شرح بیماری
هیپرلیپیدمی عبارت است از بالابودن غلظت
چربی خون. انواع افزایش چربی خون (نوع 1،2،3،4و5) براساس سطح انواع چربی در خون، و میزان بالاتر بودن آنها از حد طبیعی تعریف میشود. افزایش چربی خونی در هر سنی میتواند رخ دهد، اما در بزرگسالان شایعتر است. البته انواع مختلف افزایش چربی خون در سنین مختلف رخ میدهند.
علایم شایع
- گرهکهای زرد رنگ چربی در پوست زیر چشم ها، پوست ناحیه آرنج و زانو، و نیز در تاندون ها
- بزرگ شدن طحال و کبد (در بعضی از انواع)
- حلقههای سفیدرنگ در اطراف مردمک چشم (در بعضی از انواع)
علل
- خون حاوی انواع مختلف چربی (لیپیدها) است که با پروتئین های خون ترکیب میشوند و تشکیل لیپوپروتئینها را میدهند. لیپوپروتئینها انرژی تأمین میکنند و مواد اولیه برای ساخته شدن بعضی از بافتها و هورمون ها را فراهم میآورند. لیپوپروتئینها حاوی کلسترول و تریگلیسرید هستند. کلسترول خون در لیپوپروتئینهای مختلف خون از جمله لیپوپروتئین پرچگال (HDL) ، لیپوپروتئین کم چگال (LDL) ، و لیپوپروتئین بسیار کم چگال (VLDL) پخش شده است. اگر میزان LDL (کلسترول بد) فراتر از حد طبیعی باشد، در دیواره رگها رسوب میکند و باعث آترواسکلروز میشود. HDL (کلسترول خوب) نقش محافظتی دارد، به این ترتیب که از رسوب کلسترول بد جلوگیری میکند.
- هر کدام از انواع افزایش چربی خون ممکن است ارثی یا ثانویه به یک اختلال دیگر باشند.
عوامل تشدید کننده بیماری
- رژیم غذایی نامناسب که حاوی چربی اشباع شده و کلسترول به میزان زیاد است.
- سابقه خانوادگی افزایش چربی خون
- مصرف قرصهای تنظیم خانواده یا استروژن
- دیابت شیرین
- کم کاری تیرویید
- نفروز (یک نوع بیماری کلیوی که در آن کلیه به میزان زیادی پروتئین دفع میکند).
- الکلی بودن
پیشگیری
- رژیم غذایی کمچربی داشته باشید.
- اگر دیابت دارید، برنامه درمانی خود را به دقت رعایت کنید.
- آزمایش اندازهگیری سطح کلسترول و انواع آن را بدهید.
عواقب مورد انتظار
معمولاً با رعایت رژیم غذایی تا آخر عمر و دارو قابل درمان یا کنترل است.
عوارض احتمالی
- آترواسکلروز. این بیماری یکی از علل عمده بیماری قلبی (بیماری رگهای قلب)، سکته مغزی، نارسایی کلیه و خونرسانی ناکافی به اعضا به شمار میرود.
- التهاب حاد لوزالعمده
درمان
اصول کلی
- جهت تشخیص، آزمایش خون برای اندازهگیری چربیهای خون بهطور ناشتا انجام میپذیرد.
- برای بعضی از بیماران، تنها تغییر رژیم غذایی ممکن است برای درمان کافی باشد؛ اما در بعضی دیگر ممکن است برای کاهش چربیهای خون نیاز به دارو باشد.
- استرس خطر بیماری قلبی که عارضه عمده افزیش چربی خون است را زیاد میکند.سعی کنید استرس زندگیاتان را کمتر کنید. راههای آرامسازی و تمدید اعصاب خود را فرا گیرید.
- سیگار را ترک کنید. سیگار کشیدن باعث تسریع رسوب چربی در رگ های خونی میشود.
داروها
- هماکنون داروهای زیادی برای کنترل چربیهای خون استفاده میشوند. با راهنمایی و همفکری پزشک خود مؤثرترین دارو را پیدا کنید.
- داروهایی برای درمان بیماریهای زمینهساز، مثل دیابت یا بیماری هایی تیرویید
- قرصهای تنظیم خانواده را کنار بگذارید. برای این کار از سایر روشها استفاده کنید.
فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری
- محدودیتی برای آن وجود ندارد مگر این که تاندون ها در اثر رسوب چربی ضعیف شوند یا شما دچار بیماری رگهای قلب شوید.
- انجام ورزش منظم برای کاهش وزن و کنترل استرس کمککننده است و امکان دارد در افزایش توانایی بدن در پاکسازی چربی خون پس از غذا نیز مؤثر باشد.
رژیم غذایی
- رژیم غذایی کم چربی (خصوصاً چربی اشباع شده) داشته باشید. برای کسب اطلاع در مورد رژیم غذایی مناسب با پزشکتان مشورت کنید.
- اگر اضافه وزن دارید، وزن خود را کم کنید. هر چقدر وزنتان زیادتر باشد، بدن شما چربی بیشتری تولید میکند.
- هرگز الکل ننوشید.
درچه شرایطی باید به پزشک مراجعه نمود؟
- اگر شما یا یکی از اعضای خانوادهتان علایم یا سابقه خانوادگی افزایش چربی خون رادارید.
- اگر دچار علایم جدید و غیر قابل توجیه شدهاید. داروهای مورد استفاده در درمان ممکن است عوارض جانبی به همراه داشته باشند.
منبع: www.irteb.com