دید کلی
اگر بوسیله یک تکه
سرب و یا
قلع و یا
گرافیت و یا اجسامی شبیه به اینها روی
کاغذ خط بکشند، تولید یک خط تیره رنگ میشود. این خط بر اثر باقیماندن مقداری از این اجسام بر روی کاغذ میباشد.
سیر تحولی و رشد
بطوری که تاریخ نشان میدهد، در قرن چهاردهم در ایتالیا با آلیاژی از سرب و قلع ، روی کاغذ مینوشتند و بعبارت دیگر ، نوشتن با مداد را معمول کرده بودند. در سال 1564 در انگلستان ، معدن گرافیت کشف شد و یک سال بعد هم انگلیسیها از گرافیت برای تهیه مواد استفاده نمودند. از آنجائیکه بتدریج گرافیت خالص در اروپا کمیابتر و گرانتر میشد، از اواخر قرن هجدهم ، مواد را از مخلوط کردن گرافیت با
خاک رس تهیه میکردند.
امروزه نیز مواد را از مخلوط گرافیت ، یعنی
گرافیت سیلان و یا
گرافیت تمیز شده مکزیک تهیه میکنند.
نحوه تهیه مداد
مداد را از مخلوط گرافیت ، گاهی هم یک تا دو درصد
دوده و خاک رس چرب بدون اکسید آهن تهیه مینمایند. خاک رس و گرافیت را جدا جدا نرم مینمایند و آنگاه هر دوی آنها را بصورت گرد در آورده ، مخلوط میکنند و
آب هم به آنها میافزایند. آنگاه این مخلوط را بیآب میکنند و با فشار از منافذی رد میکنند. در نتیجه میلههایی که ضخامت آنها ، دو تا سه سانتیمتر میباشد، حاصل میگردد.
این میلهها را نخست در هوا خشک میکنند و آنگاه در ظروف سفالی در بسته قرار میدهند و تا هزار درجه حرارت میدهند. اگر درجه حرارت از هزار درجه کمتر باشد، مواد نرمتر و اگر بیشتر باشد، سختتر میگردد.
مداد معمولی
در مدادهای معمولی در مقابل دو قسمت گرافیت ، یک قسمت خاک رس میباشد و اگر مقدار خاک رس مخلوط با گرافیت بیشتر باشد، مواد سختتر و اگر کمتر باشد، مواد نرمتری درست میشود.
مداد نجاری
برای تهیه مداد نجارها یا سنگ تراشها که معمولا ارزانتر از سایر مدادهاست، از فضولات کارخانجات مغز مداد سازی و از گرافیتهای ماداگاسکار و گرافیتهای الکتریکی و غیره استفاده مینمایند. پس از اینکه مغز مداد پخته شد، آن را برای لای چوب گذاشتن حاضر میکنند، به این طریق که آن را به روغنهای معدنی یا آلی و یا حیوانی و یا
مومها آلوده میکنند و با سریشم ، در بستری که از دو چوب درست کردهاند، میچسبانند.
پس از اینکه مغز مداد را در چوب قرار دادند و چوب را صیقلی و رنگ کاری نمودند، با دستگاه فشاری ، علامت کارخانه را هم روی آن میزنند. در
آلمان ، مهمترین کارخانجات مدادسازی در
نورنبرگ واقع میباشد.
مداد کپیه
مغز مدادهای کپیه از خاک رس خالص و تالک یا گرافیت و رنگهای محلول قطرانی مانند بنفش بلورین و ائوزین و بلودومتیل و تارترازین و غیره تشکیل شده است و به عنوان
ماده واصلی متیل سلولز و یا کتیرا بکار میبرند. برای اینکه مداد ، خوب بنویسد، لازم است قدری استائارات کلسیم هم به آن بیفزایند. اگر یک مغز مداد کپیه قرمز را نرم نموده ، در یک لوله آزمایش بریزیم و بر آن چند سانتیمتر مکعب
آب بیافزاییم و حرارت بدهیم، تولید جوهر قرمز میشود.
جوهر قرمز حاصل ، درخشندگی قرمز و سبز دارد و این رنگ ، مانند رنگ قرمز معمولی تجارتی میماند و قرمزی آن هم بر اثر وجود
ائوزین است. اگر قدری از مغز مداد کپیه آبی و یا سبز را نرم کرده ، بساییم و آنگاه در لوله آزمایش بریزیم و آب بر آن بیافزاییم، محلولهای رنگی از رنگهای قطرانی تولید میشود.
مباحث مرتبط با عنوان