منو
 صفحه های تصادفی
عام الفیل
آب و هوا
مرحله دوم ک بررسی اوضاع اقتصادی در کشاورزی عهد صفویان پس از ایجاد سیستم تقسیم اراضی در میان گروهها
حضرت عیسی علیه السلام
دانش آموز خلاق
گروه گارنت
حجاب نزد فاطمه زهرا
دانیل هیلیس
اریترومایسین
غزوه بدر صغرا، بدر دوم، بدر کوچک
 کاربر Online
299 کاربر online

کلینی

تازه کردن چاپ
فرهنگ > الهیات > دین اسلام > شیعه > کلیات > شخصیت ها
(cached)



صاحب اصول کافی

img/daneshnameh_up/a/ac/kafi.jpgابو جعفر محمد بن یعقوب بن اسحق رازی معروف به « ثقه الاسلام »، « شیخ مشایخ شیعه »، « رئیس محدثان علمای امامیه »، از مروجین مذهب شیعه در دوران غیبت امام زمان بود. وی صاحب کتاب «کافی» -یکی از کتب اربعه- است که در عقاید اسلامی مرجع مهمی برای محققین و علما به شمار می‌آید.
به تصدیق شیخ مفید، کتاب « کافی » ارزشمندترین کتاب اسلامی و نفیس‌ترین کتاب شیعه است. کتاب « کافی » شامل شانزده هزار و یکصد و نود و نه حدیث است که طی سه قسمت « اصول » و « فروع » و « روضه » تدوین شده است.
کلینی اولین محدثی بود که به جمع و نظم و ترتیب اخبار دینی پرداخت.
از کتب دیگر او می‌توان « تعبیر الریا »، « رد قرامطه »، « وسائل الائمه »، « کتاب الرجال »، « ما قیل فی الائمه من الشعر » را نام برد. از علمای زمان غیبت صغری بود و در ماه شعبان سال 329 هجری یعنی 69 سال پس از وفات امام حسن عسگری فوت کرد. مزار او در باب الکوفه بغداد قرار دارد.

ولادت :

برجسته تریـن دانشمند فقیه و محـدث نامدار شیعه در نیمه دوم سده سـوم و نیمه اول سـده چهارم هجـرى، ثقه الاسلام شیخ محمـد کلینـى است، او در عهد امامت امام یازدهـم، در دهى به نام کلیـن در 38 کیـومترى شهر رى و در خانه اى مملو از عشق و محبت به اهل بیت علیه‌السلام چشـم به جهان گشود. پدرش یعقوب بـن اسحاق که مردى با فضیلت و پاک سرشت بـود از همان اوان کـودکـى تربیت فرزندش را بر عهده گـرفت و بـا زبـان عمل، اخلاق، رفتـار و آداب اسلامـى را به او آموخت .

کلینـى بعد از کسب ادب از محضر پدر بزرگوار خود نزد دائی خـود که از محـدثین بزرگ و از شیفتگان مکتب اهل بیت به شمار مـى رفت، به ادامه تعلیم و تعلم پرداخت و با منابع علـم حدیث و رجال آشنا گردید. بعد از طـى تحصیلات ابتدایى براى پیمـودن مدارج کمال انسانـى به شهر رى که در آن عصر از مرتبه علمـى خاصـى برخـوردار بـود مسافرت کرد.

اساتید :

شیخ کلینـى از محضر اساتید برجسته ای که هـر یک در عصـر خـود از نـوابغ روز گار بشمار مـى رفتنـد کسب فیض نموده است که بـرخـى از آنها عبـارتند از:
1ـ احمد بن محمد بن عاصم کوفى.
2ـ حسن بن فضل بن زید یمانى.
3ـ محمد بن حسن صفار .
4ـ سهل بن زیاد آدمى رازى .
5ـ محمد بن حسن طایى .
6ـ محمد بن اسماعیل نیشابورى .
7ـ احمد بن مهران .
8ـ احمد بن ادریس قمی .
9ـ عبدالله بن جعفر حمیری.

شاگردان :

بسیاری از فقها و محـدثیـن بنام شیعه که مشاهیـر علماى ما بـوده انـد از جمله شاگـردان کلینـى به شمار مـى رونـد:
1ـ ابـن ابـى رافع صمیـرى.
2ـ احمد بن احمد کاتب کوفى.
3ـ احمد بن على بن سعید کوفى.
4ـ ابو غالب احمد بن زرارى .
5ـ جعفر بن محمد بن قولویه قمى.
6ـ على بن محمد بن موسى دقاق.
7ـ محمـد بن ابـراهیـم نعمانـى معروف به ابـن ابـى زینب.
8ـ محمد بـن احمد صفوانى.
9ـ محمـد بـن احمـد سنـانـى زاهـرى مقیـم رى.
10ـ محمد بن على ما جیلویه .
11ـ محمـد بـن محمـد بـن عصـام کلینى.
12ـ هارون ابن موسى.

