رکنالدین مسعود
مقتول پس از 625 ق / 1228م
رکنالدین مسعود بن صاعد بن مسعود، پس از پدر بر منصب قضاوت
اصفهان نشست. در دوران او رویدادهای گوناگونی در این شهر اتفاق افتاد. شافعیان به ریاست
آل خجند قدرت یافتند و درگیریهای فراوانی میان آنان و
آل صاعد رخ داد. در 619 ق / 1222 م که رکنالدین مسعود در
اصفهان ریاست داشت؛ یکی از پسران سلطان محمد خوارزمشاه به نام رکنالدین سانجی با لشکریان خود به همراه صدرالدین خجندی و گروه وی بر محله جوباره؛ که قاضی رکنالدین و حنفیان در آنجا مسکن داشتند، حمله برد و بسیاری را به قتل آورد و خانههای آنها را ویران ساخت. رکنالدین به شیراز گریخت و اتابک سعد زنگی وی را پناه داد. این حمله، خشم اصفهانیان را برانگیخت و چون ستم رکنالدین غور سانجی و سپاهیان او از اندازه بیرون شد، مردم اصفهان بر آنان تاختند و گروهی را به قتل آوردند. غور سانجی پس از این واقعه ، اصفهان را ترک گفت و به ری رفت.
قاضی رکنالدین مسعود در اوایل این درگیریها، جانب سلطان غیاثالدین ملقب به پیر شاه را نگه میداشت و به این دلیل با
صدرالدین خجندی که هوادار خوارزمشاهیان بود، درگیری داشت. هرچند در این ایام، یک بار میان حنفیان و شافعیان اصفهان آشتی برقرار شد.
رکنالدین مسعود را شاعران مشهوری چون
مجالالدین عبدالرزاق ،
کمال الدین اسماعیل، و رفیع لبنانی ستودهاند. از پایان زندگانی رکن الدین مسعود، آگاهی زیادی در دست نیست. به گفته نسوی، وی در 23 رمضان 625 ق / 26 اوت 1228 م پس از هزیمت سلطان جلال الدین خوارزمشاه و بی تکلیف ماندن امر سلطنت ، اهالی اصفهان قصد دست درازی به زنان
خوارزمی و چپاول اموال آنان را داشتند، اما قاضی رکن الدین مانع شد و تا روز عید فطر مهلت خواست تا خبری از جلال الدین خوارزمشاه به دست آورد، چنانچه تا آن روز خبری از او نرسید، اتابک یغان را بر تخت نشانند. اما در روز عید، جلال الدین فرا رسید و به نماز ایستاد سیرت
جلال الدین ینبکرنی، صفحه 171 و 172 . پس از این تاریخ ، از حوادث زندگانی رکن الدین خبری در دست نیست. ظاهرا" وی از ترس هجوم مغولان از اصفهان گریخت و به یکی از قلاع فیروزکوه پناه برد. مغولان پس از 6 ماه بر آنجا دست یافتند و او را به قتل آوردند.
عباس اقبال : تاریخ مغول، ص 113.
