مقدمه
بخشهای خارجی زمین حالتی ناهمگن و ناهمسان دارد. از این رو حرکت و عملکر
امواج زمین لرزه بسته به اینکه از چه محیطی بگذرد متفاوت خواهد بود. جنس و ساختمان زمین در بزرگی زلزله ایجاد شده و فراوانی رخداد آن نیز نقش دارد. زمین بر اثر گذر امواج زلزله میلرزد و در نهایت ممکن است بخشهایی از آن گسیخته شده و جابجاییها و گسلهایی به وجود آید. بر اثر زمین لرزه همچنین ممکن است دامنه ها ناپایدار شده یا ریزدانه بودن چسبندگی ، باز از دست دادن مقاومت برشی ، روان شوند.
تضعیف زمین لرزه
امواج زمین لرزه با دور شدن از
کانون بطور معمول انرژی خود را از دست داده و تضعیف میشوند. تضعیف یا استهلاک زمین لرزه عبارت از کاهش و از بین رفتن انرژ یا شدت لرزش بر اثر دور شدن از منشا زمین لرزه است. در محدودهای از اطراف زمین لرزه معمولا کاهش مشخصی در
شدت زلزله دیده نمیشود. با دور شدن از این ناحیه شدت زمین لرزه به صورتهای متفاوتی تغییر میکند. این پدیده متاثر از عواملی چون
زمین شناسی ، توپوگرافی و طول گسیختگی
گسل است. میزان استهلاک امواج در بسیاری موارد با عمق کانون رابطه دارد. به این ترتیب که زمین لرزههای با عمق کانونی بسیار کم در ناحیه نسبتا کوچکی احساس میشوند. البته در همه موارد زمین شناسی و توپوگرافی از عوامل مهم هستند.
در مواردی ممکن است بطور موضعی تقویت شده و بر قدرت تخریبشان افزوده گردد. یکی از عوامل موثر در تقویت
زلزله ، نوع خاک است. عامل موثر دیگر در تقویت زمین لرزه ضخامت خاک است. عامل دیگر که باید مورد توجه قرار گیرد عمق پی است. و سرانجام باز از فاصله تا منشا زلزله نام ببریم. تقویت زمین لرزههای نزدیک به منشا بیشتر از وضعیت توپوگرافی و ساخت زمین شناسی تاثیر میپذیرد تا شرایط خاک محلی خاک ، در جاهایی که مرکز سطحی فاصله زیادی تا محل منشا گرفتن زلزله دارد، تقویت محلی امواج میتواند قابل توجه باشد.
مقدار تقویت زمین لرزه بطور کلی دامنهای از 1 تا 2 برای زمین لرزههای بزرگ و تا 10 یا بیشتر برای لرزشهای بزرگتر دارد. فاکتور تقویت ممکن است در خاکهای نرم مقادیر بیشتری در مقایسه با خاکهای مقاوم باشد. قابل اطمینانترین روش دستیابی به فاکتورهای تقویت زمین استفاده از شتاب نگارهای نصب شده در ساختگاه یا محلهای مشابه است.
شدت زمین لرزه
شدت زمین لرزه ممکن است به دلیل شرایط خاک در محدودهای خاص تقویت شود. میزان افزایش
شتاب زمین برحسب میزان تحریک سنگ بستر فاکتور تقویت زمین نام دارد. در شرایطی که خاک پایدار بوده و خاصیت آبگونه شدن نداشته باشد، تاثیر شرایط محلی خاک در حرکات زمین میتواند به شکل تقویت دینامیکی باشد که بصورت افزایش دامنه موج در سطح یا در یک لایه خاص تظاهر میکند.
مباحث مرتبط با عنوان