تاریخچه ی:
تسلیم امام سجاد علیه السلام در برابر تقدیر الهی
امامان معصوم(علیهم صلوات الله) از نظر ادراک توحید و یگانگی حضرت حق در همه ابعاد، سر آمد همه خلائق بوده و از این رو در همه شئون زندگی کاملاً در مقابل حضرت حق «تسلیم » و به همه آنچه او برای آنها تدبیر می کرده است «راضی» بودهاند. حضرت علی بن الحسین علیهالسلام نیز در این زمینه در اوج قلّه توحید عینی بوده و در مقابل تقدیر حضرت الله، تسلیم محض بودهاند.
امام باقر علیه السلام میفرمایند: «علی بن الحسین علیه السلام فرمودند: یک مرتبه که به شدت مریض شده بودم، پدرم علیه السلام به من فرمود: چه آرزویی داری؟ عرض کردم پدر جان آرزو دارم که از کسانی باشم که در مقابل آنچه خداوند برای من تدبیر فرموده است پیشنهادی نداشته باشم ! پدر به من فرمود: احسنت. تو مشابه و نظیر حضرت ابراهیم خلیل(صلوات الله علیه)گشته ای زمانیکه جبرائیل علیه السلام به ایشان گفت: آیا حاجت و نیازی داری؟ ایشان پاسخ داد: برای خدای خود پیشنهادی ندارم بلکه او مرا کفایت می کند و او بهترین وکیل است. این قضیه مربوط به مسئله انداختن حضرت ابراهیم در آتش است که در آن لحظات آخر جبرائیل چنین سخنی داشت و حضرت چنین پاسخ دادند و بعد هم که آتش برای ایشان گلستان شد.
البته این حالت بلند معنوی حضرت مانع از این نمی باشد که اگر خواسته ای داشته باشند آن را، از خداوند متعال درخواست دارند چه اینکه دعاها و مناجاتهای بی شمار حضرت سجاد علیه السلام همه مشحون از درخواستهای گوناگون است که همه را به پیشگاه ذات مقدس ربوبی عرض داشته اند و از حضرت او حاجات خود را مسئلت نموده اند. در این رابطه آنچه مهم است ادراک این مطلب است که انسان در (دعا) نیز (موحّد) باشد و صرفاً از خداوند چیز بخواهد و دست نیاز به سوی غیر خدا دراز نکند و بر اساس آیه قرآنی که می فرماید: «و قال ربکم ادعونی استجب لکم » (60 / غرفه) فقط از خدا چیز بخواهید.
آری خداوند می فرماید: (فلیو منوا بی و لیستجیبو الی لعلهم یرشدون » (186 / بقره) در همین زمینه، نگرش توحیدی حضرت سجاد علیه السلام در مقطعی که برای ایشان در برخورد با جناب «محمد حنفیه » پیش آمده بود قابل دقّت است، که به حق باید آن را تبلور توحید حضرت در امور اجتماعی دانست. این قضیه تحت عنوان ((توحید و توکل|توحید و توکل حضرت سجاد علیه السلام ))در بعد اجتماعی حضرت بیان گردیده است.
منابع :
بحارالانوار ، ج 46 ، ص 67 ، حدیث 34 به نقل از دعوات راوندی