مقدمه
فشاری که در هر انقباض عضله قلب در اثر برخورد خون به دیواره سرخرگ وارد میشود
فشار خون مینامند. فشار خون بوسیله دستگاه مخصوصی به نام فشارسنج قابل اندازهگیری است.
انواع فشار سنج
فشارسنج پزشکی وسیله ایست که از آن برای اندازهگیری فشار سیستولی و فشار دیاستولی خون استفاده میشود. فشارسنج پزشکی انواع و اقسام بسیاری دارد اما دو نوع فشارسنج جیوهای و فشارسنج عقربهای آن در ایران بیشتر کاربرد دارند.
نوع جیوهای دستگاه بزرگتری دارد و فرد گیرنده فشار از روی ارتفاع ستون جیوه میتواند فشار خون بیمار را مشخص کند. در صورتی که در نوع عقربهای ، صفحهای مانند کیلومتر شمار اتومبیل وجود دارد که محل عقربه روی این صفحه فشار خون سیستولی و دیاستولی را نشان میدهد. فشارسنج جیوهای دقیقتر و بهتر از همه انواع فشارسنجها و بادوامتر است، ولی به علت بزرگی و حمل سخت از آن کمتر استفاده میشود.
ساختمان فشارسنج و طرز استفاده آن
ساختمان فشارسنج از یک بازوبند که بوسیله لوله لاستیکی از طرفی به مخزن مدرج جیوه و صفحه مدرج مربوط و از طرف دیگر به یک پوآر یا پمپ (تلمبه) متصل است، تشکیل میشود. برای اندازهگیری فشار خون ابتدا بازوبند دستگاه را 2 الی 3 انگشت بالاتر از چین آرنج میبندیم و پس از بستن پیچ تنظیم هوا بوسیله پمپ لاستیکی هوایی بازوبند را پر از هوا میکنیم در نتیجه ستون جیوه (در دستگاه جیوهای) یا عقربه مدرج (در دستگاه عقربهای) شروع به بالا رفتن میکند، فشار بازوبند را توسط پمپ آنقدر افزایش میدهیم تا نبض قطع گردد. سپس صفحه گوشی را روی شریان بازویی در ناحیه جلوی چین آرنج قسمت داخل قرار داده و فشار هوای بازوبند را به تدریج و به آهستگی حدود 2 میلیمتر جیوه در ثانیه با باز کردن پیچ مربوطه کم میکنیم، و بدین ترتیب فشار خون را اندازه میگیریم.
فشارسنج دیجیتالی
اخیراً فشارسنج پزشکی دیجیتالی و فشارسنج پزشکی اتوماتیک نیز به بازار ایران عرضه شدهاند که به دلیل عدم آگاهی از نحوه استفاده صحیح از این دستگاهها و برخی اشکالات فنی استفاده از آنها توصیه نمیشود.
این دستگاهها شامل یک نوع بازوبند است که توسط لولهای به قسمت الکترونیکی دستگاه وصل میشود. با فشار دادن دکمهای روی قسمت دیجیتالی دستگاه ، بازوبند شروع به باد شدن میکند تا به یک سطح معینی برسد. سپس بطور اتوماتیک باد آن میخوابد. در بازوبند یک گیرنده خاص الکترونیکی وجود دارد که نسبت به نبض حساس است و میزان فشار خون را روی صفحه نمایشگر نشان میدهد.
بازوبند فشارسنج
از بازوبند فشارسنج همچنین میتوان برای جلوگیری از
خونریزی سرخرگی دست یا پا به جای شریان بند استفاده کرد. بازوبند را کمی بالاتر از محل زخم ( بین
زخم و
قلب ) قرار دهید و تا حدی آن را باد کنید که خونریزی را متوقف کند. معمولاً میزان فشار لازم برای این کار در افرادی که
فشار خون طبیعی دارند 150mmHg است.
مباحث مرتبط با عنوان