3-1- طبقه بندی به وسیله ساختمان: خانواده
نظریه ساختمانی پایة
شیمی آلی است. همة
ترکیبات آلی را میتوان بر اساس ساختمان درچند خانواده طبقهبندی نمود. با انجام این عمل در مییابیم که به طور همزمان ترکیبات را بر حسب خواص شیمیایی و
فیزیکیشان نیز طبقهبندی کردهایم. از این رو یک سری خواص ویژه مشخص کننده نوع خاصی ساختمان است.
در یک خانواده تفاوتهایی در خواص وجود دارد. به عنوان مثال ممکن است تمام اعضاء یک خانواده با یک واکنشگر خاص وارد واکنش شوند، اما بعضی از آنها ممکن است سادهتر از بقیه عمل نمایند. در یک ترکیب منفرد ممکن است تغییراتی در خواص وجود داشته باشد، یعنی یک قسمت از
مولکول واکنشپذیرتر از قسمت دیگر باشد. یک چنین تغییراتی در خواص با تغییرات در ساختمان مرتبط میباشد.
در ضمن بررسی هر خانواده از ترکیبات آلی قبل از هر چیز خواهیم دید چه ساختمان و خواصی از مشخصات ویژه آن خانواده است. بعد خواهیم دید که چگونه ساختمان و خواص در یک خانواده تغییر میکند. این واقعیات را نمیتوان به سادگی به حافظه سپرد، لذا در هر جا که ممکن باشد کوشش خواهیم کرد که ارتباط خواص را با ساختمان و تغییرات خواص را بر حسب تغییرات ساختمان درک کنیم.
پس از مطالعه
متان به طور نسبتاً مفصل، حال به اعضا پیچیدهتر
خانوادة آلکانها توجه می نماییم. این هیدروکربنها بر اساس ساختمانشان به خانواده متان تعلق دارند و خواص آنها از خواص متان پیروی میکند. به هر حال به واسطة اندازة بزرگتر و پیچیدگی این ترکیبات چند نکتة جدید بروز میکند.
به هر حال، علاوه بر
شیمی آلکانها، موضوع بسیار مهم دیگری را فرا خواهیم گرفت؛ این موضوع، اصول اساسی است که در خلال مطالعهمان به آنها خواهیم رسید. این ترکیبات نسبتاً ساده نقطة شروع مناسبی برای گسترش نظراتمان در مورد چگونگی ساختمان
مولکولی است؛ روشهای بسیاری را برای آرایش اتمها خواهیم دید؛ درخواهیم یافت که مولکولها، صلب و غیر قابل تغییر نیستند بلکه انعطاف پذیرند و میتوانند شکلهای متفاوتی را به خود بگیرند؛ با پیگیری هالوژندار شدن رادیکالی آزاد، که واکنشی ساده و عاری از
حلال است که واکنش را پیچیده سازد، از مفاهیم انرژی فعالسازی و حالت گذرا استفاده خواهیم کرد تا دریابیم که چرا یک مولکول آلی سریعتر از دیگری واکنش میدهد و چرا بخشی از یک مولکول از بخش دیگر با سرعت بیشتری وارد واکنش میشود: این موضوعی است که در بطن
شیمی آلی قرار دارد.
فهرست مطالبی که در این مبحث در باره آنها توضیح خواهیم داد به ترتیب به شرح ذیل می باشد: