در سال 1339 بانک مرکزی ایران با سرمایه 3600 میلیون ریال از محل تفاوت ارزیابی پشتوانه اسکناس تاسیس شد . به موجب قانون پولی و بانکی کشور فعالیتهای غیر انتفاعی بانک ملی ایران مانند نشر اسکناس ، بانکداری دولت و عملیات مشابه آن به بانک مرکزی واگذار گردید . بانک که در مرداد ماه 1339 رسما کار خود را آغاز کرد ، مسئولیت اداره نظام پولی و اعتبار و کنترل سازمان بانکی کشور را به عهده گرفت . سرمایه بانک مرکزی در سالهای بعد افزایش یافت .