افزون بر دسته بندی های قبیله ای که در جزیره العرب رواج داشت، با پیدایش اسلام، دسته بندی اجتماعی جدیدی پدید آمد. پیشینه اسلام و حضور در رویدادهای سرنوشت سازی مانند: جنگ های، بیعت ها و هجرت از مکه به مدینه، معیار بخشی از گروه بندی های جدید بود.

قبیله بنی امیه پیشینه درخشانی نداشت و معاویه فرزند این قبیله بود؛ فرزندی که سوابق ارزشمند اسلامی نداشت و داغ ننگ طلقا یادگار روز فتح مکه بود، بر چهره او و فرزندانش سنگینی می کرد. در روز فتح مکه، پیامبر از خون مشرکان گذشت و آن ها را رها کرد. در پی این رویداد، عنوان طلقا (رها شدگان) برای این گروه به یادگار ماند. خلیفه دوم، عمر گفته است: خلافت تنها سزاوار اهل بدر است و اگر آنان نباشند، برای اهل احد است، ولی به هر حال، به طلقا و فرزندان آنان نمی رسد.

روزی اسود بن یزید به عایشه گفت: آیا تعجب نمی کنی که مردی از طلقا با یاران پیامبر بر سر خلافت جنگ می کند؟ عایشه گفت: چرا باید تعجب کرد؟ او حکومت دار است. خدا حکومت را هم به نیکان می دهد و هم به بدان. مگر نمی دانی فرعون چهارصد سال بر مردم مصر فرمان راند.

معاویه و حدیث سازان دربارش کوشیدند با جعل حدیث این کاستی را جبران کنند. حدیث های ساختگی آنان دو دسته است:

1. روایت هایی که ثابت می کند معاویه پیش از فتح مکه اسلام آورده است.
2. روایت هایی که جایگاه امیرمؤمنان علی علیه السلام، امام حسن علیه السلام و انصار (اهل بدر و احد) را سست می کند. نماز نگزاردن علی بن ابی طالب علیه‌السلام و قصد ازدواج آن حضرت با دختر ابوجهل و خشمگین شدن پیامبر از این موضوع و افراط امام حسن علیه‌السلام در ازدواج و طلاق، بخشی از مسایلی است که به یاری روایت های جعلی، میان مردم رواج یافت.

معاویه در جنگ صفین، ادعای برابری با بنی هاشم را پیش کشید و گفت: بنی امیه و بنی هاشم، هر دو فرزندان عبد مناف هستند و با یکدیگر برابریم، به جان خود سوگند که ما فرزندان پدری یکسان هستیم، ولی امیه هیچ گاه مانند هاشم، حرب مانند عبدالمطلب و ابوسفیان مانند ابوطالب نبوده است و هیچ گاه مهاجر مانند آزاد شده نیست.

منابع:

• طبقات الکبری، ج 3، ص 342.
• الغدیر، ج 10، ص 188.