تألیفات :

1ـ کتاب رجال
2ـ کتاب رد بر قرامطه
3ـ کتـاب رسایل ائمه علیهم السلام
4ـ کتاب تعبیر الرویا
5ـ مجمـوعه شعر، مشتمل بـر قصـایـدى که شعرا در منـاقب و فضایل اهل بیت عصمت و طهارت علیه‌السلام سـروده اند.
6ـ کتاب کـافى (کتاب با عظمت کافـى که مهمتـریـن اثـر کلینـى و بلکه جـامعـه شیعه است مشتمل بـر سه بخش است:
الف : اصول کافى
ب : فروع کافى
ج : روضه کافى) کتاب اصول کافى داراى 16199 حدیث از پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم و ائمه اطهار علیه‌السلام بـوده و مشتمل بر سـى کتاب است.
معروف تـریـن تألیفات کلینـى کتاب بـا عظمت و گـرانقـدر و نفیـس (کـافـى) است. جمله اى است منسـوب به امام زمان (عج) که فرمـود: (الکافـى کاف لشیعتنا) کافى شیعیان ما را کفایت مى کند.
کافـى نخستیـن کتاب از کتب اربعه است سه کتاب دیگر عبارتنـداز:
1-مـن لا یحضـره الفقیه از شیخ صـدوق
2-تهذیب از شیخ طوسى.
3-استبصار از شیخ طوسى.
ایـن چهار کتاب از یازده قرن پیـش تا کنون ماخذ کتب فقه و حدیث مـا و مـرجع محـدثیـن و مستنـد مجتهدیـن بزرگ شیعه امامیه در استنباط احکام شرعى مى باشند.

گفتار بزرگان درباره کلینی :

1ـ نجاشى مى گوید: او در زمان خـود، شیخ و پیشـواى شیعه در شهر رى بـود و حدیث را از همه بیشتر ضبط کرده و بیشتر از همه مـورد اعتماد است.
2ـ ابـن طاووس می گـویـد: تـوثیق و امانت شیخ کلینـى مـورد اتفاق همگان است.
3ـ ابـن اثیر می گـویـد: او به فرقه امامیه در قرن سـوم، زنـدگـى تـازه اى بخشیـد و عالـم بزرگ و فاضل مشهور در آن مذهب است.
4ـ ابـن حجر عسقلانى می گوید: کلینـى از روسا و فضلاى شیعه در ایام مقتدر عباسى است.
5ـ محمد تقـى مجلسـى می گـوید: حق ایـن است که در میان علما شیعه مانند کلینى نیامده است و هر کـس در اخبار و ترتیب کتاب او دقت کند، در مـى یابـد که از جانب خـداونـد مـورد تاییـد بـوده است.

هجرت :

عصر کلینى را باید (عصر حدیث) نامید. نهضتـى که براى یافتـن، شنیـدن و نـوشتـن احادیث و روایات آغاز شـده بـود، سراسر ممالک اسلامى را فراگرفته بـود. کلینى را مـى تـوان یکـى از تشنگان پاک باخته علـم حـدیث به شمـار آورد. کلینـى بـا شناخت عصـر خـود و موقعیت زمانى و پى بردن به این مساله که ایـن عصر گذر گاه تشیع است و اگر احادیث و روایات از ایـن بحـران بگذرنـد بـراى همیشه تشیع مى تـواند سالـم و به دور از التقاط و انحراف مسیر خـود را ادامه دهـد. شهر رى را که تازه دوستـداران مکتب علـوى در آن به قدرت رسیده بودند، با همه زیبائیها و جاذبه هایـش رها کرده و به سـوى قـم، شهر محـدثـان و راویـان، هجـرت نمود,گرچه قـم مرکز تشیع بشمار مى رفت و جویندگان کلام اهل بیت علیه‌السلام را سیراب مى کرد اما عطـش سیرى ناپذیر کلینى به زمزم زلال نـور ایـن خانـدان او را بـر آن داشت تا آن دیار مقـدس و حرم منـور را به امید یافتـن روایات و احادیث ناشنیده ترک کند. از ایـن رو هجرت را آغاز نمـود و قـم را بـا تمـام ارزشهایـش به قصـد شهرها و روستاهاى دیگر ترک کرد کلینـى روستاها و شهرهاى بیشمارى را پشت سـر نهاد و هر جا محدث یا راوى حدیثى را مـى یافت که حـدیثـى از اهل بیت را در نزد خویـش داشت در مقابلـش زانوى ادب مى زد و پـس از مدتـى باز کـوله بار عشق و صفایـش را بر دوش مـى گرفت و راهى دیارى دیگر مى شد. کوفه یکى از شهرهایى بـود که کلینى به آن قدم نهاد، در آن زمان کـوفه یکـى از مـراکز بزرگ علمى بشمار مـى رفت کوفه شهرى بـود که (ابـن عقده) در آن حضور داشت او در حفظ کردن احـادیث شهره آفاق بـود. و بسیارى از شیفتگان علـم حـدیث را به ایـن شهر بزرگ مـى کشاند. او یکصد هزار حـدیث را با سند در خاطر داشت و کتـابهاى بسیـارى را به رشته تحـریـر در آورده یکى از ارزنده ترین آثارش، (رجال ابن عقـده) است. در ایـن کتاب ابـن عقده شاگردان امام صادق علیه‌السلام را که حـدود 4000 نفر بـوده اند نام بـرده و روایات بسیارى را نیز از حضـرت امام صادق علیه‌السلام نقل کرده است. ایـن کتاب تا زمان شیخ طوسى وجود داشته و متاسفانه پـس از آن ایـن کتاب ارزشمند به سرنوشت برخى دیگر از میراث فرهنگى اهل بیت علیه‌السلام گرفتار شده است.
ثقه الاسلام کلینـى پـس از کسب فیض از دهها استـاد و محـدث در روستـاها و شهرهاى آن زمان سرانجام به بغداد رسیـد. مـدت مسافرت کلینـى به درستـى معلـوم نیست. اما در ایـن شکى نیست که در طـول مسافرتها چنان علم و فضل خـود را به نمایـش گذاشت و تصـویرى از یک عالـم شیعه حقیقى در اذهان مردم هر دیار مجسـم ساخت که وقتى به بغداد پاى نهاد فردى گمنام نبود.

