اطلاعات اولیه:
اگر بعنوان مثال دو
کهکشان راه شیری را در نظر بگیریم که 1.5 میلیارد
سال نوری با یکدیگر فاصله داشته باشند و با سرعتی معادل یک دهم
سرعت نور ، از یکدیگر دور شوند ، بایستی حدود 15 میلیارد سال پیش کاملا نزدیک یکدیگر بوده باشند. البته لازم به ذکر است از عوامل باز دارندهای که
سرعت آنها را کاهش میدهد ، چشم پوشی میکنیم.
چنین مجاسبهای میتوان برای تمام کهکشانهای دیگر نیز انجام داد. آنگاه این نتیجه حاصل میشود که باید
عالم شناخته شده برای ما ، حدود 10 تا 20 میلیارد سال پیش ، یک مجموعه مادی سفت ، در هم فشرده و داغ بوده باشد ، که اجزای تشکیل دهنده آن ، در اثر یک انفجار اولیه ، شروع به دور شدن از یکدیگر کردهاند. به عبارت دیگر باید یک عمل خلقت عظیم ، یا به اصطلاح یک
انفجار بزرگ صورت گرفته باشد.
آیا انفجار بزرگ واقعا وجود داشته است؟
دانشمندان در این زمینه ، هر چه بیشتر درباره گذشته و آینده پژوهش میکنند ، نظریاتشان نامطمئنتر و ناپایدارتر میشود. مثلا در حالی که ما
فاصله ماه از زمین ، و یا
تاریخ اولیه کره زمین را به خوبی میشناسیم ، با توجه به اینکه فقط 2100 سال از عمر تاریخ پژوهشهای جدید گذشته است بسیار مشکل میتوان به تاریخ میلیاردها ساله آغاز خلقت نظر انداخت. فرضیه
انبساط عالم ، به خودی خود کافی نیست که ما با اطمینان نتیجه بگیریم که انفجار اولیه وجود داشته است.
یک نکته جالب:
یک نتیجه جالب توجه این است که هر چه ما بیشتر به
عمق کیهان نظاره میکنیم ، در واقع بیشتر به عمق زمان گذشته مینگریم. یک ستاره را که در فاصله 10 سال نوری قرار دارد به همان صورتی میبینیم که 10 سال قبل بوده است ، یک کهکشان دور دست را ، همان طور مشاهده میکنیم که میلیاردها سال پیش بوده است.
آغاز خلقت کجاست ؟
اگر انسان نگاهش در سمت دلخواهی ، به دورتر و باز هم دورتر متوجه کند ، باید به مرزی برسد که در آنجا ، آغاز خلقت را مشاهده کند و به عبارت دیگر آن
گاز داغ اولیهای را ببیند که تمام کهکشانهها ،
ستارگان ،
سیارات و موجودات از آن ایجاد شدهاند.
بنابراین میبایست پیرامون ما را پوسته کاملا درخشانی در دور دست ، احاطه میکرد و
آسمان هم میبایست شبها روز روشن میشد. اما این دیوار آتشین با سرعت زیادی از ما دور میشود ، زیرا که عالم لحظه به لحظه انبساط پیدا میکند. سرعت دور شدن به قدری زیاد است که نور این پوسته دارای
طول موج بلندتری میشود و در نهایت طول موج این
نور آن قدر بلند میشود ، که ما آن را فقط به صورت تشعشعات و
موج رادیویی دریافت میکنیم.
عالم اولیه از دیدگاه فیزیک:
برای آگاهی از چگونگی اولین ثانیهها ، و یا بهتر بگوییم اولین اجزای ثانیههای پس از انفجار بزرگ نباید از ستاره شناسان پرسید ، بکله در این مورد باید به فیزیکدانهای متخصص در امر
فیزیک ذرات مراجعه کرد ، که در مورد تشعشعات و
ماده در شرایط کاملا سخت و غیر عادی ، تحقیق و تجزیه میکنند.
این
دانشمندان برای این کار از
اعداد بسیار بزرگ و بسیار کوچک که آنها را بصورت توانهای مبنای 10 مینویسند ، استفاده میکنند. علاوه بر این ، از نظر فیزیک ، میتوان از پرتو ذرههایی که به اندازه کافی انرژی دارند (
فوتونها )، ماده و از ماده ، پرتو ایجاد کرد.
مقاطع مختلف تاریخ کیهان:
تاریخ آفرینش کیهان به هشت مقطع کاملا متفاوت و غیر مساوی تقسیم میشود.
