تئوری آزمایش
نوسان موج در بسیاری از پدیده‌های جهان نقش مهم و اساسی دارند. موج یکی از
وسیله‌های انتقال انرژی از جایی به جای دیگر است. اصولا انتقال انرژی به دو روش صورت می‌گیرد که یکی انتقال بوسیله
ماده است و دیگری انتقال بوسیله
موج است که در این حالت ماده منتقل نمی‌گردد. در حالت کلی
فیزیک امواج مختلف را می‌توان به دو گروه
امواج مکانیکی و
امواج الکترومغناطیسی تقسیم کرد. موج مکانیکی در اثر
حرکت نوسانی (ارتعاشی) ماده تولید می‌شود و بوسیله محیط مادی منتقل می‌گردد و
انرژی حاصل از منبع ارتعاش را با خود انتقال می‌دهد. اما
امواج الکترومغناطیسی در خلا نیز منتشر می‌گردند. از جمله فیزیک امواج مکانیکی ،
موج ساکن است که نحوه تولید آن شرح داده می‌شود.
شرح آزمایش
یک تکه
سیم فولادی را که در انتهای آن به دو نقطه محکم بسته شده است. در نظر می‌گیریم. حال اگر بوسیله انگشت یک ارتعاش کوچک در روی این سیم ایجاد کنیم، این ارتعاش در طول سیم منتشر می‌گردد. بنابراین ، تکه سیم فوق می‌تواند به عنوان یک مولد ساده موج فرض گردد.
وسایل لازم
- سیم فولادی به طول 90 سانتیمتر و قطر 5/0 میلیمتر
- 54 تکه سیم فولادی به طول 20 سانتیمتر و قطر 3 میلیمتر
- یک ورقه حلبی
- چند عدد پیچ
- دستگاه لحیم کاری
- تخته‌ای بر طول یک متر و عرض 20 سانتیمتر
روش ساخت
- یک تخته به عنوان بدنه کار انتخاب کنید و در یک طرف آن 54 شیار در فواصل 5/1 سانتیمتری ایجاد کنید.
- از حلبی چند پایه درست کنید و در آنها شیاری به شکل 7 ایجاد کنید.
- میله‌ها را در شیارهای روی تخته قرار دهید و میله بلند را روی آنها بگذارید و لحیم کنید.
- پایه‌های حلبی را روی بدنه با پیچ محکم کنید و دستگاه را روی آنها سوار کنید.
- میله بلند باید آزادانه در شیارهای حلبی بگردد.
نحوه بکارگیری
انتهای میله 20 سانتیمتری را بالا و پایین ببرید. ملاحظه می‌کنید که میله‌های بعدی پشت سرهم بالا و پایین می‌روند و یک
موج عرضی به میله‌ها می‌رسد و منتشر می‌شود. اگر این کار را ادامه دهید، یک
موج ساکن در دستگاه تولید می‌شود. می توان به جای دست ، این عمل را به کمک موتور کوچکی نیز انجام داد.
مباحث مرتبط با عنوان
