نئومورفیسم شامل تمام تبدیلات بین یک کانی و خودش یا پلی مورف آن میباشد. زمانی این فرآیند جانشینی را ، بدون دقت تبلور مجدد میگفتند. فولک (1965) واژة نئومورفیسم را معرفی کرد. |
اطلاعات اولیه
دیاژتر
کربناتها در ارتباط با فرآیندهای مختلفی است که در محیطهای نزدیک سطح دریا و متئوریک و به طرف پایین تا محیط دفن عمیق ، صورت میگیرد شش فرآیند اصلی در
دیاژنر عبارتند از :
سیمانی شدن ،
میکرایتی شدن موجودات میکروسکوپی ،
نئومورفیسم ،
انحلال فشردگی و
دولومیتی شدن. نئومورفیسم neoomorphism برای توصیف فرآیندهای جانشینی و تبلور مجدّد در جایی که ممکن است تغییری در
کانی شناسی صورت گرفته باشد، بکار میرود. نظیر درشت شدن اندازه بلورها در یک گل آهکی یا میکرایت (نئومورفیسم افزایشی) و جانشینی پوستهها و سیمانهای آراگونیتی توسط
کلسیت.
نئومورفیسم افزایشی
بیشتر نئوفورفیسم در
سنگهای آهکی از نوع افزایشی است ، که منجر به تشکیل بلورهای موزائیکی درشت میشود. نئورموفیسم افزایشی در رابطه با رشد برخی از بلورها به بهای از بین رفتن دیگر بلورها تمام میشود. احتمال دارد که رشد در دیواره نازکی از محلول و حفرات بین بلورها ، توسط ته نشست سین تکسیال بر روی بلورهای از قبل موجود ، صورت میگیرد.
انواع متداول نئورفیسم افزایشی
تشکیل میکرواسپار و اسپار دروغین از میکرایت
در این صورت سنگهای آهکی دانهریز که ماتریکس میکرایتی (کمتر از 4 میکرون) بطور موضوعی یا حتی بطور کامل توسط میکرواسپار (اندازه بلورها بین 4 تا 10 میکرون) و اسپار دروغین (10 تا 50 میکرون) جانشین شده است. این اسپارنئومورفیک را میتوان توسط مرزهای بین بلوری نامنظم ، معمولاً با فرورفتگی ، پراکندگی بسیار نامنظم اندازه بلورها و گسترش کومهای موزائیک درشت ، مرزهای تدریجی در نواحی اسپارنئومورفیک و حضور دانههای اسکلتی شناور در اسپار درشت ، تشخیص داد.
فولک (1974) و
لانگمن (1977) پیشنهاد کردهاند که بر اثر به دام افتادن یونهای Mg که از
کلسیت با
منیزیم بالا جدا شد. سپس در اطراف بلورهای میکرایتی قرار گرفته است، از تشکیل میکرواسپار جلوگیری میشود. تصور میشود اگر یونهای Mg توسط شستشو با آبهای جوّی یا جذب توسط رس انتقال یابد، آنگاه کلسیت میکرایتی برای رشد به میکرواسپار آزاد است.
کلسیتی شدن دانهها و سیمانهای آراگونیتی
بایو کلستها و 11بندهایی که در اصل از
آراگونیت تشکیل شدهاند ، هم اکنون در سنگهای آهکی ، از طریق انحلال آراگونیت و ته نشست بعدی کلسیت در حفرات ، بیشتر اسپارایت دروزی هستند. در جایی که کلسیت اسپاری رسوب نکرده باشد، آنگاه حفرات اسکلتی و حفرات 11یندی وجود خواهد داشت. هرچند در برخی موارد دانهها توسط کلسیت و بدون مرحله پرشدگی حفرات جانشین شدهاند که این فرآیند
کلسیتی شدن Calcitization نامیده میشود.
اشکال بوجود آمده در اثر کلسیتی شدن
- بقایای ساختمان داخلی پوسته ، که از طریق انیکلوزیونهای مواد آلی و بلورهای ریز آراگونیت حفظ شدهاند.
- موزائیک نامنظمی از بلورهای ریز و درشت کلسیت ، با مرزهای بین بلوری موجی، منحنی ، مستقیم.
- رنگ قهوهای اسپارنئومورفیک که در اثر مواد آلی باقی مانده است و یک چند رنگی دروغین به بلور میدهد.
نئومورفیسم کاهشی
نئومورفیسم کاهشی که بلورهای درشت CaCO
3 توسط بلورهای ریزتر کلسیت جانشین میشوند، یک فرآیند
تقلیل بلوری است ، که در سنگهای آهکی کمیاب است و عمدتا بر اثر تنشهای تکتونیکی یا
دگرگونی درجه حرارت خیلی پایین به وقوع میپیوندد. این فرآیند در دانههای اکینودرم انجام شد. و به سادگی مشاهده میشود البته
میکرایتی شدن دانهها اسکلتی توسط موجودات میکروسکوپی اندولیتیک یک فرآیند نئومورفیسم نیست، بلکه باعث تشکیل
موزائیک دانهریزی میشود.
مباحث مرتبط با عنوان