دیدکلی
در صنعت بکار بردن
سلولهای گازی را با وجود پایداری کمتر در طرز کار و بعلت حساسیت بیشتر به جای سلولهای خلا بکار میبرند. اما با این وجود در دو مورد ، سلولهای گازی نمیتوانند جانشن سلولهای خلا شوند. اولا در
تلویزیون ، زیرا سلولهای گازی تنها امکان ثبت پرتوهای زودگذر را که یکی پس از دیگری جانشین یکدیگر میشوند دارند. ثانیا در نور سنجی (
فوتومتری) ، زیرا جریانی دقیقا متناسب با شار نورانی ایجاد میکنند. چشم انسان عضوی بینهایت حساس است. تا آنجا که در مقابل فلوئی نورانی برابر 10
-13 لومن (یک شمع در 10 کیلومتری) خیلی حساستر از بهترین سلولها حساسیت دارد.
بر عکس تضادها را خوب اندازه گیری نمیکند و اندازه گیری نور بوسیله چشم هرگز 100/1 در تضاد را نیز معلوم نمیکند. همچنین به این نتیجه رسیدهاند که اگر هر بار در مقایسه
شدتهای نور بجای
چشم یک فوتو سلول قرار دهند، خستگی آزمایش کننده و خطاهای شخصی به مینیمم میرسد. اندازه گیری خیلی سریع شده و مدت آن به یک هزارم تقلیل مییابد، مشروط بر اینکه چشمههای نورانی مورد مقایسه از یک رنگ باشند. به علت نقص
مضاعف کنندههای الکترونی ، عموما
جریان فتوالکتریک را بوسیله
لامپ سه قطبی تقویت میکنند.
در حالیکه برای حفظ تناسب مراقبت میکنند که جز از قسمتهای مستقیم الخط مشخصهها استفاده نکنند. جریان معمولی صفحه ، که در موقع قرار گرفتن سلول در تاریکی باز هم وجود دارد، بوسیله جریان مخالف خنثی میشود. به قسمی که انحراف
میلی آمپرسنج با فلوی نورانی دریافت شده توسط سلول متناسب است. نمونه سازی و اندازه گیری با قرار دادن
لامپ مورد مطالعه و لامپ نمونه در فاصله مساوی از
چشمه نور انجام میشود. نسبت شدتهای نورانی برابر نسبت انحرافهای عقربک میلی آمپرسنج است.
نورسنجی با سلول خلا
بعلاوه اندازه گیری شدتهای نورانی مطلق ، به عبارت دیگر نور سنجی الکتریکی انجام بسیاری از اندازه گیریهایی را که در قلمرو بحث عملی نور هستند، امکان میدهد. مطالعه قدرت انعکاس یا
جلای فلزات ، کدر بودن یک نمونه کاغذ یا یک شیشه سیاه شده و مخصوصا خواندن
اسپکتروگرام را آسان میکند. یعنی کشف رمز کلیشههای فوتوگرافی طیفهای نورانی. این کلیشهها را با سرعت ثابت از جلو شکاف باریکی که در مقابل سلول قرار دارد، رژه میدهند.
ثبت جریان سلول توسط یک میلی آمپرسنج یک منحنی بدست میدهد، و این منحنی مستقیما با اندازه گیری طول ، درباره شدت خطوط طیفی اطلاعاتی به ما میدهد.
سلول فتوالکتریک برای تعیین درجه خلوص و
غلظت فرآوردههای شیمیایی نیز وسیله سهل و سادهای است. انحراف میلی آمپرسنج تابع پیوستهای از مقدار درصد محلولهایی است که میتوان در مسیر دستههای نورانی قرار داد. برای تعیین شکل این تابع که اغلب تابعی خطی است، چند محلول نمونه کفایت میکند و از انحراف عقربک میلی آمپر بوسیله محلول مورد مطالعه ، عیار آن را نتیجه میگیرند.
تعین رنگ با سلول خلا
سلول ، امکان تعیین رنگ یک جسم را نیز میدهد. مثلا برای تعیین رنگ یک تابلو نقاشی ، آن را با نمونهای کاملا سفید مثلا نوعی
سولفات باریم ، مقایسه میکنند و برای انجام این مقصود از یک
منبع نور سفید با درمیان قرار دادن 7 صافی رنگین مربوط به قسمتهای مختلف طیف ، استفاده میکنند. بنابراین مجموعا 14 اندازه گیری باید انجام شود و 7 نسبت محاسبه گردد. اگر این نسبتها همه مساوی با 1 باشند، جسم مورد آزمایش کاملا سفید است و گر نه به آسانی میتوان تعیین کرد که کدام رنگها غالب ترند و به چه نسبت.
اندازه گیری مقدار نور با سلول
بالاخره سلول از لحاظ اندازه گیری مستقیم مقدار نور ، یعنی اندازه گیری حاصلضرب شدت نور در زمان ، بر چشم مزیت دارد. مثلا در
فوتوگرافی و
فوتوگراور نتیجه نهایی اساسا به مقدار
نور دریافت شده توسط لایه حساس بستگی دارد. بنابراین اگر شدت نور تابع نوسانات باشد، کافی است در مدار سلولی یک
کنتور الکتریکی که مستقیما مقدار نور دریافت شده را نشان میدهد، قرار داد. برای روشنی سریع به جای کنتور یک
فوتومتر قرار میدهند.
مباحث مرتبط با عنوان
