مفاهیم پایه:
هر جریانی که از
میدان مغناطیسی به وجود می آید، در ساز و کارش حالت
رسانش موثر نیست. از طرف دیگر هر
جریانی از حرکت ذرات باردار الکتریکی منفرد . یعنی
الکترونها و
یونها تشکیل می شود.
از این رو می توان نتیجه گرفت که میدان مغناطیسی خود را ایجاد می کند. و میدانی که مشاهده می شود نتیجه بر هم نهی میدانهای مغناطیسی ای است که تک تک ذرات باردار متحرک به وجود می آورد.
باریکه الکترونی در پرتو کاتدی یا
لامپ تخلیه الکتریکی باید در فضای اطراف خود میدان مغناطیسی ایجاد کند. می دانیم که پرتوهای کاتدی درست نظیر جریان در میدانهای مغناطیسی منحرف می شوند. ولی اگر
مغناطیس پرتوهای کاتدی منحرف می کند، آنها نیز به نوبه خود باید عقربه مغناطیسی سبک را منحرف کنند، یعنی در فضای اطراف خود میدان مغناطیسی ایجاد کنند.
در واقع ، میدان مغناطیسی پرتوهای کاتدی با آزمایش مستقیم کشف شده اند. آزمایشهایی نیز انجام داده اند که در آنها در نتیجه حرکت ساده بارها ، یعنی در حرکت به قدر کافی سریع جسم باردار به اندازه معمول ، ظهور میدان مغناطیسی مشاهده شده است (آزمایش
رولاند( Rowland) و
آیشنولد (Eichelwald».
- جریانی از یک حلقه سیم دایروی می گذرد. این جریان میدان مغناطیسی ایجاد می کند که می توان از انحراف عقربه مغناطیسی آویزان از رشته ای در نزدیکی حلقه آن را آشکار ساخت. انحراف عقربه مغناطیسی که بر اثر حرکت حلقه دایروی صورت می گیرد با تغببر جریان داخل حلقه یکسان است.
- این آزمایشات ثابت می کند که اجسام باردار متحرک در فضای اطراف همان میدان مغناطیسی ای را به وجود می آورد جریان الکتریکی معمول به وجود می آورد. این آزمایشها فرض اصلی تشکیل میدان برآیند را تایید می کند، یعنی اینکه ظهور میدان مغناطیسی حاضر از تک تک ذرات باردار متحرک ، یعنی الکترونها و یونها است.
مباحث مرتبط با عنوان: