دید کلی
ادامه خطی که از قراولان
دب اکبر میگذرد چون از جدی فراتر رود به صورتهای فلکی قیفاووس و ذات الکرسی میرسد. قیفاووس به شکل مثلثی است که بر ضلع مربعی ساخته شده و ذات الکرسی کم و ذات الکرسی کم و بیش شبیه M یا W است.
ستاره تیکو
صورت فلکی ذات الکرسی در سال 1572، تاریخ ساز شد. در 11 نوامبر آن سال به ناگاه ستارهای نو در این صورت ظهور کرد و به قدری روشن بود که در روز هم دیده میشد.
تیکو براهه (1601-1546) منجم دانمارکی به مطالعه دقیق این ستاره نو پرداخت و جزئیات ماجرای آن را ثبت کرد. این ستاره تاریخی مدتی است که دیگر روشنایی بسیار زیاد خود را از دست داده است. اما هنوز هم آن را
ستاره تیکو مینامند.
اکنون ستاره تیکو را در زمره
ابر نو اختران میشمارند. ابرنواختران ستارگانی هستند که روشنی آنها بطور ناگهانی چندین میلیون برابر روشنی اولیه میشود، به دنبال این افزایش شگفت آور نور آنها بر اثر بروز انفجار در ستاره است. در این فاجعه ستاره بخش بزرگی از جرم خود را از دست میدهد.
ستارگان قیفاووسی
پر نورترین ستاره و دومین ستاره پر نور قیفاووس هیچکدام از اهمیتی خاص برخوردار نیستند، چهارمین ستاره پر نور این صورت فلکی (دلتا) - قیفاووس قرین شهرت شده است. در حال حاضر صدها ستاره تحت عنوان ستارگان قیفاووسی طبقه بندی شدهاند. اینها ستارگانی هستند با روشنی متغیر ، حداکثر روشنی قیفاووس دو و نیم مرتبه بیش از حداقل آن است. قدر ظاهری آن با دوره تناوبی بسیار منظم 5 روز و 8 ساعت و 47 ثانیه از 3.2 در وضع ماکزیمم تا 4.5 در حالت مینیمم تغییر میکند.
علت احتمالی این تغییر روشنی تپش ستاره است، حجم این قبیل ستارگان متناوباً زیاد و کم میشود و تغییر روشنی را سبب میگردد.
نجوم دین خاصی به این ستارگان دارد، قیفاووسیها در برآورد فواصل دورترین نقاط جهان کمک بزرگی به شمار میآیند، فاصله کهکشانهای مجاور با کمک این ستارگان متغیر تعیین میشود.
افسانههای مربوط به ذات الکرسی و قیفاووس
در اساطیر یونان کاسیوپیه (ذات الکرسی) ملکه زیبا ولی خود خواه اتیوپی بود. کفئوس (قیفاووس) شوهر او و آندرومدا دختر او بود، به سزای خود خواهی مقدر شد که به گروهی ستاره تبدیل شود و برای همیشه دور قطب بگردد و شوهر حسودش کفئوس بر او ناظر باشد.
مباحث مرتبط با عنوان