شرح بیماری
پلی آرتریت گرهی (پری آرتریت؛ آنژئیت نکروزان) یک اختلال بافت همبند که یکی از چند بیماری مرتبط با بافت کلاژن می‌باشد. کلاژن یک مولکول پروتئینی است که قسمت عمده همه بافت‌های همبند را تشکیل می‌دهد. پلی‌آرتریت باعث التهاب
شریان های کوچک و متوسط شده و از این طریق جریان خون به بافت‌های مشروب شده توسط عروق خونی مبتلا را کاهش می‌دهد. این بیماری مسری نیست. سیر بیماری ممکن است حاد بوده و با تب، کاهش وزن و پیشرفت سریع بیماری بروز کند. اگر سیر بیماری مزمن باشد، بافت‌های بدن در عرض چندین سال به تدریج تحلیل خواهند رفت. این بیماری در بزرگسالان زیر 50 سال شایع‌تر بوده و میزان بروز آن در آقایان بیش از خانم‌ها است.
علایم شایع
- علایم این بیماری بسته به عضوی که تحت تأثیر کاهش جریان خون قرار می‌گیرد، متغییر است ولی شایع‌ترین علایم عبارتند از:
- درد سینه (درگیری قلبی)
- کوتاهی نفس (در درگیری ریوی)
- وجود خون در ادرار (در درگیری کلیوی)
- کرختی و گزگز کردن دست‌ها و پاها (در درگیری اعصاب).
علل
- اگرچه علت واقعی این اختلال مشخص نشده است، یک اختلال خودایمنی یا بیش حساسیتی محسوب می‌گردد. در بسیاری بیماران هیچ عامل زمینه‌سازی یافت نمی‌شود.
شایع‌ترین عوامل زمینه‌ساز عبارتند از:
- عفونت‌های باکتریایی
- عفونت‌های ویروسی، به ویژه هپاتیت ب
- مصرف برخی داروها، از قبیل داروهای گروه سولفا، پنی سیلین، ترکیبات طلا، داروهای ضد تیرویید و داروهای ادرارآور تیازیدی
- واکسن‌ها
- ایدز
عوامل افزایش دهنده خطر
- سابقه خانوادگی بیماری‌های کلاژن یا بیش حساسیتی
- استعمال دخانیات
پیشگیری
پیشگیری خاصی ندارد.
عواقب مورد انتظار
این اختلال در حال حاضر غیر قابل علاج محسوب می‌گردد، ولی علایم آن با درمان قابل تسکین یا کنترل است. با درمان، بیش از 50% بیماران تا 5 سال یا بیشتر زنده می‌مانند. بدون درمان تعداد اندکی از بیماران بیش از 5 سال زنده می‌مانند.
تحقیقات علمی درباره علل و درمان این اختلال ادامه داشته و این امید وجود دارد که درمان‌هایی مؤثر و نهایتاً علاج‌بخش عرضه شوند.
عوارض احتمالی
نارسایی کلیه، حمله قلبی و مرگ، علی‌رغم درمان
درمان
اصول کلی
- بررسی‌های تشخیصی ممکن است شامل بررسی‌های آزمایشگاهی خون و کلیه‌ها، از جمله سرعت رسوب گلبول‌های قرمز، نمونه‌برداری قسمت‌هایی از شریان مبتلا به آنژیوگرافی (بررسی شریان‌ها و وریدها با تزریق ماده‌ای درون آنها که با اشعه ایکس قابل مشاهده است) باشد.
- درمان با داروهای استروییدی، انجام می‌گیرد.
- بستری در بیمارستان برای درمان وسیع ممکن است ضرورت یابد (در موارد شدید).
- جراحی برای برداشت قسمت درگیر روده‌ها ممکن است انجام گیرد.
داروها
- داروهای کورتونی تا فروکش علایم حاد با مقادیر بالا تجویز می‌شود. پس از این دوره درمانی، علایم ممکن است با یک برنامه درمانی به صورت تجویز یک روز در میان کورتون کنترل گردد.
- همچنین داروهایی برای درمان اختلالات اعضای درگیر شده در جریان این بیماری تجویز می‌شود، مثلاً داروهای قلبی برای درگیری قلبی یا داروهای ضد فشار خون برای فشار خون بالا.
- داروهای سرکوبگر دستگاه ایمنی به تنهایی یا به همراه استروییدها در صورت ناموفق بودن درمان‌های دیگر تجویز می‌شوند. این داروها خطرهای اضافه‌ای را نیز به همراه دارند نظیر خطر عفونت‌های باکتریایی منتشر شدید.
فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری
پس از بهبود علایم فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری های طبیعی خود را به تدریج از سر بگیرید.
رژیم غذایی
در صورت وجود فشار خون بالا رژیم کم نمک توصیه می‌شود.
درچه شرایطی باید به پزشک مراجعه نمود؟
- اگر شما یا یکی از اعضای خانواده تان دارای علایم پلی‌آرتریت باشید.
- اگر دچار علایم جدید و غیرقابل توجیه شده اید. داروهای تجویزی ممکن است با عوارض جانبی همراه باشند.
منبع: www.ireb.com
