گیاهی علفی پایا و دارای قاعده نسبتاً سخت ، چوبی و ساقه هائی بر دو نوع متفاوت است بطوریکه بعضی از آنها حالت خزنده در سطح زمین دارند و از بندهای آنها ریشه های نابجا خارج می شود و برخی دیگر که مولد گل اند حالت قائم به خود می گیرند. ساقه های نوع اول به ارتفاع 8/0 تا یک متر می رسد در حالیکه طول ساقه های نوع دوم از 15 تا 20 سانتی متر تجاوز نمی کند برگهای این گیاه بیضوی، عاری از کرک و دندانه است. جام گل آن از 5 قطعه به هم پیوسته با ظاهر چرخ مانند و واقع در رأس لوله ای بطول یک سانتی متر تشکیل مییابد رنگ گلهای آن به تفاوت آبی مایل به بنفش یا آبی روشن و بندرت به رنگهای سفید ، گلی و یا ارغوانی تیره است.
از مشخصات آن اینست که در هر سال دو مرتبه یکی در اسفند ماه تا تیر و دیگری در پائیز گل می دهد.
گل تفلونی اگر چه گیاهی سایه پسند است ولی رشد و نمو آن در آفتاب نیز بخوبی انجام می گیرد آبیاری منظم در اواسط اردیبهشت تا اواسط مرداد برای گیاه مهم و ضروری است از این رو زمینهایی که این گیاه در آن کشت می شود باید از نظر وجود آب غنی بوده و امکان آبیاری به آسانی فراهم باشد. مناطقی که رطوبت زیادی داشته باشند،برای رویش این گیاه مفیدند ولی وضعیت غرقابی سبب خشک شدن گیاهان می شود. خاکهای جنگلی حاوی هوموس فراوانی برای رشد و نمو گیاه بسیار مطلوب است. خاکهای شنی سبک و تهی از مواد غذایی برای گیاه مناسب نیستند و رشد گیاه در این نوع خاکها منجر به ضعیف شدن گیاه و کاهش مقاومت آن در مقابل عوامل بیماریزا میشود.
مدت رویش گیاه 8 تا 10 سال است. این گیاه نسبت به افزودن کودهای شیمیایی در طول رویش بسیار حساس است. از آنجا که پس از رشد به صورت انبوه سطح خاک را می پوشاند در طول رویش نمی توان مواد و عناصر مورد نیاز گیاهان را به خاک افزود از اینرو کلیه مراحل آماده سازی خاک و افزودن عناصر مورد نیاز باید قبل از کاشت گیاه انجام گیرد.
زمین مورد نظر برای کشت گیاه باید کاملاً هموار و فاقد هر گونه پستی و بلندی باشد انجام شخم عمیق و افزودن 100 تا 150 کیلو گرم در هکتار ازت و 70 کیلوگرم در هکتار اکسید فسفر در فصل پائیز انجام می گیرد. جمع آوری قلوه سنگها و سنگها و شکستن سله ها و کلوفه های درشت تا عمق مناسبی از خاک نیز در فصل پائیز انجام می گیرد. قبل از کاشت گیاه (اواخر زمستان) باید زمین را تسطیح نمود زیرا پستی و بلندی سبب آب ماندگی می گردد که گیاه شدیداً به آن حساس است.
پروانش صغیر معمولاً بین 8 تا 10 سال عمر می کند. در مکانی که آب کافی وجود داشته باشد تناوب کاشت با گیاهان وجینی مناسب است و امکان رشد علفهای هرز و گسترش بیماریها را در چنین شرایطی به حداقل می رسد تکثیر گیاه بطور عمده به روش رویشی و اوایل پائیز (مهر) یا اوایل بهار (فروردین – اردیبهشت) انجام می گیرد چنانچه تکثیر گیاه در پائیز انجام شود حتی الامکان باید اوایل پائیز (اوایل مهر) گیاهان را کشت کرد. تاخیر در کاشت (اواسط یا اواخر پائیز) سبب می شود سرمای پائیز مانع ریشه زائی در قلمه ها شود.فاصله های ردیف های کاشت بین 20 تا 25 سانتی متر مناسب است.فاصله دو بوته در طول ردیف کاشت باید 5 تا 8 سانتی متر باشد.
