زینب دختر جحش اسدی یکی از زنان پیامبر اسلام بود. مادرش،
امیمه دختر عبدالمطلب، عمه پیامبر بود. زینب در ابتدا همسر
زید بن حارثه، پسرخواندهی پیامبر اسلام، بود و پس از طلاق از زید به همسری پیامبر درآمد.
مورخان اسلامی در این باره مینویسند:
پیامبر اسلام از دختر عمهاش، زینب، که از بزرگزادگان
مکه بود برای فرزند خواندهاش، زید، خواستگاری کرد، اما خانواده زینب، به خصوص برادرش،
عبدالله بن جهش ، به دلیل قریشی بودن و برتری نژادی و قبیلهای، راضی به این ازدواج نبودند؛ تا این که آیه 36
سوره احزاب نازل شد و مسلمانان را به فرمانبرداری و تسلیم در برابر دستور خداوند و رسول خدا فرمان داد، سرانجام خانواده زینب به این ازدواج تن دادند.
اما هنوز اندکی از ازدواج آن دو نگذشته بود که با هم اختلاف پیدا نکردند. زید به پیامبر شکایت کرد و اجازه خواست او را طلاق دهد. رسول خدا وی را به مدارا و سازش با همسرش فرا خواند اما سرانجام زید زینب را طلاق داد.
تا پیش از اسلام، مشرکین فرزندخوانده را فرزند میدانستند و ازدواج با زن او را جایز نمیشمردند. با نزول آیه 37 سوره احزاب، ازدواج با همسران فرزندخوانده برای مؤمنین جایز شد. پیامبر خدا به امر خداوند برای درهم شکستن سنت جاهلی، عمل به این آیه و نیز جبران خسارت روحی زینب با وی ازدواج کرد.
زینب به ازدواج خود با پیامبر که به دستور خداوند صورت گرفته بود افتخار میکرد. وی از زنان شایسته پیامبر بود و سرانجام در سال 20 قمری در شهر
مدینه درگذشت.
منابع:
- الطبقات ج 8 ص 101 / اسدالغابه ج 7 ص 125 / احادیث ام المؤمنین عائشه ج 1 ص 40