هرگاه نفوذپذیری خاک در مقایسه با نیاز گیاه و یا توان نفوذ ریشه آن در خاک زیاد باشد، ضرورتی برای شروع تهیه بستر با شخم وجود ندارد. مثلاً گیاهان علوفه ای از تیره غلات دارای ریشه سطحی هستند و یا توان نفوذ ریشه گلرنگ و یونجه در خاک زیاد است. بعضی از اراضی نیز دارای درصد زیادی شن و یا ماده آلی بوده و در نتیجه بطور طبیعی نرم و نفوذ پذیر می باشند و ممکن است به شخم نیازی نداشته باشند. همچنین زمینهائی که بصورت جوی و پشته مورد کشت بوده اند و در نظر است زیر کشت گیاهان غیر وجینی و یا وجینی های غیر حساس به ساختمان خاک قرار گیرند ممکن است احتیاجی به شخم نداشته باشند. در مورد اراضی شنی و یا آلی می توان از یک یا دو بار زدن دیسک سنگین و عمود بر هم برای شروع تهیه بستر بذر و جایگزینی شخم استفاده نمود. در مورد زمینهائی که بصورت جوی و پشته هستند ممکن است یک دیسک سنگین و عمیق در جهت جوی و پشته زد تا زمین یکدست گردد و سپس دیسک سنگین و عمیق دیگری در جهت عمود بر دیسک قبلی زد. اساساً بکارگیری گاوآهن (سوکی و یا بشقابی) در اراضی که بصورت جوی و پشته تهیه شده اند مشکل بوده و منجر به شخم مطلوب زمین نمی شود، زیرا تنظیم فاصله چرخهای تراکتور و عرض کار گاوآهن با فاصله پشته ها تقریباً غیر ممکن است (مگر این که عرض کارگاوآهن از فاصله دو چرخ تراکتور بیشتر باشد). به همین جهت برای شکافتن خاک تا عمق زیادی بهتر است از گاوآهن قلمی استفاده و ابتدا پشته ها را باز کرد و سپس از یک یا دو دیسک سنگین عمود بر هم برای اختلاط بقایای گیاهی با خاک و خرد کردن کلوخه ها استفاده نمود.
انجام شخم در موارد زیر ضروری به نظر می رسد : (1) تهیه بستر برای محصولات وجینی حساس به ساختمان و نفوذپذیری خاک و بخصوص هنگامی که این محصولات به روش جوی پشته (که نفوذ پذیری خاک تا عمق زیادی ضرورت دارد) کاشت می شوند، (2) اراضی رسی که چسبنده و سنگین هستند و اراضی متراکم شده و (3) زمینهای چمنی که به علت توسعه وسیع ریشه ها و ریزومها مقاومت زیادی داشته و سایر وسایل تهیه بستر مانند دیسک و کولتیواتور براحتی در آنها عمل می کند. در این گونه اراضی، گاو آهن بشقابی بهتر از گاو آهن سوکی کار میک ند و به نیروی کمتری نیاز دارد، زیرا عمل برش همراه با گردش بشقاب انجام می شود. می بایستی توجه داشت که شخم با گاوآهن سوکی یا بشقابی سرعت کمی داشته و بسیار گران تمام می شود. شکافتن خاک با گاو آهن قلمی سریعتر انجام پذیرفته و ارزانتر می باشد اما برای خرد کردن کلوخه های حاصل از کار گاوآهن قلمی می بایستی دیسک سنگین و عمیق زد. در هر حال تعیین وسیله کار جهت تهیه بستر به عواملی مانند هدف، امکانات موجود، شرایط آب و هوائی وضعیت خاک و سطح کار بستگی دارد. هر یک از این عوامل می تواند بصورت عامل تعیین کننده درآید.
از پیوند [http://www.foo.com] یا [http://www.foo.com|شرح] برای پیوندها.
برچسب های HTML در داخل توضیحات مجاز نیستند و تمام نوشته ها ی بین علامت های > و < حذف خواهند شد..
وزارت آموزش و پرورش > سازمان پژوهش و برنامهريزی آموزشی
شبکه ملی مدارس ایران رشد