لشکرکشی محمود به هند - فتح سومنات
«416 ق / 1025 م»
مشهورترین و پر آوازهترین
غزوههای محمود در
هند، لشکرکشی به سومنات در ایالت گجرات هند بود که در آن معبد و پرستشگاه معروف شیوا قرار داشت.
در این معبد، بت بزرگی عبادت میشد که تمثالی از
نرینه مهادیوا Mahadiva محسوب میشد و گفته شده که خود وی آن بت را ساخته است.
محمود که پس از تحمل مشقت فراوان و عبور از گذرگاههای پر خطر به آن ولایت دست یافت «416 ق / 1025 م»، این بت خانه عظیم را که بعدها توصیفهای خیال انگیزی از آن در برخی روایات مورخین، از جمله
«الکامل» ابن اثیر،
«آثار البلاد» قزوینی و
«نخبة الدهر» دمشقی،
با اشتباهات، غلطها و مبالغههای بسیار نقل شد، ویران کرد و بت اعظم آن را که گفتهاند پنج ذرع طول داشت، بشکست.
او قسمتی از آن را به
مکه و
مدینه فرستاد و پارهای را به غزنین برد. سال بعد نیز برای تنبیه طوایف که هنگام بازگشت محمود از سومنات، در صدد منازعه با او برآمده بودند، لشکر به هند برد «417 ق / 1026 م» که این آخرین هجوم محمود به هند بود و ظاهراً پس از آن محمود دیگر فرصت غزوه و جهاد در آن حدود را پیدا نکرد.