مقدمه
شکلات، ماده ایست که در تهیه ی انواع
شیرینی جات در سراسر دنیا به کار می رود. این ماده را از دانه های درخت گرمسیری
کاکائو به دست می آورند. اغلب واژه کاکائو و شکلات را به جای هم به کار می برند. اما باید بدانیم که کاکائو ماده ای
تلخ مزه است که اصلاً به تنهایی استفاده نمی شود. در صنعت تهیه ی شکلات، این ماده را این گونه تعریف می کنند: دانه ی کاکائو از یک بخش جامد تشکیل شده است. این دانه همچنین شامل چربی می باشد که مخلوط این بخش جامد با چربی کاکائو، شکلات را ایجاد می نماید.
معمولاً شکلات را با استفاده از
شکر شیرین می کنند و از آن شکلات تخته ای و یا حتی
نوشیدنی هایی همچون
شکلات داغ تهیه می کنند.
در تهیه شکلات از انواع کاکائو استفاده می شود. دانه های کاکائو از نظر تلخی و
عطر و
طعم با هم تفاوت دارند. بهترین شکلات ها را از گران ترین کاکائو که از دانه های
درخت کریئولو به دست می آید، درست می کنند که البته تنها 10 درصد از شکلات ها را با استفاده از آن تهیه می شود. این کاکائوی گران قیمت، عطر و بوی بسیار خوبی دارد؛ در عین حال که تلخی آن هم نسبت به سایر انواع کاکائو خیلی کمتر است.
انواع مختلف شکلات
شکلات، ماده غذایی مشهوری در سراسر دنیاست که انواع و اشکال بسیار متنوعی دارد. معمولاً با تغییر در میزان مواد تشکیل دهنده ی شکلات ها، انواع متفاوتی از آن را ایجاد می نمایند.
- شکلات تیره: شکلاتی که بدون شیر تهیه می شود. گاهی به آن، شکلات ساده هم می گویند. معمولاً در تهیه آن، 35 درصد کاکائو به کار می رود.
- شکلات شیری: در تهیه آن، شیر هم به کار رفته است. در درست کردن آن ، 25 درصد کاکائو استفاده شده است.
- شکلات کم شیرین: نوعی شکلات است که برای تهیه غذاها به کار می رود. مقدار شکر آن هم کم می باشد.
- شکلات سفید: شکلاتی است که در تهیه آن، تنها از چربی دانه کاکائو، نه خود آن، استفاده می شود.
معمولاً
اسانس نعنا،
پرتقال،
موز،
توت فرنگی و... را برای طعم دادن به شکلات اضافه می کنند.
در شکلات های تخته ای از مغز میوه جات مثل،
گردو،
فندق،
بادام زمینی و... استفاده می شود. گاهی
عسل،
کارامل،
مربا،
کشمش یا
مویز هم در تهیه شکلات به کار می رود. شکلات یکی از معروف ترین
اسنک ها در همه جای دنیاست.
تعریف حقوقی شکلات
شکلات به هر فراورده ای اطلاق می شود که از دانه کاکائو و یا از چربی آن حاصل شود. از آنجا که این ماده در تهیه بسیاری از فراورده ها به کار می رود، هر گونه تغییر در تولید آن تأثیر عمیقی بر صنعت می گذارد. اضافه نمودن مواد مختلف به آن، کاملاً بستگی به سلیقه مصرف کنندگان دارد.
امروزه بحث بر سر این موضوع است که آیا می توان مقدار کاکائوی استفاده شده در شکلات را کاهش داد؟ یا این که چربی موجود در دانه کاکائو را با مواد دیگری جایگزین نمود؟ اینها همگی می توانند هزینه های تولید کاکائو را کاهش دهند.
تاریخچه شکلات
در قدیم، شکلات را با الهه حاصلخیزی مرتبط می دانستند. شکلات در قسمت آمریکای مرکزی، نوعی کالای لوکس محسوب می شد و از دانه های کاکائوهم به عنوان پول استفاده می کردند. درتهیه
نوشیدنی های شکلاتی، دانه های کاکائو را با شیره
انگور یا
عسل مخلوط می کردند. نوشیدنی های تهیه شده با کاکائو را گرم، سرد یا ولرم می خوردند و برخی به آنها، پودر
وانیل یا حتی
فلفل شیرین و تند اضافه می نمودند.
اولین بار،
کریستوفر کلمبوس کاکائو را برای نشان دادن به پادشاه و ملکه اسپانیا از آمریکا به اروپا آورد؛ و خیلی زود، این ماده جزو مواد غذایی قاره اروپا گردید. آن زمان از شکلات تنها در انواع نوشیدنی ها استفاده می شد که البته مقداری شکر به نوشیدنی اضافه می کردند تا تلخی آن گرفته شود. تا
قرن 17، شکلات در اروپا، ماده غذایی گران قیمتی محسوب می شد که تنها ثروتمندان سلطنتی از آن استفاده می کردند.
در سال
1828م، هلندی ها روشی اختراع کردند که طی آن، چربی دانه های کاکائو را می گرفتند و از آن،
کره کاکائو تهیه می کردند. از باقی مانده دانه کاکائو هم
پودر کاکائو تهیه نمودند. همچنین طی روشی دیگر، شکلات را قلیایی نموده و به این ترتیب، مزه تلخ آن را از بین می بردند. از آن زمان بود که شکلات ها به شکل امروزی تهیه شد. گفته شده که
جوزف فرای، اولین کسی بود که در سال
1847م، شکلات های امروزی را عرضه نمود که به راحتی قابل خوردن باشند.
در سال 1867، فردی به نام
دانیل پیتر، شمع ساز سوئیسی که به تازگی وارد کارخانه شکلات سازی پدر زنش شده بود، اولین
شکلات شیری را عرضه نمود.
در تهیه این نوع شکلات، او از
شیر خشک استفاده می نمود. همسایه اش
هنری نستله«Henry Nestle» که کارخانه تولید غذای کودک داشت (هم اکنون هم در سراسر دنیا از محصولات مختلف شرکت نستله استفاده می شود) به او برای تهیه شیر خشک کمک کرد. خشک کردن شیر روشی برای نگهداری دراز مدت از شیر است که از فاسد شدن سریع آن جلوگیری می کند.
شکلات محرک است
از آن جا که شکلات حاوی
کافئین و
تریپتوفان است، محرک اعصاب می باشد. در اسب ها، مصرف مقدار کمی از آن، محرک قوی محسوب می شود و به همین دلیل، استفاده از شکلات برای اسب ها در مسابقات اسب سواری ممنوع می باشد.
شکلات برای سگ ها، سمی است
مصرف شکلات برای سگ ها و دیگر حیوانات کوچک جثه و همچنین برای اسب ها مضر است و همچون سم در بدن آنها عمل می کند. این بدان دلیل است که شکلات، حاوی موادی است که بدن این جانوران قادر به هضم آنها نمی باشد. اگر به این دسته از حیوانات شکلات دهیم، ممکن است دچار حالت غش، حملات قلبی، خونریزی داخلی و در نهایت مرگ شوند.
چرا شکلات خوشمزه است؟
یکی از دلایل لذیذ بودن شکلات این است که دمای ذوب آن با درجه حرارت بدن انسان یکی است و همین مسئله باعث می شود که شکلات، داخل دهان آب شود. همچنین با مصرف شکلات، هورمون
آندورفین در خون ترشح می شود. این هورمون سبب آرامش و حالت خواب آلودگی می گردد.
همچنین ببینید