعیدان معروف ایرانی معتقد بود که فسیلها حیوانات زنده‌ای بوده‌اند که سابقا در سطح زمین می‌زیسته‌اند.
*((اردان)) در سال 1552 اعلام کرد صدفهایی که در نواحی دور از ((دریا)) پیدا می‌شوند معلوم می‌دارند که آن نواحی سابقا به واسطه دریا احاطه شده‌اند.
*((لامارک)) ( 1832 ـ 1744 ) کتابی به نام ((فلسفه جانورشناسی)) فراهم آورده و در این کتاب طریقه اشتقاق جانوران را از یکدیگر بیان کرده است.
*((داروین)) ( 1882 ـ 1809 ) برای مطالعه ((شعب علوم طبیعی)) در سن بیست و دوسالگی عازم آمریکا می‌گردد و در همین ((آزمایشگاه طبیعت)) است که ((علوم طبیعی)) را فرا می‌گیرد و تئوری تکامل و تغییرات تدریجی برای او آشکار می‌گردد. به عقیده وی اشکال مختلف جانوران از یکدیگر منشعب می‌گردند.
! انواع فسیل شناسی:
*((فسیل شناسی گیاهان))
*((فسیل شناسی جانوران))
! انواع فسیلها:
#__((فسیلهای شاخص)):__
که دارای گسترش جغرافیایی وسیع بوده ولی در زمان کوتاه زمین شناسان می‌زیسته‌اند ـ مانند ((فسیل آمونیت)) که منحصرا در ((کرتاسه میانی)) وجود داشته است.
#__((فسیلهای غیر شاخص)):__
که تقریبا در تمام دوره‌ها و یا دورانهای زمین شناسی وجود داشته‌اند و شاخص زمان معین و کوتاه زمین شماسی نیستند. مانند برخی دوکف‌هایها ، شکم پایان ، مرجانها و غیره.
#__((فسیلهای رخساره)):__
فسیلهایی هستند که ارزش پالئوژئوگرافی آنها بیش از اهمیت ((بیوستراتیگرافی)) آنهاست. این فسیلها می‌توانند معرف وضعیت جغرافیایی زمان زیست خود از نظر آب و هوا و سایر شرایط محیط زیستی باشند. مثلا فسیل ((کلنیه مرجانی|کلنیه‌ای مرجانی)) حاکی از ((محیط ساحلی)) دریا و ((آب و هوای استوایی)) تا ((آب و هوای نیمه استوایی|نیمه استوایی)) است.
! کاربرد فسیلها در ((زمین شناسی)):
*مهمترین کاربرد فسیلها در تعیین سن طبقات می‌باشد.
*فسیلها معرف شرایط محیطی جغرافیای دیرینه بوده و در این مورد اطلاعات با ارزشی را در اختیار ((دانشمندان)) قرار می‌دهند.
