قاهر خلیفه عباسی
« 322-320 ق / 934-932 م»
ابو منصور محمد، ملقب به
قاهر، در دورهای پرآشوب به
خلافت رسید. قاهر نماینده کوششی بود که برای بازگرداندن اقتدار خلافت صورت میگرفت و پس از او و جانشینش
راضی، انحطاط قدرت عباسی به طور ناگهانی و سریع آغاز شد.
امور خارجی در این دوره به تدریج به دست فراموشی سپرده شد، ولی رفتار فرمانداران ایالت های نزدیک در جریان حوادث تأثیری قطعی داشت. از همه این عوامل مهم تر دسیسههایی بود که صاحبان قدرت یا ثروت، پیرامون خلفا میچیدند تا آخرین رمق های قدرت و اقتدار خلیفه را نیز از ایشان سلب کنند.
نخست چنان می نمود که دست برتر از آن مونس است؛ هر کس را که می خواست به وزارت می گماشت و به حاجب جدید، ابن یَلْبَق، آزادی عمل کامل داد.
ابن یلبق در صدد حمله به قاهر خلیفه برآمد و مصمم شد تا قدرت خود را با لعنت فرستادن در ملاء عام به
معاویه و زندانی کردن رئیس حنبلیان آشکار کند.
ولی خلیفه نیرومندانه در مقابل او واکنش نشان داد. به فرمان او، مؤنس و ابی یلبق و پسر مؤنس دستگیر و اعدام شدند، با این حال خود خلیفه نیز با دسیسهای که وزیر پیشین، ابن مُقْلَه فراهم آورد، سقوط کرد. نخست او را به زندان افکندند و چون از استعفا خود داری نمود، او را کور کردند. قاهر در جمادی الاولی سال 322 ق در زندان درگذشت.