بذور پروانش صغیر قوه رویشی نامناسبی دارند از اینرو تکثیر این گیاه همواره بطور رویشی انجام می گیرد. تکثیر رویشی گیاه به روشهای زیر انجام می گیرد.
تکثیر خود بخودی : پس از تماس محل گره ها یا خاک ریشه های نابجا تشکیل می شود. این عمل سبب تکثیر خود به خود گیاه می گردد.
تکثیر اختیاری :شاخه های فرعی گیاه را به قطعات مناسبی (قطعات نه آنقدر کوچک باشندکه امکان تشکیل ریشه نباشد و نه بسیار بزرگ و نامناسب) تقسیم کرده و فوراً در زمین مورد نظر کشت می شوند چنانچه عمل انتقال با تاخیر انجام گیرد امکان تشکیل ریشه در قلمه ها کاهش می یابد چنانچه فرصت کافی برای کاشت نباشد بهتر است پس از حفر گودالی در زمین قطعات جدا شده را داخل آن قرارداد و مرتباً روی آنها آب پاشید. اگر عمل آبپاشی منظم به موقع صورت نگیرد قلمه های نیروی ریشه زائی را از دست خواهند داد. در یک نقطه می توان بیش از یک قلم (3 تا 4 قلمه) کشت نمود.بلافاصله پس از کاشت زمین را باید غلتک مناسبی زد تا در سطح خاک تراکم ایجاد شود سپس گیاهان را آبیاری نمود.
اولین پائیز پس از کشت انجام غلتک مناسب بر روی گیاهان ضرورت دارد. زیرا در این فاصله ریشه ها رشد کرده و ممکن است به سطح زمین آمده باشند از اینرو با زدن غلتک می توان ریشه را به عمق زمین هدایت نمود. آبیاری باید از اواسط اردیبهشت شروع و تا اوایل شهریور بموقع و منظم انجام گیرد. بطوریکه در طول تابستان گیاهان باید 4 تا 5 مرتبه و هر بار 30 تا 40 میلیمتر آبیاری شوند.
3 تا 4 سال پس از کاشت و در فصل بهار باید خاک بین ردیفها را کولتیواتور زد به علت انبوه بودن گیاهان مبارزه مکانیکی با علفهای هرز امکان پذیر نیست لذا باید با علف کشها به مبارزه با علفهای هرز پرداخت. چنانچه گیاهان در بهار کشت شوند،باید قبل از کاشت در پائیز پس از یک شخم عمیق از علف کش هونگازین به مقدار 4 تا 5 کیلوگرم در هکتار به صورت محلول پاشی استفاده کرد. اگر بیش از 2 سال از عمر گیاهان بگذرد می توان هر سال اواخر زمستان از علف کش مذکور استفاده نمود. از بیماریهای قارچی شایع قارچهای لکه برگی است همچنین قارچ مولد پوسیدگی طوقه و ریشه که برای مبارزه با قارچها می توان از قارچ کش فوندازول و میتل توپیس 1/0 تا 2/0 درصد استفاده نمود.
پروانش صغیر در فصل پائیز حداکثر عملکرد را خواهد داشت لذا برداشت محصول در اواخر مرداد یا اوایل مهر انجام می گیرد. عمل برداشت فقط با دست امکان پذیر است. گیاهان باید از انتهای ساقه چیده شده و سپس به قطعات 4 تا 6 سانتی متری تقسیم شوند پس از شستشو باید آنها را خشک کرد.
برای این امر می توان از خشک کن تسمه ای و یااز خشک کن جریان هوای داغ استفاده نمود.
مقدار محصول پیکر رویشی تازه بین 8/2 تا 6 تن در هکتار است که از آن 7/0 تا 5/1 تن گیاه خشک حاصل می شود.
از پیوند [http://www.foo.com] یا [http://www.foo.com|شرح] برای پیوندها.
برچسب های HTML در داخل توضیحات مجاز نیستند و تمام نوشته ها ی بین علامت های > و < حذف خواهند شد..
وزارت آموزش و پرورش > سازمان پژوهش و برنامهريزی آموزشی
شبکه ملی مدارس ایران رشد