نگاه کلی
ختنه کردن ، عمل جراحی کوچکی است که سابقه 5 هزار ساله دارد. در این عمل کوچک ، پوستی که سر
آلت را پوشانده است با روشهای مختلف دور میکنند تا سر آلت آزاد و برهنه گردد. بنابر احکام ادیان مختلف ، ختنه را در سنین مختلف انجام میدهند. بطور مثال
پیروان حضرت موسی در روز هشتم تولد و
مسلمانان تا قبل از
بلوغ ، کودکانشان را ختنه میکنند.
دلایل ختنه کردن
بطور طبیعی در زیر پوستی که آلت تناسلی کودک را میپوشاند، دائما ماده سفید رنگی ترشح میشود. البته این ماده چرک نیست و خاصیت نرم کنندگی دارد و مانع چسبیدن پوست به سر آلت میگردد. در بعضی از مواقع این ترشحات عفونی شده و پوست سر آلت نیز دچار عفونت میگردد. در موارد نادر عفونت مزبور مخصوصا در نوزادان و
شیرخواران موجب
عفونت کلیهها میشود. آمار نشان داده است که
عفونت ادراری در پسر بچههای ختنه نشده به مراتب بیشتر از پسرهای ختنه شده است. بنابر این ختنه کردن از پیدایش عفونت
دستگاه ادرای جلوگیری میکند. تحقیقات نشان داده است که
سرطان گردن رحم در زنان و
سرطان آلت تناسلی در مردان در جوامعی که ختنه شدهاند کمتر از جوامعی است که ختنه نشدهاند. بعضی از کودکان اگر ختنه نشوند ممکن است پیوسته با آلت خود ور بروند و این عمل عادت کودک گردد که موجب ناراحتی
پدر و
مادر میگردد.
بهترین زمان ختنه کردن
اگر ختنه بعد از تولد یا در ماههای اول تولد انجام گیرد، اولا احتیاج به
بیهوشی عمومی کودک نیست و با بی حسی موضعی انجام میگیرد. ثانیا هزینه زیادی برای خانواده نخواهد داشت. مخصوصا اگر
بهداشت و نظافت بعد از عمل رعایت شود، محل ختنه زودتر التیام مییابد. اگر ختنه در ماههای اول تولد انجام نشود، در این صورت علاوه بر اینکه کودک را باید بیهوش کرد و ختنه نمود، هزینهای بر خانواده تحمیل میگردد و
اثر بد روانی نیز بر کودک میگذارد. چون او در سنین کودکی (بویژه 2 تا 3 سالگی) نسبت به حفظ آلت تناسلی خود حساسیت دارد و چه بسا ختنه را تنبیه پدر و مادر در حق خود میپندارد و این تصور کودک را آزرده میکند. مشکلی که ممکن است ختنه کردن در ماههای اول تولد بوجود آورد عبارت است از زخم شدن نوک سوراخ آلت که باید از پیدایش آن جلوگیری کرد. زخم شدن نوک سوراخ آلت نتیجه قنداق کردن نامناسب کودک است که موجب میشود
آمونیاک تولید شده از
ادرار کودک با مجرای ادرار در تماس نزدیک باشد.
روشهای مختلف ختنه کردن
گزاردن حلقه پلاستیکی
این روش ، روش متداول ختنه کردن است. بدین ترتیب که حلقه پلاستیکی را روی نوک آلت قرار میدهند و با نخ گره میزنند و 5 تا 7 روز آن را به همین حال نگاه میدارند. در نتیجه پوست جلو نخ سیاه میشود و با حلقه پلاستیکی میافتد. این روش را معمولا قبل از سه ماهگی بکار میبرند.
ختنه کردن با روش بریدن و دوختن
در صورتیکه عمل ختنه در یکی دو ماه اول صورت نگیرد،
جراح بعد از سه ماهگی با روش بریدن و دوختن ختنه را انجام میدهد. بعد از انجام ختنه محل باید به دقت نظارت گردد. اگر از محل ختنه چند قطره خون خارج شود، مهم نیست. ولی اگر
خونریزی زیاد باشد باید هر چه زودتر به
پزشک اطلاع داده شود تا از خونریزی جلوگیری نماید. در صورت مشاهده
ترشحات سیتوزنگ در محل بریدن ختنه ، مادر باید محل را با
آب و
صابون بشوید و درمعرض هوا قرار دهد.
عوارض ختنه
ختنه باید توسط پزشک با تجربه انجام گیرد و پزشک باید توصیههای بهداشتی بعد از ختنه را به مادر تذکر دهد. اگر پزشک در عمل دقت نماید، معمولا ختنه کردن عوارضی ندارد. ولی ممکن است پزشک پوست را کمتر یا زیادتر از معمول ببرد و بردارد و لذا آلت ناشکل گردد و والدین خشنود نباشند. ولی مهم نیست و با بزرگ شدن کودک شکل طبیعی خواهد داشت. عارضه مهم خونریزی شدید است. همچنین امکان دارد پزشک سر آلت را ببرد و این بسیار به ندرت اتفاق میافتد.
درچه مواردی نباید نوزاد را ختنه کرد.
- اگر تنه آلت نوزاد در سطح پوست عانه قرار گرفته و درحقیقت آلت نوزاد در چربی عانه فرو رفته باشد.
- اگر آلت نوزاد بسیار کوچک باشد، یعنی کمتر از 2.5 سانتیمتر طول داشته باشد (آلت نوزاد سالم بین 2.8 تا 4 سانتیمتر میباشد).
- اگر پیشابراه به جای نوک آلت در زیر سر یا تنه آلت قرار گرفته باشد و پوست ختنه کامل تشکیل نشده باشد (مردم به این حالت میگویند که نوزاد ختنه شده به دنیا آمده است). این وضع یک نوع نابهنجاری است و نوزاد به جای ادرار کردن به جلو به زیر ادرار میکند، در چنین موارد کودک را نباید ختنه کرد بلکه باید در 18 ماهگی با عمل جراحی خاص آلت او را ترمیم نمود.
ورم پوست غلاف سر آلت و چسبندگی آن
اگر ختنه در زمان خود انجام نگیرد یا بهداشت دستگاه تناسلی نوزاد یا شیرخوار رعایت نشود، پوست غلاف سر آلت باریک و تنگ میگردد و کودک به سختی و با فشار ادرار میکند. این حالت را
فیموزیس مینامند. در چنین حالتی باید به دستورهای بهداشتی عمل شود و هر چه زودتر کودک ختنه گردد. اگر ختنه در ماههای اول انجام نگیرد، ترشحات سفید رنگی زیر پوست غلاف آلت بوجود میآید که این ترشحات چرک نیست و مادر میتواند آن را هنگام حمام کردن پاک و تمیز نماید. اگر ختنه در ماههای اول انجام نگیرد مادر باید کودک را نپیچد و شلوار آزاد به پای کودک نماید و در هنگام حمام کردن پوست غلاف آلت را تا آنجایی که امکان دارد به طرف بالا بکشد و باز کند و آن را تمیز نماید.
همچنین ببینید.