دید کلی
- چگونه باید مسائل آشکار و واضح در علم بررسی می‌شوند؟
- آیا چیزی که در ظاهر کاملا واضع است، شرط ضروری برای یک اظهار نظر قطعی علمی است؟
- اگر موضوعات علمی واقعیت امور را مشخص می‌کنند آیا مفهومش این است که به طور -
- قطعی همه چیز درباره این حقیقت به روشنی قابل تجسم است؟
ضرورت پذیرش درک شهودی در بررسی علمی
هر قدر که پیشرفت در تحقیقات و علوم صورت می‌گیرد، باز هم بسیاری از نقایص باقی می‌ماند. تمام
فرضیه‌های علمی از نظر کاربرد محدودیتهایی دارند. چون ریشه این محدودیتها کاملا روشن نیست، بنابراین به کاربردن درک شهودی در زمینه‌های بسیار فراتر از آن به نتایج نادرستی منجر می‌گردد. تا وقتی که این نتایج با مشاهدات و قوانین معتبری نقض نشده‌اند، به عنوان مسائل صحیح و واقعیت علمی به شمار می‌آیند. شعور متعارف در مورد یک دروه معین تاریخی شامل دانش و مفاهیم نادرستی است که به عنوان دانش پذیرفته می‌شود.
در هر حال مفاهیم نادرست غیر قابل اجتناب و در عین حال ضروری هستند. به کار بردن دانش که کامل نیست دشوار است، زیرا چنین دانشی نمی‌تواند یک تصور کلی از پدیده مورد مطالعه را ارائه دهد. البته شعور متعارفی که در اثر تعمیم
تجربیات علمی بوجود می‌آید، از شعور متعارفی که بر مبنای اطلاعات علمی می‌باشد، اهمیت دارد.
هنگامی که
اولین منظومه جهان (
منظومه ارسطو بطلمیوس تحت قاعده‌ای ایجاد گردید، چه چیز شعور متعارف را تعیین نمود؟ علم برای عرضه آن به چه چیزی متکی بود؟ فقط نتایج حاصل از مشاهده
ستارگان ثابت ، حرکت روزانه
کره سماوی و مسیرهای حلقوی که توسط سیارات در سال طی می‌شد، نقاط اتکا را تشکیل می‌دادند.
حرکت اجرام آسمانی که از
زمین روئیت می‌شوند و به اشتباه واقعیت مطلق پنداشته می‌شد، منشا یکی از پایاترین مفاهیم نادرست ( زمین در
مرکز جهان قرار دارد ) گردید.
با این وجود چنین مفهوم نادرستی به وسیله یک مدل ثابت و منطقی جهان به تقویت
علم پرداخت و بدین صورت نه تنها حرکت
اجرام آسمانی ، بلکه تعیین موقعیتهای بعدی
سیارات در میان
ستارگان نیز با دقت پیشین امکان‌پذیر شد. اطلاعاتی که در قیاس با مفاهیم درست توسط منظومه ارسطو بطلمیوس تعیین شده ، فقط یک مرحله از
ادراک جهان را مشخص ساخت. شعور متعارفی که مفاهیم نادرست نسبتی را به عنوان دانش می‌پذیرفت و دانش جدید را در حکم مفاهیم نادرست می‌شمرد.
کپلر قوانین
چرخش سیارات به دور
خورشید را کشف کرد. او ثابت نمود که سیارات در مسیرهای بیضوی با سرعتهای متفاوت در حرکت است. کپلر یک فرض نادرستی را در رسیدن به دلیل حرکت سیارات در نظر می‌گرفت. برای اینکه جسمی به حرکت یکنواخت خود بر خط مستقیمی ادامه دهد، باید پیوسته تحت تاثیر نیرویی قرار بگیرد و او این نیرو را در
منظومه خورشیدی جستجو می‌کرد، نیرویی که سیارات را به حرکت وا می‌داشت و به آنها اجازه توقف نمی‌داد. این تصور غلط با کشف
اینرسی به توسط
گالیله و
قوانین اساسی حرکت و
قانون جهانی گرانش به توسط
اسحاق نیوتن به پایان رسید. این کشفیات به همراه قوانین کپلر
حرکت اجرام آسمانی را به راحتی بررسی می‌نمایند.
فیزیک کلاسیک به این نتیجه رسید که تمام اجسام جهان در فضای نامحدودی وجود دارند و حرکت می‌کنند. مفهوم نادرست دیگری نیز از
مکانیک نیوتنی به وجود آمد و آن اینکه تمام پدیده‌های طبیعی بدون استثنا می‌توانند به فرایندهای مکانیکی محض تبدیل شوند، و این مسئله مفاهیم نادرست
فضا و
زمان مطلق اشتباه بزرگی بود. این مسائل در زمان اسحاق نیوتن پذیرفته شده بود. کشف
اینیشتن درباره
نظریه نسبیت در آغاز قرن بیستم مفروضات پذیرفته شده نیوتنی را درباره فضا و خواص هندسی جهانی ، تخریب نمود. از بزرگترین کارهای اینیشتن تعیین ارتباط عمیق بین
خواص ماده و هندسه فضا بود. در تمام این مراحل شعور متعارف در کشف پدیده‌ها و قوانین حاکم بر آنها نقش مؤثر داشته است.
آیا شعور متعارف باز هم مورد تایید است
شعور متعارف هم اکنون نیز در
علم ادامه دارد و در آینده نیز ادامه خواهد داشت. زیرا اطلاعات ما از جهان همچنان از واقعیت مطلق فاصله دارد. بدین ترتیب "
شعور متعارف" یک مفهوم نسبی است و به سطح دانش یک دوره معین بستگی دارد. برای همین
دانشمندان در ضمن تلاش برای رسیدن به سطح بالاتری از
ادراک جهان ، به طور اجتناب ناپذیری درگیر عقاید پذیرفته شده جاری و شعور متعارف می‌شوند و حتی برخی مسائل را به طور شهودی بررسی و کشف می‌نمایند که نتایج آن بعدها به توسط تجربه بررسی می‌شود.
هر چه پیشرفت علم بخصوص در
فیزیک و
کیهان شناسی بیشتر باشد، درباره وضوح تجسم خود از جهان و پدیده‌هایش کمتر اطمینان حاصل می‌گردد. فیزیک و کیهان شناسی جدید دنیای عجیبی است که در آن داشتن تصویر واضحی از بسیاری چیزها مشکل و حتی غیر ممکن است. در حالیکه مسیر پر پیچ و تاب علم با موانع و کشفیات حیرت‌آوری که به آسانی به توسط
علم شهودی قابل قبول نیستند، پیموده می‌شود. نباید فراموش شود که شعور متعارف هیچگاه بدون مفاهیم نادرست نمی‌باشد.
مباحث مرتبط با عنوان