- مرحله اول ( صفر تا 10 ثانیه ):
این مسئله هنوز برایمان کاملا روشن نیست که در این اولین اجزای ثانیهها چه چیزی تبدیل به گلوله آتشین شد ، که کیهان باید بعدا از آن ایجاد میگردید. هیچ معادله و یا فرمولهای اندازه گیری ، برای درجه حرارتهای بسیار بالا و غیر قابل تصوری که در این زمان حاکم بود ، در دست نمیباشد.
- مرحله دوم ( 10 ثانیه تا 10 ثانیه ):
اولین سنگ بنای ماده ، مثلا کوارکها و الکترونها و پاد ذرههای آنها ، از برخورد پرتوها با یکدیگر به وجود میآیند. قسمتی از این سنگ بناها ، دوباره با یکدیگر برخورد میکنند و به صورت تشعشع فرو میپاشند. در لحظههای بسیار بسیار اولیه ، ذرات فوق سنگین ایکس نیز میتوانستهاند به وجود آمده باشند. این ذرات ، دارای این ویژگی هستند که هنگام فروپاشی ، ماده بیشتری نسبت به ذرات ضد ماده ، و مثلا کوارکهای بیشتری نسبت به آنتی کوارکها ، ایجاد میکنند.
- مرحله سوم ( 10 تا 10 ثانیه ):
کیهان از مخلوطی از کوارکها ، لپتونها ، نوترونها و سایر ذرات دیگر تشکیل شده که متقابلا به ایجاد و انهدام یکدیگر مشغول بوده و ضمنا خیلی سریع در حال از دست دادن حرارت هستند.
- مرحله چهارم ( از 10 ثانیه تا 10 ثانیه ):
تقریبا تمام کوارکها و ضد کوارکها به صورت پرتو ذرهها به انرژی تبدیل میشوند. کوارکهای جدید ، دیگر نمیتوانند در درجه حرارتهای رو به کاهش به وجود آیند ، ولی از آنجایی که کوارکهای بیشتری نسبت به ضد کوارکها وجود دارند برخی از کوارکها ، برای خود جفتی پیدا نکرده و به صورت اضافی باقی میمانند. هر 3 کوارک ، با یکدیگر یک پروتون ، یا یک نوترون ، میسازند. سنگ بناهای هسته اتمهای آینده ، اکنون ایجاد شدهاند.
- مرحله پنجم ( از 10 ثانیه تا 10 ثانیه ):
الکترونها و ضد الکترونها ( پوزیترونها ) در برخورد با یکدیگر، به اشعه ایکس تبدیل میشوند. تعدادی الکترون باقی میماند ، زیرا که ماده بیشتری نسبت به ضد ماده وجود دارد. این الکترونها بعدا مدارهای اتمی را میسازند.
- مرحله ششم ( از 100 ثانیه تا 30 ثانیه ):
در درجه حرارتهایی که امروزه میتوان در مرکز ستارگان یافت ، اولین هستههای اتمهای سبک ، و به ویژه هستههای بسیار پایدار هلیوم ، در اثر همجوشی هستهای ( فوزیون ) ساخته میشوند. هسته اتمهای سنگین از قبیل اتم آهن یا کربن ، در این مرحله هنوز ایجاد نمیشوند. در آغاز ، عملا فقط در ذره بنیادی که از همه سبکتر بودند ، وجود داشتند ، یعنی هیدروژن و هلیوم.
- مرحله هفتم ( از 30 دقیقه تا 1 میلیون سال پس از خلقت ):
بعد از گذشت حدود 300000 سال ، گوی آتشین آن قدر حرارت از دست داده ، که هسته اتمها و الکترونها میتوانند در درجه حرارتی حدود 3000 درجه سانتیگراد به یکدیگر بپیوندند ، و بدون این که دوباره ، فورا از هم بپاشند ، اتمها را تشکیل دهند. در نتیجه آن مخلوط ذرهای که قبلا نامرئی بود ، اکنون قابل دیدن میباشد.
- مرحله هشتم ( از یک میلیون سال بعد از خلقت تا امروز ):
از ابرهای هیدروژنی کهکشان راه شیری ، ستارگان و سیارات به وجود میآیند. در داخل ستارگان ، هسته اتمهای سنگین ، از قبیل اکسیژن و آهن تولید میشوند ، که بعدها در انفجارات ستارهای ، آزاد میگردند و برای ساخت ستارگان ، سیارات و حیات جدید به کار میآیند.
مباحث مرتبط با عنوان: