دورکیم در بررسى ادیان ابتدایی پس از رد برخى تلقىها از دین و معیارهایى که در دین ضرورى یا غیر ضرورى تلقى شده به نظر اصلى خود درباره دین و نقش و جایگاه امروزى آن مىپردازد. او معتقد است نسبت دادن حوادث طبیعى به علل غیر طبیعى، که بعضى مطرح مىکنند، با علم تعارض دارد و از سوى دیگر، تعریف دین بهوسیله الوهیت و خداوند و اعتقاد به این مطلب که دین لزوما در ورایش موجودات روحانى مطرح است، را قبول ندارد و دلیل نقضى براى آن مىآورد. همچنین اینکه اساس دین بر ضعف و عجز بشر در مقابل عوامل و قواى طبیعى استوار و اینکه منشا دین اعتقاد به ارواح است و عقیده به ارواح هم امرى توهمى و خیالى است و لذا، اساسا دین امرى توهمى و خیالى است، از نظر دورکیم مردود مىباشد.
او قبول ندارد که پدیدهاى ریشهدار با آن همه نقش ، که در تاریخ ایفا کرده است و بدان نیروى حیات بخشیده امرى خیالى و زاییده خواب و توهم باشد، بلکه دین یکى از نیروهاى نظارت درونى است که در درون افراد احساس الزام اخلاقى به هوادارى از درخواستهاى جامعه ایجاد مىکند و در موقع به خطر افتادن سامان اجتماعى به کار مىآید. اما بر اساس نظر دورکیم،هر پدیده یا هر امرى ذاتا مقدس یا دنیوى نیست، بلکه زمانى یکى از این دو خصلت را پیدا مىکند که مردم یا بر آن پدیده ارزشى قایل مىشوند و یا بعکس، صفاتى ذاتى به آن نسبت دهند که بر ارزش وسیلهاىاش هیچ ارتباطى نداشته باشد. لذا در نگرش دورکیم به تبیین جامعهشناختی از دین مىتوان دو خصلت عمده براى دین درنظر گرفت:
خصلت اجتماعى بودن دین که دین عبارت است از غلیان احساسات جمعى که نتیجه اجتماعى افراد در مکانى واحد (به نام کلیسا) است و موجب پیدایش نمود مذهبى و تاثیر الهامبخش امر مقدس در نزد افراد مىشود.
خصلت غیر خدایى دین که افراد در پرستش مذهبى خویش بىآنکه بدانند، در واقع خود جامعه را مىپرستند و از اینجاست که دورکیم در طرح خود براى بیان دین در جامعه فعلى و حل مشکل بحران اخلاقى جامعه دست به شاهکار غیر معقولى مىزند که اساسا انسانها در طول زندگى خود چیزى فراتر از جامعه، مورد پرستش قرار ندادهاند و امروزه نیز آنچه قابل پرستش و ستایش است خود جامعه است. و در نتیجه، تمام باورهاى دینى معلول علل اجتماعى است و حتى تحول و تکامل در دین نیز معلول تحول و تکامل در جامعه است.
از پیوند [http://www.foo.com] یا [http://www.foo.com|شرح] برای پیوندها.
برچسب های HTML در داخل توضیحات مجاز نیستند و تمام نوشته ها ی بین علامت های > و < حذف خواهند شد..
وزارت آموزش و پرورش > سازمان پژوهش و برنامهريزی آموزشی
شبکه ملی مدارس ایران رشد