تئوری آزمایش :
می‌دانیم که یک
بار الکتریکی ساکن می‌تواند تولید
میدان الکتریکی کند. و این میدان الکتریکی می‌تواند بارهای الکتریکی دیگر را تحت تاثیر قرار بدهد. یعنی اگر بار الکتریکی به اندازه q را در محل میدان الکتریکی حاصل از با الکتریکی ’q قرار بدهیم، در اینصورت بسته به نوع این بارها ، بر بار q یک
نیروی جاذبه یا دافعه وارد می‌گردد.
اما اگر یک بار الکتریکی در حالت ساکن نبود، و دارای حرکت باشد، در اینصورت علاوه بر میدان الکتریکی میدان دیگری به نام
میدان مغناطیسی نیز ایجاد می‌کند. میدان مغناطیسی نیز بارهای متحرک دیگر را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
شرح آزمایش :
چون در یک سیستم
حامل بار مثبت و منفی هردو وجود دارد، بنابراین اگر یکی از این دو (مثلا حاملهای بار مثبت) را ثابت و دیگری را متحرک در نظر بگیریم، در اینصورت چنین سیمی هم میدان الکتریکی و هم میدان مغناطیسی تولید می‌کند. بنابراین ، برای اندازه گیری
نیروی الکترومغناطیسی از یک سیم حامل
جریان استفاده می‌کنیم.
وسایل لازم :
- دو عدد آهنربای میله‌ای به طول 8 و قطر یک سانتیمتر
- سه عدد گلوله فولادی کوچک و یک گلوله فولادی بزرگ
- مقداری سیم مسی
- باتری
- سیمهای اتصال
روش ساخت دستگاه :
یک طرف سیم را به یکی از گلوله‌ها و طرف دیگر سیم را به گلوله بزرگتر لحیم کنید. یکی از آهنرباها را به پایه‌ای آویزان کنید و دو گلوله کوچک را به آن بیاویزید. (مطابق شکل)
آهنربای دیگر را طوری قرار بدهید که گلوله بزرگتر به آن تکیه کند. باتری را از طریق سیمها به آهنربای بالا و پایین وصل کنید.
طرز کار دستگاه :
زمانی که
جریان برق در سیم قائم عبور می‌کند، در اثر
میدان مغناطیسی حاصل از آهنرباها ، به آن
نیرویی وارد می‌شود و گلوله بزرگتر به آهنربا می‌چرخد. سه گلوله کوچک را به منظور کم کردن
نیروی اصطکاک به آهنربای بالا می‌چسبانند. تعداد نیروی واردشده را می‌توان از روی تعداد
زاویه چرخش تعیین کرد.
مباحث مرتبط با عنوان:
