• استاد مطهری در این باره ابتدا این سوالات را مطرح می کند و بعد آنها را پاسخ می دهد:آیا دینی غیر دین اسلام مقبول است و یا دین مقبول منحصر به اسلام است ؟ و به عبارت دیگر آیا آنچه لازم است فقط این است که انسان یک دینی داشته باشد و حداکثر این است که آن دین منتسب به یکی از پیغمبران آسمانی باشد و دیگر فرق نمی کند که کدامیک از ادیان آسمانی باشد , مثلا مسلمان یا مسیحی یا یهودی و حتی مجوسی باشد ؟ یا اینکه در هر زمان دین حق یکی بیش نیست ؟

• درباره مسأله اول می گویند که دین حق در هر زمانی یکی بیش نیست و بر همه کس لازم است از آن پیروی کند . این اندیشه که میان برخی از مدعیان روشنفکری , اخیرا رایج شده است که می گویند همه ادیان آسمانی از لحاظ اعتبار در همه وقت یکسانند اندیشه نادرستی است .البته صحیح است که میان پیامبران خدا اختلاف و نزاعی وجود ندارد . پیامبران خدا همگی به سوی یک هدف و یک خدا دعوت می کنند . آنان نیامده اند که در میان بشر فرقه ها و گروههای متناقضی بوجود آورند . ولی این سخن به این معنی نیست که در هر زمانی چندین دین حق وجود دارد و طبعا انسان می تواند در هر زمانی هر دینی را که می خواهد بپذیرد , بر عکس , معنای این سخن این است که انسان باید همه پیامبران را قبول داشته باشد و بداند که پیامبران سابق مبشر پیامبران لاحق خصوصا خاتم و افضلشان بوده اند و پیامبران لاحق مصدق پیامبران سابق بوده اند.

• پس لازمه ایمان به همه پیامبران این است که در هر زمانی تسلیم شریعت همان پیامبری باشیم که دوره او است و قهرا لازم است در دوره ختمیه به آخرین دستورهایی که از جانب خدا به وسیله آخرین پیامبر رسیده است عمل کنیم و این , لازمه اسلام , یعنی تسلیم شدن به خدا و پذیرفتن رسالتهای فرستادگان او است. بسیاری از مردم زمان ما طرفدار این فکر شده اند که برای انسان کافی است که خدا را بپرستد و به یکی از ادیان آسمانی که از طرف خدا آمده است انتساب داشته باشد , دستورهای آن را بکار بندد , شکل دستورها چندان اهمیتی ندارد , حضرت مسیح هم پیغمبر است , حضرت محمد هم پیغمبر است , اگر طبق آئین مسیح عمل کنیم و هفته ای یک بار به کلیسا برویم صحیح است و اگر هم طبق آئین حضرت خاتم الانبیاء عمل کنیم و هر روزی پنج بار نماز بگزاریم درست است . اینان می گویند مهم این است که انسان به خدا ایمان داشته باشد و طبق یکی از برنامه های خدایی عمل کند .

• درست است که در دین , اکراه و اجباری نیست :« لا اکراه فی الدین» ولی این سخن به این معنی نیست که دین خدا در هر زمانی متعدد است و ما حق داریم هر کدام را که بخواهیم انتخاب کنیم .چنین نیست , در هر زمانی یک دین حق وجود دارد و بس , هر زمان پیغمبر صاحب شریعتی از طرف خدا آمده مردم موظف بوده اند که از راهنمایی او استفاده کنند و قوانین و احکام خود را چه در عبادات و چه در غیر عبادات از او فرا گیرند تا نوبت به حضرتخاتم الانبیاء رسیده است . در این زمان اگر کسی بخواهد بسوی خدا راهی بجوید باید از دستورات دین او راهنمایی بجوید .

• قرآن کریم می فرماید :« و من یبتغ غیر الاسلام دینا فلن یقبل منه و هو فی الاخرة من الخاسرین» و هر کس غیر از اسلام دینی بجوید هرگز از او پذیرفته نشود و او در جهان دیگر از جمله زیانکاران خواهد بود . اگر گفته شود که مراد از اسلام , خصوص دین ما نیست بلکه منظور تسلیم خدا شدن است , پاسخ این است که البته اسلام همان تسلیم است و دین اسلام همان دین تسلیم است ولی حقیقت تسلیم در هر زمانی شکلی داشته و در این زمان , شکل آن همان دین گرانمایه ای است که به دست حضرت خاتم الانبیاء ظهور یافته است و قهرا کلمه اسلام بر آن منطبق می گردد و بس . به عبارت دیگر لازمه تسلیم خدا شدن پذیرفتن دستورهای او است و روشن است که همواره به آخرین دستور خدا باید عمل کرد و آخرین دستور خدا همان چیزی است که آخرین رسول او آورده است.

منابع

• استادمطهری ، اسلام و مقتضیات زمان
• همو،آشنایی با علوم اسلامی