فرقه جهمیه

جهمیه به پیروان جهم بن صفوان گفته می‌شود. وی در میان فرقه‌های جبریه مکتبی نو را پایه ریزی کرد و در اواخر دوران بنی امیه کشته شد. جهمیه سرسخترین گروه جبریه هستند؛ چرا که به جبر تام اعتقاد دارند و انسان را، همچون جمادات، بی‌اختیار مطلق می‌دانند. سایر فرقه‌های جبریه تا اندازه ای به اراده‌ی آدمی و نقش آن اعتقاد دارند، ولی جهمیه هیچ نقشی برای اراده آدمی قائل نیستند. به اعتقاد آنان ثواب و عقاب نیز جبری است، بهشت و جهنم پس از واردشدن مردم در آنها نابود می‌شوند و سرانجام جز خدا کسی باقی نخواهد ماند.
جهمیه، همانند معتزله، ذکر هر نوع صفتی را برای خداوند موجب تشبیه می‌دانند و همه صفات را از خداوند نفی می‌کنند.
یکی از گمراهانه‌ترین خصوصیات جهمیه این است که ایمان را تنها به معرفت خداوند می‌دانند و هیچ چیز دیگری را به عنوان شرط ایمان نمی‌پذیرند.

مراجعه شود به:
آزادی و اختیار انسان