مقدمه
ویتامین B
6 یا پیریدوکسین نیز از حلقه هتروسیکلیک پیریدین مشتق می‌گردد. به این ترتیب که یک ریشه متیل روی کربن 2 و یک عامل هیدروکسیل روی کربن 3 و دو عامل الکلی نوع اول بر روی کربنهای 4 و 5 قرار گرفته‌اند. در طبیعت دو ترکیب مشابه وجود دارد که فعالیتشان از پیریدوکسین هم بیشتر است و احتمالا پیریدوکسین در داخل بدن به این ترکیبات تبدیل می‌شود. این دو ترکیب عبارتند از: پیرویدوکسال و پیرویدوکسامین. ترکیبات فوق به صورت استرفسفریک فعال می‌باشند و آن هنگامی است که عامل الکلی کربن 5 توسط یک مولکول اسید فسفریک استری شود.
|
|
ساختمان مشتقات پیریدوکسین
|
خواص فیزیولوژیک
فقدان ویتامین B
6 در موش ایجاد عوارضی شبیه به
پلاگر می‌نماید. یعنی اختلالات پوستی همراه با تورم ، زخم و خونریزی و این عوارض بیشتر به صورت قرینه بر روی پنجه‌ها یا روی پرزه و گوشها ظاهر می‌گردند. در حیوان جوان رشد متوقف گردیده، حالت ضعف و لاغری بروز می‌نماید و ادامه فقدان ویتامین به مرگ حیوان منجر می‌شود.
فقدان این ویتامین در جوجه مرغ خانگی و خوک باعث
کم خونی می‌شود. بنابراین به نظر می‌آید که این ویتامین در عمل بیوسنتز هموگلوبین نیز موثر است. فقدان ویتامین B
6 در انسان بویژه در کودکان سبب اختلال در واکنشهای متابولیسمی سلولهای عصبی می‌گردد و موجب عوارض عصبی مانند دردهای ناحیه شکم ، دشواری در راه رفتن و
حملات صرع و
تشنج می‌شود.
فعالیت کوآنزیمی
استر فسفریک ویتامین B
6 ، کوآنزیم آنزیمهایی است که بویژه در
متابولیسم اسیدهای آمینه و پروتئینها دخالت می‌نمایند. این آنزیمها عبارتند از:
اسید آمینو دکربوکسیلاز ،
اسید آمینوآمیناز ،
ترانس آمینازها و
سینورنیناز. اسید آمینو دکربوکسیلاز باعث دکربوکسیله شدن
اسید گلوتامیک و تبدیل آن به اسید گاما-آمینوبوتیریک می‌گردد. اسید گاما- آمینوبوتیریک یک آرامش دهنده طبیعی و تنظیم کننده
فعالیت سلولهای عصبی است. فقدان ویتامین B
6 سبب تقلیل مقدار این اسید در سلول عصبی می‌شود و اختلالات عصبی ناشی از این کمبود می‌باشد.
تجربه نشان داده که اختلالات عصبی ناشی از فقدان B
6 را می‌توان با تجویز اسید گاما بوتیریک معالجه کرد. ترانس آمینازها آنزیمهایی هستند که باعث انتقال ریشه آمین از یک اسید آمینه بر روی یک اسید آلفا ستونیک می‌گردند. سینورنیناز آنزیمی است که باعث تبدیل اسید آمینه حلقوی به نام
تریپتوفان به اسید نیکوتینیک می‌شود. ابتدا در طی یک سری واکنش ، تریپتوفان به جسمی به نام سینورنین تبدیل گشته و سپس این جسم به اسید نیکوتینیک تبدیل می‌شود. بنابراین به کمک این آنزیم و ویتامین B
6 بیوسنتز نیاسین آمید از منشا تریپتوفان انجام می‌گیرد و در صورت فقدان ویتامین B
6 دفع ادراری اسید گزانتورنیک که در حالت طبیعی بسیار ناچیز است افزایش می‌یابد.
نیاز و منابع
باکتریهای موجود در
روده انسان می‌توانند به مقدار اندکی ویتامین B
6 سنتز نمایند، با افزایش میزان مواد پروتئینی جیره غذایی نیاز به ویتامین B
6 نیز بیشتر می‌شود. برای افراد بالغ روزانه 2 میلی گرم B
6 توصیه شده است و اگر نوزادان شیرخوار روزانه کمتر از 0.1 میلیگرم ویتامین B
6 دریافت دارند عوارض کمبود ویتامین ظاهر می‌گردد. از مواد غذایی گندم ، مخمر آبجو ، ذرت ، جگر ، شیر ، تخم مرغ و سبزیها دارای ویتامین B
6 هستند که مقادیری از آن در حرارتهای زیاد مراحل پخت ، غیر فعال می‌شود.
مباحث مرتبط با عنوان
