نگاه اجمالی
برخی افراد پدیده جنگ را چنان بدیهی و عادی می‌پندارند که نیازی به بررسی جامعه شناسانه آن نمی‌بینند. آیا به راستی چنین است؟ اگر این چنین نیست، چرا واقعا جنگ مهم است و باید به شناخت دقیق همه جانبه آن پرداخت؟
شاید ساده‌ترین پاسخ این باشد که جنگ خسارتهای فوق‌العاده‌ای به نیروهای انسانی و امکانات مادی بشر می‌زند و نه تنها نیروهای انسانی را از بین می‌برد، بلکه آسیبهای روحی و روانی شدیدی هم بر آنان وارد می‌سازد. بنابراین بسیاری از بیماریهای لاعلاج و طولانی مدت ، معلولیتها ،
اضطراب ، نگرانی ، و درد و رنجها از بقایا و آثار تخریبی جنگهاست.
جنگ در مقایسه با بیماریهای مهلک و کشنده‌ای مانند
وبا ،
مالاریا ،
طاعون ،
سرطان و
ایدز ، ترسناکتر و وحشت آفرین است، ولی آیا به میزانی که برای شناخت و علاج آن بیماریها تلاش و کوشش و سرمایه گذاری می‌گردد، برای شناخت علل و عوامل جنگها ، متوقف کردن آنها و جلوگیری از وقوع آنها اقدامی صورت گرقته است.
تاریخچه
تاریخ جنگ تاریخ حیات بشر است یا تاریخ پیدایش جنگها همزاد هبوط انسان در
زمین است و شاید مانند ذکر داستان کشته شدن یکی از دو فرزند
حضرت آدم به دست دیگری در
قرآن کریم به دلیل منافع شخصی ،
حسد و
کینه و
خود خواهی ، راز و سرچشمه کلیه جنگها در طول تاریخ می‌باشد. به نظر می‌رسد همین قدمت و همزادی جنگها با انسانها به رغم لطمه‌ها و صدمه‌های شدیدی که بر حیات انسان وارد می‌سازد مانع از بررسی موشکافانه و توقف جنگها می‌گردد.
آیا جنگ یک پدیده است؟
پدیده جنگ از ابتدایی‌ترین مراحل آفرینش زندگی همواره با انسانها بوده است، بشر نمی‌تواند این بلای دوست داشتنی را از زندگی خود دور نماید و بدون جنگ زندگی سخت کسل کننده و یکنواخت خواهد شد! ولی امروزه از طریق علم ستیزه شناسی نقاط بحران‌خیز جهان مشخص و شناسایی می‌گردند. مؤسسات تحقیقاتی ، متخصصین سیاسی و
روابط بین المللی ،
جامعه شناسان ،
اقتصاد دانان ، جغرافیدانان و
مؤرخین به شناسایی علل و عوامل اختلافات می‌پردازند و پدیده جنگ همچنان راه تکامل خود را ادامه می‌دهد تا اینکه سیاستمداران قدرتهای بین‌المللی برای حفظ و برتری خود و تحمیل سیاستهای منفعت طلبانه و قدرت طلبانه خود با سوء استفاده از این اطلاعات ، به روشهای مختلف سعی در بر هم زدن تعادل و روابط بین این نقاط آشوب خیز و بحرانی می‌نمایند.
انواع و اقسام شگردهای سیاسی ، اقتصادی ، و تبلیغاتی به جنگ افروزی می‌پردازند تا
تسلیحات نظامی خود را به فروش برسانند. سپس در مجامع بین المللی در نشستهای سیاسی به طرفین پیشنهاد آتش بس و توصیه به
صبر و
خویشتن‌داری نموده،
اشک تمساح برای مردم دو طرف جنگ می‌ریزد و آرزوی صلح برای آنان می‌کنند! اما از زمانی که در روابط بین المللی یا مسائل جنگ در جامعه تأثیر مهمی بر جای گذاشت، توجه صاحب نظران سیاسی و جامعه شناسان به آن معطوف گردید و قدمی در جهت شناخت بهتر آن برداشته شد.
مباحث مرتبط با عنوان
