مقدمه
در عمل
پیوند ، همانند تمامی کارهای باغبانی به وسایل و امکانات خاصی نیاز داریم تا پیوندک در جای مورد نظر استقرار یافته و عملیات به طور صحیح انجام گیرد. این ابزار و وسایل عبارتنداز:
این وسیله دارای انواع مختلف با اندازههای متفاوت است و هر یک از آنها به منظور خاصی در قطع شاخهها و پیوند بکار گرفته میشود. در بعضی از آنها تیغه کاملا ثابت در روی دسته یا پایه قرار دارد و در نمونههای دیگر تیغه قابل تعویض است.
شبیه به
چاقوی خمیدهای است که تیغه فولادی آن به دسته چوبی متصل است. برخی از داسکها دارای تیغهای تیز و نوکی کاملا باریک و در انواع دیگر ضخامت تیغه برحسب نوع کاربرد متفاوت است. داسک در برداشت پوست و زخم و ایجاد شکافهای کم عمق مورد استفاده قرار میگیرد.
این قیچی برای قطع سرشاخهها و کارهای ضروری بکار میرود. برخی از آنها دارای دسته بلندی است که با آن میتوان سرشاخهها را قطع کرد ولی در هر حال یک تیغه آن باید باریک و کاملا تیز باشد.
چاقوی پیوندزنی به اشکال و اندازههای متفاوت ساخته شده که تیغه آن از
فولاد بوده و لبه آن باید کاملا تیز و صیقلی باشد. معمولا برای بعضی از انواع پیوند از چاقوهای خاصی استفاده میشود.
وسیلهای است چوبی که در زدن ضربه برای ایجاد شکاف کاربرد دارد و به اشکال یک طرفه ساده یا چکش مانند ساخته میشود.
پس از اجرای عملیات پیوند ، از ریسمان برای حفاظت و نگهداری محل پیوند به منظور اتصال کامل به یکدیگر و عدم ایجاد فاصله استفاده میشود. ریسمانی که در عمل پیوند بکار میرود چند نوع است از جمله ریسمان
پشمی ،
پنبهای ، علفی یا حتی پاره پوستی از درختان مانند
بید و نیز نوار نایلونی به عرضهای متفاوت. اصولا ریسمان باید مقاوم و محکم بوده و پوسیدگی نیابد.
امروزه برای سرعت بخشیدن به عملیات پیوندزنی و بالا بردن در صد موفقیت از ماشینهای بخصوصی استفاده میشود. ولی کاربرد این ماشینها تقریبا محدود به اجرای چند نوع پیوند بیشتر نیست.
در پیوند برای جلوگیری از نفوذ انواع عوامل بیماریزا لازم است محل بریدگی یا زخم توسط ترکیبات خاصی پوشیده شود تا محل زخم را برای مدت زمانیکه پیوندک با پایه جوش نخورده است حفاظت نماید. در هر حال نهالهای پیوند شده در محل پیوند به گرمای زیاد و
رطوبت حساساند و باید این زخمها و منافذ را مسدود نمود. ماده مورد استفاده در این امر چسب پیوند میباشد.
خواص چسب پیوند
- در مقابل گرما و تابش خورشید مقاوم بوده و آب نشود.
- در مقابل تغییرات درجه حرارت ثابت بوده و ترک خوردگی و احتمالا نفوذپذیری نداشته باشد.
- در حین اجرای عملیات پیوند بتوان آن را براحتی حرارت داد تا نرم شود و روی شکافها را بپوشاند.
- نسبت به آب و هوا غیر قابل نفوذ باشد.
- موادی که در ترکیب چسب بکار برده میشود نبایستی برای سلامتی نهال مضر باشد. امروزه چسب پیوند به صورت ترکیبات استاندارد تجاری تهیه شده و در جعبههای مخصوص به بازار عرضه میشود. ترکیبات اصلی چسب عبارتست از: صمغ ، سقز ، قیر ، زفت ، موم ، روغن کتان ، پارافین ، دوده ، گل اخرا ، الکل ، تربانتین و…
انواع چسب
- چسب گرم: بعضی از چسبها را به هنگام مصرف بایستی گرم کرد تا نرم و قابل استفاده گردد و این نوع چسب بنام چسب گرم است.
- چسب سرد: بعضی از چسبها نیاز به گرم کردن نداشته ولی در هر بار مصرف باید به آن مقداری الکل یا تربانتین اضافه شود و این نوع چسب را اصطلاحا چسب سرد مینامند. برای نگهداری چسب سرد باید آن را در جعبه فلزی مجهز به در که هیچ منفذی برای تبخیر الکل یا تربانتین نداشته باشد قرار دهند.
طرز مصرف چسب پیوند
- کلیه زخمهای درخت و محل پیوند را باید فورا پس از انجام عمل پیوند با چسب پوشاند.
- از چسب به حد اشباع استفاده شود.
- اگر در انتهای پیوندک بریدگی وجود داشته باشد باید آن را با چسب پیوند پوشاند.
- درجه حرارت چسب پیوند باید به اندازهای باشد که انگشت بتواند گرمای آن را تحمل کند. در غیر اینصورت گرمای زیاد چسب باعث کشتن سلولهای زنده گیاه که با چسب تماس دارد، میگردد.
مباحث مراتبط با عنوان
