عصمت

از جمله مختصات پیامبران عصمت است عصمت یعنی مصونیت از گناه و اشتباه یعنی پیامبران نه تحت تاثیر هواهای نفسانی قرار می گیرند و مرتکب گناه می‌شوند و نه در کار خود دچار خطا و اشتباه می‌شوند. برکناری آنها از گناه و اشتباه حد اعلای قابلیت اعتماد را به آنها می دهد.
مصونیت از گناه: انسان یک موجود مختار است و کارهای خویش را بر اساس منافع و مضار و مصالح و مفاسدی که تشخیص می دهد انتخاب می کند از اینرو تشخیص نقش مهمی در اختیار و انتخاب کارها دارد. محال است که انسان چیزی را که بر حسب تشخیص او مفید هیچگونه فایده ای نیست و از طرف دیگر زیان و ضرر دارد انتخاب کند؛ مثلا انسان عاقل علاقمند به حیات دانسته خود را از کوه پرت نمی کند و یا زهر کشنده را نمی نوشد.
افراد مدرم از نظر ایمان و توجه به آثار گناهان متفاوتند؛ به هر اندازه که ایمانشان قویتر و توجه‌شان به آثار گناهان شدیدتر باشد اجتنابشان از گناه بیشتر و ارتکاب آن کمتر می شود اگر درجة ایمان در حد شهود و عیان برسد به حدی که آدمی حالت خود را در حین ارتکاب گناه حالت شخصی ببیند که می خواهد خود را از کوه پرت کند و یا زهر کشنده‌ای را بنوشد، در اینجا احتمال اختیار گناه به صفر می‌رسد، یعنی هرگز به طرف گناه نمی‌رود. چنین حالی را عصمت از گناه می نامیم. پس عصمت از گناه ناشی از کمال ایمان و شدت تقواست ضرورتی ندارد که برای اینکه انسان به حد مصونیت و معصومیت از گناه برسد یک نیروی خارجی جبراً او را از گناه باز دارد و یا شخص معصوم به حسب سرشت و ساختمان مسلوب القدره باشد اگر انسانی قدرت بر گناه نداشته باشد و یا یک قوه ای جبری همواره جلوگیر او از گناه باشد، گناه نکردن او برایش کمالی شمرده نمی‌شود؛ زیرا او مانند انسانی است که در یک زندان حبس شده و قادر به خلافکاری نیست. خلافکاری نکردن چنین انسانی را به حساب درستی و امانت او نتوان گذاشت.
مصونیت از اشتباه: مصونیت از اشتباه نیز مولود نوع بینش پیامبران است اشتباه همواره از آنجا رخ می دهد که انسان به وسیله یک حس درونی یا بیرونی با واقعیتی ارتباط پیدا می کند و یک سلسله صورتهای ذهنی از آنها در ذهن خود تهیه می کند و با قوه عقل خود آن صورتها را تجزیه و ترکیب می کند و انواع تصرفات در آنها می نماید؛ آنگاه در تطبیق صورتهای ذهنی به واقعیتهای خارجی و در ترتیب آن صورتها گاه خطا و ا شتباه رخ می دهد. اما آنجا که انسان مستقیماً با واقعیتهای عینی به وسیله یک حس خاص مواجه است و ادراک واقعیت عین اتصال با واقعیت است نه صورتی که ذهنی از اتصال با واقعیت دگیر خطا و اشتباه معنی ندارد. پیامبران الهی از درون خود با واقعیت هستی ارتباط و اتصال دارند. در متن واقعیت، اشتباه فرض نمی شود ممکن است ذهن ما اشتباه کند و خیال کند این عمل نود و نه بار و یا صد و یکبار تکرار شده است اما محال است که خود واقعیت اشتباه کند و یا اینکه عمل بالا صد بار تکرار شده است مجموع دانه ها کمتر یا بیشتر شود. انسانهایی که از نظر آگاهیها در متن جریان واقعیت قرار می گیرند و یا بن هستی و ریشه وجود جریانها متصل و یکی می‌شوند. دیگر از هر گونه اشتباه مصون و معصوم خواهند بود.