مقام علمى :

به جرات مـى تـوان گفت که کلینى نام آورترین و بلند آوازه تریـن اندیشمند عصر خود بود. عصرى که اوج تلاش محدثیـن و علماى بزرگ و حتى نـواب خاص امام قائم علیه‌السلام مى باشد. ثقه الاسلام شیخ محمد کلینى بـا چهار سفیـر و نماینـده خاص حضـرت امام زمان علیه‌السلام که در طـول غیبت صغرى 69 سال رابط بیـن آن حضرت و شیعیان بـودنـد، هـم عصر بود. با اینکه آن چهار تـن از فقها و محدثین بزرگ شیعه بودند و شیعیـان آنها را به جلالت قـدر مـى شنـاختنـد مع الـوصف کلینـى مشهورتریـن شخصیت عالـى مقامـى بـود که در آن زمان میان شیعه و سنى با احترام مـى زیست و به طـور آشکار به ترویج مذهب حق و نشر فضایل اهل بیت عصمت و طهارت علیه‌السلام همت مى گماشت عمـوم طبقات او را به راستـى و درستـى گفتـار و کـردار و احاطه کامل بـر احادیث و اخبار مى ستودند.

وفات :

سیماى مردان خـدا که پـس از تحمل رنجها و مشقت ها امانتـى را که از جانب خـداوند به آنان سپرده است، سالـم به منزل مـى رساننـد، دیدنى است. خدا در دیدگان چنیـن انسانهایى موج مى زند و سبکبالى وصف ناپذیـرى به آنها روى مـى دهـد. آنان در آن حالات روحانـى در شـوق دیدار دوست لحظه شمارى مى کنند. کلینى در حالـى که بیـش از 70 سال از عمرش مى گذشت و پس از 20 سال تلاش در تدویـن کتاب کافى و تحمل رنجها، غربتها و مشقت هـا... اینک در آستـانه ملاقـات بـا خدا نفـس راحتى مى کشید و آرامشى احساس مى نمـود، آرامشى که نشان از ایثـار و خـودگذشتگى و اداى تکلیف او داشت.
سال 329 هجـرى قمرى سالـى است که سال (تناثـر نجـوم) نام گرفته است سال فـرو ریختـن ستاره هاست سالـى که آسمان علـم ایـن دنیاى خاکى بى ستاره ماند. آرى در ایـن سال رادمرد بزرگ عالـم تشیع در ماه شعبان جهان فانـى را وداع کرد. دانشمنـد نامـى بغداد (ابـو قیراط) بر پیکر پاکـش نماز خـواند، شیعیان با دلى پراندوه و با احتـرام خـاصـى آن مـرد خـدا را در (بـاب کـوفه) بغداد به خـاک سپـردنـد. در این سال با رحلت آخریـن نایب امام قائم (علـى بـن محمـد سمـرى) غیبت کبـرى آن حضـرت نیز آغاز گـردید.


منابع:



تعداد بازدید ها: 16361


ارسال توضیح جدید
الزامی
big grin confused جالب cry eek evil فریاد اخم خبر lol عصبانی mr green خنثی سوال razz redface rolleyes غمگین smile surprised twisted چشمک arrow



از پیوند [http://www.foo.com] یا [http://www.foo.com|شرح] برای پیوندها.
برچسب های HTML در داخل توضیحات مجاز نیستند و تمام نوشته ها ی بین علامت های > و < حذف خواهند شد..